د فاطمة الزهرا زوکړه

 

فاطمة الزهرا د جنت مېوه ده :

حضرت جبراييل امین پر پېغمبر اكرم نازل شو او و يې وويل: ((خداى درباندې سلام وايي او تر څلوېښتو ورځو پورې حضرت خديجې ته مه نږدې كېږه.))

په دې موده كې به پېغمبر اكرم د ورځې روژه و او د شپې يې لمونځونه كول .پېغمبر اكرم د حضرت “عمار” (رض) له لارې حضرت خديجې ته خبر ولېږه،چې زما لرېوالى د خداى امر دى او په دې موده كې د “فاطمې بنت اسد” په كور كې يم.

له دې مودې وروسته پرښته نازله شوه او ويې وويل :((په دې جنتي مېوه روژه ماته كړه!))

پېغمبر اكرم،چې غوښتل مستحب لمونځ وكړي؛خو پرښتې وويل: ((رسول الله ! نن مستحب لمونځ پرېږده او خپل كور ته ولاړشه.)) پېغمبراكرم له حضرت خديجې سره کوروالى وکړ او دا د حضرت فاطمة الزهرا څاڅکى شو.

وګورئ: بحارالانوار٦\٧٨.

ارواښاد “محب الدين طبري شافعي” او ارواښاد “حافظ خطيب بغدادي” له “بغداد تاريخ” له حضرت عايشې بي بي روايت كړى،چې:((يوه ورځ مې رسول اكرم ته وويل:ولې فاطمه دومره ښكلوې؟ راته يې وويل : هو عايشې ! چې اسمان ته يې بوتلم؛نو جبراييل جنت ته دننه كړم او يوه مڼه يې راكړه او و مې خوړه،چې دا د فاطمې څاڅکى شو او چې راستون شوم؛نو له خديجې سره مې کوروالى وکړ او “فاطمه” له همدې څاڅکي ده؛نو فاطمه په انساني بڼه حوره ده او زما،چې د جنت بوى ته شوق وشي؛ نو بويوم يې .))

وګورﺉ:

(١)ذخایر العقبی: ۳۶ مخ.

(٢) بحارالانوار: 43/5.

(٣)درالمنثور: د اسراء تر لومړي آیت لاندې.

ارواښاد “جلال الدين سيوطي” په “دارالمنثور” تفسير كې تر “معراج” آيت لاندې له “طبراني” له حضرت عايشې بي بي روايت كړى،چې: ((رسول اكرم ويلي: چې اسمان ته يې بوتلم او جنت ته يې دننه کړم؛نو تر يوې ونې لاندې ودرېدم،چې دغسې ښكلې ونه مې نه وه ليدلې،شنې پاڼې او ښايسته مېوه يې درلوده،مېوه مې راوشكوله او ومې خوړه او دا د فاطمې څاڅکى شو اوس،چې مې هغه بوى ته شوق راشي؛نو فاطمه بويوم.))

وګورﺉ:

(١)د بغداد تاریخ 5/87.

(٢)ینابیع الموده 2/24 او ۱۹۷مخونه.

(٣)بحار الانوار 43/4.

(٤)احقاق الحق 10/ 5 او ۱۲.

(٥) مستدرك حاكم 3/ 169.

(٦)محاضره الاوائل:88 مخ.

(٧)میزان الاعتدال ۱/ 38.

(٨)مجمع الزوائد: 6/ 202.

(٩)لسان المیزان:5/ 97.

(١٠)ارجح المطالب:239مخ .

(١١)وسیلة المآل 78 مخ.

ارواښاد “حاكم نيشاپوري” له “سعيد بن مالك” نه روايت كوي، چې دا مېوه “بهي” و.

“محب الدين طبري” وايي: ((پېغمبر اكرم ويلي: جبراييل را ته له جنته مڼه راوړه،چې ومې خوړه؛نو له خديجې سره مې کوروالى وکړ او په فاطمه “دوه ځانې” شوه او ويې ويل:”سپك حمل مې اخستى او پېغمبره ته چې بهر وځې؛ نو دا راسره خبرې كوې.”))

د قريشو ښځو له حضرت خديجې سره تګ را تګ نه كاوه او ويل يې،چې: (( تا زموږ خبره ونه منله او له يتيم (پلار مړي) سره دې واده وكړ))؛نو حضرت خديجه تر واده وروسته د حضرت محمد (صلی الله عليه و اله) په كوركې ځان ته وه او حضرت فاطمې په خېټه کې ورسره خبرې كولې.

وګورﺉ:

(١)فرايد السمطين: ٢\ ٦١ ٣٨٦ ګڼه حديث.

(٢)حاکم مستدرک: ٣\١٥٦.

(٣)مقتل الحسين خوارزمي:١\٦٤ پينځم څپرکى.

(٤)ابن مغازلي ٤٠٦،٤٠٧ ګڼه حديث.

(٥) فيض القدير ٥\ ٨٧.

(٦)کنزالعمال ٧\١١١-١٢\٣٤٢٢٨ ګڼه حديث.

(٧) مجمع الزوايد هيثمي:٩\٢٠٢.

(٨)ميزان الاعتدال: ٢\٥١٨ ،٤٦٧٢ګڼه حديث.

(٩)ذخاير العقبى ٤٣ مخ.

(١٠)تاريخ بغداد: ٥\٨٧ .

(١١) ينابيع المودة١١٧،١١٨ مخونه.

(١٢) نورالابصار له ٥١ نه تر ٥٤ مخونو پورې.

(١٣) لسان الميزان : ٥\ ١٦٠.

(١٤)صاحب التلخيص المستدرک ٣\١٥٦)

 

د کوثر زېرى

د پېغمبر اكرم دوه زامن؛ “عبدالله” او “قاسم” په كوچنيوالي كې مړه شوي ول. كفارو ورته ويل: (( د محمد زوی نشته؛نو تر دې وروسته به يې اولاد نه وي .))

پر هغه ورځ،چې درسول اکرم كوچنى زوى “عبدالله” ومړ؛نو يوكينه كښ “عاص بن وايل” ددې پر ځاى،چې له پېغمبر اكرم سره خواخوږي وكړي،د ټولو مخكې چغې كړې : ((محمد بې اولاده شو، ځوځات به يې نه وي، محمد ابتر دى .))

په دې خبرو پېغمبر اکرم او خديجه بي بي ډېر وځورېدل.حضرت جبراييل پر پېغمبر اکرم نازل شو او ويې ويل: ((رسول الله! د خديجې پر خېټه ماشوم لور ده،چې خداى به ستا ځوځات له همدې وغځوي او د ټولو امامانو مور به وي .))

پېغمبراكرم دا زېرى پر خديجې وكړ،چې په اورېدو يې ډېره خوشحاله شوه .

وګورﺉ:

(١)عبد الرحمان صفوري شافعي؛ نزهه المجالس: 2/ 227.

(٢)قندوزي حنفي؛ینابیع الموده:۱۹۸ مخ.

(٣)حسن بن مولوی : تجهیز الجیش: 99 مخ.

(٤)شعیب ابو مدین بن سعد مصري؛روض الفائق : ۲۱۴ مخ.

(٥) احقاق الحق: 10/ 12)

خداى پر پېغمبر اکرم د كوثر سورت نازل كړ .

((إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ -فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ -إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ = په حقيقت كې موږ تاته كوثر [= خير او ډېربركت ] دركړى دى؛نوخپل پالونكي ته دې لمونځ وكړه اوقرباني وكړه؛[ ځكه ] يوازې ستاكينه كښ (دښمن ) بې سټې دى . ))

“کوثر” له کثرته اخستل شوى،چې د ډېرخير په مانا دى اوڅرګنده ده،چې دا مانا ډېر مصداقونه لري؛لکه وحې،نبوت، قرآن ،د شفاعت مقام،ډېر علم،ښه اخلاق؛خو د سورت وروستى آيت ددې ګواه دى ، چې له کوثره مراد د پېغمبراکرم ځوځات دى؛ځکه د پېغمبراکرم (صلی الله عليه و اله) بې سترګو او بې ادبه دښمن ورته “ابتر” ووايه او خداى هم د خپل پېغمبر په دفاع کې وويل : (( إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ ))؛ ستا دښمن په خپله ابتر دى؛نوکه له کوثره مراد ځوځات نه وى؛نو د لومړي او درېم آيت ترمنځ اړيکې او په زړه پورې مخونه اومانا پيدا کولاى نه شو .

د((ابتر)) ټکى په اصل کې “پرې لکۍ” څاروي ته ويل کېږي او په څرګندنه-اصطلاح کې هغوى ته ويل کېږي،چې ځوځات ترې نه وي پاتې ( بې بنياده او ميرات) او داچې د پېغمبراکرم(صلی الله عليه و اله)زامن په ماشوم توب کې مړه شوي ول؛نو دښمنانو به ويل: ((هغه نور ځوځات نه لري او ابتر دى))؛ځکه په جاهلي دود او فرهنګ کې نجلۍ ددې وړتیا نه درلوده،چې د خپل پلار نوم ژوندى وساتي؛نو د(إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ) جمله ښيي،چې له کوثره مراد د پېغمبراکرم(صلی الله عليه و اله) ځوځات دى،چې بېشکه د حضرت “فاطمة الزهرا” له لا رې وغځېدو. دا له برکته ډک ځوځات د حضرت خديجې بي بي له لارې د خداى رسول ته ورکړشو.

“فخر رازي” په “کبيرتفسير”کې وايي: ((د فاطمې څومره برکتي نسل دى،چې د “صادق”،”باقر” او “رضا” په څېر امامان ترې زيږېدلي اوسره له دې،چې د امويانو او عباسيانو د حکومت پر مهال د حضرت بي بي فاطمې ډېر نسل ووژل شو؛خو نن سبا يې په زياتره اسلامي هېوادوکې نسل شته.))

پر داسې وخت،چې پلار ته د لور د زوکړې خبر ورکول کېږي؛نو څېره يې له غوسې او شرمه توره اوښته او د ژوندۍ ښخولوپه فکرکې به يې شو او په دې لټه کې و،چې څنګه له خلکو وتښتي؛خوپر دې وخت خداى لور ته د “کوثر” لقب ورکوي،چې جاهلي فرهنګ او دود پر الهي او انساني فرهنګ واړوي .

د روايتونوپه رڼا کې،د جنت يوه وياله يا حوض “کوثر” نومېږي ،چې جنتيانو ته به ترې اوبه ورکول کېږي ؛لکه چې پېغمبر اکرم (صلی الله عليه و اله ) د “ثقلينو”په متواتر روايتو کې ويلي: ((“کتاب” او”عترت” له يو بله نه بېلېږي څو د قيامت پر ورځ د “کوثر”د حوض ترڅنګ راسره يوځاى شي.))

خداى د خپلو اولياوو ملاتړ دى،هغوى چې پېغمبر ابتر ګانه؛نو خداى ورته قولي او فعلي ځواب ورکړ. د فاطمې ورکړه فعلي ځواب او (هُوَ الْأَبْتَرُ) قولي ځواب دى . خداى نه يوازې د اولياوو؛بلکې د ټولومؤمنانو ملاتړ دى .

((إِنَّ اللَّهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ خَوَّانٍ كَفُورٍ (حج\٣٨)

ډالۍ ورکوونکى خداى (ج) دى ،ډالۍ اخستونکى پېغمبر اکرم او ډالۍ شوې فاطمة الزهرا ده؛نو د(إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ)عبارت کارول شوى، چې د خداى لويي او د ډالۍ سترتوب يې راښيي .

پېغمبر اکرم ته يې ابتر ووايه ؛نوخداى ورته وويل 🙁إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ)

هغوى چې د مخلوقاتو اشرف ته ابتر وايي،ځواب يې دادى،چې خداى ورته کوثر ورکړي ،چې د ټولو عقل ورته حيران شي .

خداى په آيت کې کوثر ته مصداق رانه ووړ،چې همداسې مهم پاتې شي،کېداى شي دې ته اشاره وي،چې د ډالۍ شوي کوثر د برکت ژوروالى وي .

تاريخ ژوندى ګواه دى،چې دا الهي ورکړه کوثر و .په نړۍ کې هيڅ نسل د بي بي فاطمة الزهرا د نسل هومره پرمختګ او وده نه ده کړې، په تېره بيا هغوى چې د مور له اړخه هم “سيدان” دي او “سيدان” يې وګڼو؛نو په نړۍ کې د ساداتو شمېر ددې غيبي خبرمعجزه ده.

د پېغمبر اکرم په څېر انسان ته د کوثر ورکول هغه وخت دا مانا لري،چې ورکوونکى يې د علم،حکمت،قدرت او حکمت سرچينه وي؛نو د کوثر ورکول، د خدايي صفاتو اوکمالاتوښکارندوى دى . (محب الدين طبري؛ذخاير العقبى: ٤٤ مخ)ليکي :((د فاطمې د زوکړې وخت چې راورسېد؛نو خديجې بي بي د قريشو له ښځو مرسته وغوښته؛خو ورته يې وويل:”چې زموږ دې ونه منله او له يتيم سره دې واده وكړ؛ځكه درسره مرسته نه كوو.”خديجه پرېشانه شوه . دغه وخت څلور ښكلې او نوراني ښځې،چې ستايل كېداى نشي، مرستې ته راغلې او ورته يې وويل: “مه پرېشانه كېږه ! موږ خداى ستا مرستې ته رالېږلي يو.” يوې وويل: “زه ستا نيا “حوا” يم. دويمې وويل:زه “مريم” يم. درېمې وويل: زه “آسيه” يم او څلورمې وويل:زه “كلثوم” د حضرت “موسى” خور يم.

فاطمه چې وزېږېده؛نو خدای ته پر سجده پرېوته او ګوتې يې اسمان ته ونيوې.

وګورئ:

(١) صفوري شافعي؛نزهة المجالس.

(٢)ذخايرالعقبى :٤٤،٤٥ مخ.

(٣)ينابيع المودة ١٩٨، ١٩٩مخونه.

(٤)نورالابصار:٥٤ مخ.

(٥) الاصابة : ٨ ټوک.

(٦)ترمذي :٥ ټوک.

(٧) د ملا موصلى سيرة: اسعاف الراغبين، 227.

(٨) احقاق الحق : 10/13

د بي بي فاطمې د زوكړې په باب د تاريخپوهانو ترمنځ اختلاف دى.ځينې وايي چې : (( له بعثته پينځه كاله مخكې(؛يعنې د كعبې د بياودانۍ پر كال) زيږېدلې ده.))

(كليني؛اصول كافي: 1/458) يې له بعثته پينځه كاله وروسته ليكي.(يعقوبي؛تاريخ 1/512)وايي: بي بي زهرا په 23 كلنۍ كې وفات شوه؛نو بايد چې زوكړه يې د بعثت پر كال وي او دا خبره د شيخ طوسي (مصباح المتهجد 56 مخ ) له وينا سره اړخ لګوي ،چې وايي : (( بي بي فاطمې له علي (ک) سره په ديارلس کلنۍ کې واده وكړ ( تر هجرته پينځه مياشتې وروسته ).

 

د حضرت فاطمة الزهرا لقبونه

فاطمه په”راضيه”،”مباركه”،”مرضيه”،”محدثه”،”فاطمه”، “صديقه”،”طاهره”،”زكيه”،”زهرا”،”سيدة النساء العالمين” ، “خير النساء” او “بتول” يادېده.كنيه يې “ام الحسن”،”ام الحسين” او “ام الاسمه” ده .

په راغليو روايتونو كې ويل شوي،چې په ځينو كې د “فاطمې ” د تسميې وجه په “فاطمې” راغلې او په ځينو كې يې كنيه “ام ابيها” ؛ يعني د پلار مور راغلې ده .

د ((ام)) كلمه آر او منشا ته هم کارول کېږي؛لكه شرابو ته چې “ام الخبائث” وايي،چې د ټولو زيانو او بديو سر چينه ده. “ام القرى” مكې معظمې ته وايي؛نو “ام ابيها”؛يعنې د امامت د لړۍ سرچينه ، آر او منشا او د پېغمبر اكرم د نبوت له شواهدو ده .

وګورئ :

(١)ذخايرالعقبى 44 مخ .

(٢) صحيح ترمذي 2/319 مخ .

(٣) كننر العمال 2/752 )

 

فاطمه

حضرت “امام صادق” روايت کړى،چې پېغمبر اکرم (صلی الله عليه و اله)حضرت علي(ک) ته وويل: ((علي! پوهېږې فاطمه ولې فاطمه نومول شوې ده؟حضرت علي وويل:نه؟پېغمبر اکرم وويل: داځکه،چې فاطمه او لارويان يې د دوزخ له اوره ژغورل شوي دي .))

وګورئ:

(١)ينابيع المودة:١٩٤مخ.

(٢)ذخاير العقبى :٢٦مخ.

(٣)فرايد السمطين ٢\٥٨ ، ٣٨٤ حديث.

(٤)کنز العمال١٢\١٠٥ – ١١٢ مخونه ٣٤٢٢٧ حديث.

(٥)نورالابصار ٥١،٥٤ مخونه.

(٦) مناقب اهل البيت : ١\٢٠٨.

(٧)الاصابة :٨ټوک.

(٨) اعلام النساء : ٤ ټوک.

(٩) تذکرة سبط ابن جوزي : ٢٧٥،٢٨٥ مخونه .

(١٠) صحيح ترمذي : ٥ ټوک: د فاطمې د فضايلو برخه.

حضرت “ابن عبدالله عباس”(رض) روايت کړى: (( پېغمبر اکرم (صلی الله عليه و اله) وويل:په رښتيا چې لور مې “فاطمه” پرښته ده او د نورو ښځو په څېر يې جامې نه راځي او ځکه فاطمه نومول شوې،چې خداى هغه او لارويان يې د دوزخ له اوره ژغورلي دي.))

وګورئ :

(١) فرايد السمطين : ٢\٥٨ ، ٣٨٤.

(٢) محب الدين طبري؛ ذخاير العقبى : ٢٤ مخ.

همدا شان روايت “سليمان بن ابراهيم قندوزي حنفي” په خپل کتاب “ينابيع المودة” کې له حضرت “جابر بن عبدالله” (رض) هم راوړى.

 

خوشال بابا وايي :

دوستداران د اهل بيت له اوره خلاص دي

بــــې دوستـــۍ يې عــالم کلــه مخــلص دى

 

 

صديقه

“صديق” په دې مانا دى،چې ډېر رښتيا وايي يا په رښتيا ويلو کې بشپړتيا ته رسېدلى وي او کله يې هم دروغ نه وي ويلي او يا داچې کړه وړه يې له خبرو سره پوره اړخ لګوي.

بيا هم ويل شوى صديق هغه دى،څه چې ورته خداى ويلي او څه،چې خداى(ج) خپلو پېغمبرانو ته امر کړى، ددې ټولو تصديقوونکى وي او د خداى (ج) له اړخه پر پېغمبرانو د وحې په هکله شکمن نه وي .

((وَالَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصِّدِّيقُونَ وَالشُّهَدَاء عِندَ رَبِّهِمْ لَهُمْ أَجْرُهُمْ وَنُورُهُمْ وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ (حديد\١۹) = او هغو کسانو،چې پر خداى او استازيو يې ايمان راوړى دى، هغوى د خپل پالونكي پر وړاندې رښتوني او ګواهان دي،چې اجر او (د ايمان) رڼا يې ورته (خوندي) ده او هغوى چې كافران شوي او زموږ آيتونه يې دروغ ګڼلي ،هغوى دوزخيان دي .))

((وَمَن يُطِعِ اللّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَـئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيْهِم مِّنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِينَ وَحَسُنَ أُولَـئِكَ رَفِيقًا (نساء\٦٩)= او څوك چې د خداى او پېغمبر اطاعت وكړي (د قيامت پر ورځ به ) د هغو خلكو ملګرى وي،چې خداى پرې خپل نعمت لورولى دى (؛يعني) له پېغمبرانو او رېښتينو او شهيدانو او نېكانو (سره به وي) او هغوى ښه ملګري دي . ))

((مَّا الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَأُمُّهُ صِدِّيقَةٌ كَانَا يَأْكُلاَنِ الطَّعَامَ انظُرْ كَيْفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ الآيَاتِ ثُمَّ انظُرْ أَنَّى يُؤْفَكُونَ ( مايده\٧٥) =مسيح د مريمې زوى يوازې (د خداى) پېغمبر و،چې په يقين مخكې ترې (نور) پېغمبران (هم) تېر شوي وو او مور يې ډېره رښتينې وه، دواړو خواړه خوړل (؛نو څنګه د مسيح د الوهيت دعوا كوئ اومريم لمانځئ ؟) وګوره چې څنګه ورته موږ ( دتوحيد) دلايل څرګندوو!بيا وګوره،چې هغوى څنګه (له حقه) اړول كېږي! ))

رسول اکرم هم فاطمه “صديقه” نومولې ده. د (الرياض النضره٢\٢٠٢) او په (شرف النبي) کې راغلي،چې رسول اکرم حضرت علي (ک) ته وويل: ((درې څيزونه درکړل شوي،چې ما او بل چا ته نه دي ورکړل شوي، چې دا دي :

١- ته مې زوم يې او د رسول الله په شان خُسر لرې او زه د داسې چا زوم نه يم،چې خُسر مې ستا په شان وي .

٢- ته د صديقې په څېر مېرمن لرې،چې لور مې ده؛خو زه داسې مېرمن نه لرم.

٣- تا ته د “حسن” او “حسين” په څېر زامن درکړل شوي؛خو زه يې په څېر زامن نه لرم؛خو بيا هم تاسې زما او زه ستاسې يم .

پورتنى روايت په لاندنيو کتابو کې هم راغلى دى.

(١)د بغداد تاريخ : ٢\٢٥٩.

(٢) مستدرک حاکم : ٣\١٦٠.

(٣) استيعاب : ٢\٧٥١.

(٤) حلية اولياء ٢\٤١.

دا څلور واړه کتابونه د بيروت چاپ دي .

 

المبارکه

برکت د سعادت،ودې او ډېروالى په مانا دى . په “تاج العروس” او “مفردات راغب” فرهنګي سيندونو کې راغلي: (( هلته چې الهي خير او پېروزېنې د ساتلو،شمېرلو او تللو وړ نه وي؛نو ورته برکت وايي او مبارکې دي.))

د “ابن منظور” په لسان العرب دويم ټوک کې راغلي: (( برکت، وده ، ډېروالی او سعادت دى)) او په لسان العرب کې هم “مبارکة” “برکة” د ډېروالي،ودې او سعادت په مانا دى .

خداى پر فاطمې بي بي ډول ډول پېرزوېنې کړي او د پېغمبر اکرم (صلی الله عليه و اله) ځوځات يې د فاطمې له لارې وګرځاوه.

د فاطمې تر مړينې وروسته دوه زامن او دوه لوڼې پاتې شوې. پر دې سربېره،په “کربلا” کې هم بې له امام “سجادزين العابدين” نه د حضرت امام “حسين” ټول زامن شهيدان شول او د حضرت امام “حسن” هم ډېرى زامن شهيدان شول او د حضرت “زينب” (د فاطمې بي بي لور) هم دوه زامن شهيدان شول او د فاطمې بله لور حضرت “ام کلثوم” هم بې اولاده مړه شوې ده،که څه هم “ابن قتيبه” په (المعارف ١٨٥-١٨٨ مخونو)کې راوړي،چې حضرت “ام کلثوم” له حضرت عمر( رض) سره واده کړى و او يوه لور فاطمه (يا رقيه) او يو زوى “زيد” ترې زيږېدلي. فاطمې (يارقيه) له “ابراهيم بن نعيم النحام” سره واده وکړ او د ده په کور کې مړه شوه او کوم اولاد ترې پاتې نه شو او “زيد” هم د “عُويج” او “بني زراع” د ټبرونو په اخ و ډب کې ومړ او حضرت “عبدالله ابن عمر”(رضى الله عنها) يې جنازه وکړه.

“فخر رازي” په “کبير تفسير” (٣٢\١٢٤) کې د “کوثر” تر آيت لاندې وايي: (( کوثر؛يعنې د پېغمبر اکرم اولاده او دا سورت هغه مهال نازل شو،چې يو تن پېغمبر اکرم ته د بې بنيادۍ پېغور ورکړ او خداى په دې سورت پېغمبر اکرم ته د ورکړ شوي پېغور ځواب ورکړ.))

د بغداد تاريخ ( ١\٣١٦) او په ينابيع المودة ( ٢٦١،٢٦٦،٣٠٠.٣٠٩ مخونو) کې له ابن عباس روايت شوى چې : “زه او پلار مې له رسول الله سره ناست وو،چې حضرت علي راننووت او سلام يې واچاوه. رسول الله ځواب ورکړ او په راتګ يې خوشحال شو، له خپل ځايه پاڅېد، لاس يې د حضرت علي پر اوږه کېښود،تندى يې ورښکل کړ او له ځان سره په ښي خواته کېناوه.عباس وويل:رسول الله!علي دې خوښ دى؟رسول الله (صلی الله عليه و اله)وويل: تره! تر ما يې خداى ډېر خوښوي؛دا ځکه خداى د هر پېغمبر ځوځات له پېغمبره غځوي؛خو زما ځوځات يې د علي له لارې غځولى دى او د علي زامن زما اولاده ده.))پېغمبر اکرم وويل: ((خداى د هر پېغمبر ځوځات له هماغه ګرځوي؛خو زما ځوځات يې له علي ګرځولى دى.))

وګورئ:

(١)مناقب خوارزمي:(٢٢٩ مخ)

(٢)ذخاير العقبى:(١٢١ مخ).

(٣) فرايد السمطين:(٢\٦٩ ،٣٩٣ حديث).

(٤)بغداد تاريخ:( ١١\٦٨٥، ٦٠٥٤ حديث).

(٥) کنزالعمال:( ٦\٢٢٠).

(٦) مستدرک: مناقب حسن و حسين .

(٧) دمشق تاريخ:( ٣٤\١٣١).

“ابن حجر هيثمي” په “صواعق المحرقه” کې له ((فمن حاجک فيه من بعد ما جاءک)) د مباهلې تر وروستي آيت پورې، “قندوزى”:( ٥٧ باب)،حموي:(فرايد السمطين ٢ ټوک)،متقي هندى:(منتخب کنزالعمال)،زرقاني:(شرح المواهب الدنية)او نسايي:( خصايص امير المؤمنين) له حضرت بن اسامة بن زيد روايت کړى چې:

(( پېغمبر اکرم وويل: علي! ته مې زوم او زما د اولادونو پلار يې، زه ستا يم او ته زما يې.))

په ينابيع المودة ( ٥٧\٢٦٦،٢٦٧) کې له حضرت عمر (رض)روايت شوى چې: پېغمبر اکرم وويل: (( په قيامت کې به هر سبب او نسب غوڅېږي؛خوبې زما له سبب و نسبه،د هر مور اولاده خپل پلار ته منسوبه وي؛خوبې د فاطمې له اولادې،چې زه يې پلار يم.))

په فرايد السمطين (٢\٧٧ – ٣٩٧،٣٩٨ حديث)،مقتل خوارزمي: ( ٦\٨٩)،معجم الکبير:(١\١٢٤- ١٠٤ حديث)،کنزالعمال:(٦\٢٢٠) او ذخاير العقبى:( ١٢١ مخ) کې هم پورتنى روايت، “جرير بن عبدالحميد” له “شيبة بن نعام” نه روايت کړى دى .

 

طاهره

د فاطمة الزهرا بل نوم طاهره دى،چې د پاک او سوتره په مانا دى.په دې موضوع به په راتلونکيو څپرکيو کې رڼا واچول شي.

 

بتول

وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ قُلْ هُوَ أَذًى فَاعْتَزِلُواْ النِّسَاء فِي الْمَحِيضِ وَلاَ تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّىَ يَطْهُرْنَ فَإِذَا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ أَمَرَكُمُ اللّهُ إِنَّ اللّهَ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ وَيُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ

ژباړه: او (د ښځو) د مياشتنۍ جامې په باب دې پوښتي،ورته ووايه : ((هغه يو رنځ دى؛نوځكه په حيض كې له ښځو بېل اوسئ او تر هغې مه ورنژدې كېږئ،چې پاكې شوې نه وي؛نو چې پاكې شوې؛نو له هغې لارې ورشئ،چې خداى درته امر كړى دى،چې د خداى توبه ګاران او (هم ) پاكان خوښېږي .)) (بقرة\٢٢٢)

مياشتنۍ جامې د ښځې په روحي او جسمي وضع کې بدلون راولي او يو ډول انفعالي حالت پکې رامنځ ته کېږي او د ښځې د جسم او روح د کمزورۍ لاملېږي؛نو ځکه په مياشتنو جامو کې پر ښځو د شرعي احکامو مکلفيت نشته او په جومات،مسجدالحرام او نبوي جومات کې پاتې کېداى نشي ؛خو فاطمة الزهرا له مياشتنو جامو پاکه وه.

(ينابيع المودة:٢٦٠ مخ):(( پېغمبر اکرم وويل: فاطمه بتول نومول شوې؛ځکه خداى (ج) ترې حيض او نفاس لرې کړی دى.))

((پېغمبر اکرم وويل:فاطمه ځکه بتول نومول شوې،چې د ښځو له مياشتنيو جامو پاکه ده او پرې نه راځي.))

وګورئ:

(١)ذخاير العقبى:(٢٦مخ).

(٢)صواعق المحرقة او الاصابة:( ٨ ټوک).

(٣)اعلام النساء د فطم کلمه.

(٤)جامع ترمذي:(٥ ټوک)

(٥) محمد صالحي کشفي حنفي:مناقب.

په “ارجح المطالب” کې روايت شوى چې: ((پېغمبر اکرم د “بتول” کلمې په هکله وپوښتل شو.رسول الله! له تاسې مې اورېدلي،چې “مريم د عمران لور” بتول وه او فاطمه هم بتول ده. و يې وويل: بتول هغه ده چې مياشتنۍ جامې پرې نه راځي او دا جامې د انبياوو لوڼو ته مکروه دي.))

(حافظ ابوبکر شافعي؛تاريخ بغداد: ١٣\٣٣١ ) له ابن عباس نه روايت کړى چې : پېغمبر اکرم وويل: (( لور مې فاطمه د انسان په بڼه پرښته ده،چې له حيض او نفاسه پاکه ده.

پورتنې حديث متقي په کنزالعمال ١٢(\١٠٥-١١٢، ٣٤٢٢٦ حديث) هم راوړی دى.

(کبير تفسير):له حضرت انس بن مالکه روايت کړى چې: (( پېغمبر اکرم وويل: فاطمې هېڅ کله د حيض او نفاس وينه نه ده ليدلې .))

(الاصابة:٨ ټوک) او(جامع ترمذي: ٥ ټوک د فاطمې د فضايلو برخه) (امام احمد بن حنبل؛مسند) او (تذکرة الخواص د فاطمې د حالاتو برخه) له حضرت ام سلمه روايت کړى چې:((پېغمبر اکرم وويل: فاطمې تر لنګوال وروسته او ان د مياشتنو جامو پر مهال وينه نه ده ليدلې.))

په (ذخاير العقبى :٢٤ مخ نزهة المجالس له حضرت سلمى بنت عميس)(کنزالعمال :١٢ ټوک) (الاصابة:٨ ټوک د الفاء ټکى) (نورالابصار: ٥٢ مخ) او (تذکرة الخواص: فاطمې د حالاتوبرخه)کې له حضرت “ام سلمى” روايت کړى،چې پېغمبر اکرم وويل:

(( پوه شئ چې زما محراب او جومات پر هرې حايضې او جنب (غسل اوخوتي) سړي حرام دى؛خو بې له اهلبېتو مې،چې علي، فاطمه،حسن او حسين دي.))

 

پر فاطمة الزهرا مرکې

 

د فاطمة الزهرا ځلانده څېره :

فاطمې بي بي ډېره نوراني څېره درلوده. په رواياتو کې راغلي: لمونځ يې چې کاوه؛نو د اسمان اوسېدونکيو يې،له رڼا داسې ګټه اخسته؛لکه د ځمکې اوسېدونکي يې،چې له لمره اخلي.

حضرت فاطمه د خداى (ج) د رڼا له پرتمه پيدا شوې ده. امام حسين وپوښتل شو: ((فاطمې ته ولې زهرا ويل کېږي؟)) ويي ويل:(( خداى (ج) فاطمه د خپلې رڼا له عظمته پيدا کړه،حضرت فاطمه،چې پيدا شوه؛ نو ځمکه او اسمان يي رڼا کړل او پرښتې هم له ډېرې رڼا خداى(ج) ته پر سجده شوې او په حيرانتيا يي وويل:”خدايه! دا څرنګه رڼا ده؟”ورته وويل شو،چې دا زما له رڼاګانو ده او په اسمانوکې مې کېښووه، چې امامان ترې پيدا شي او حکمونه به مې پلي کوي،خلکو ته به لارښيي او د وحې تر بندېدو وروسته به پر ځمکه زما ځايناستې وي.)) (بحارالانوار: ٤٣ټوک)

 

 

د فاطمة الزهرا مخ

دڅوارلسمې سپوږمۍ په شان ځلېده

امام رضا وايي: ((سپوږمۍ به چې راښکاره شوه؛نو د حضرت فاطمې رڼا يې بر لاس ښکارېده او چا به د سپوږمۍ رڼا نه شوه ليداى او چې به تېره شوه؛ نو بيا به سپوږمۍ ليدل کېده.))(بحارالانوار ٣/٥٦ – ٤٩)

ام المؤمنين عايشه بي بي وايي: (( د حضرت فاطمې مخ به د شپې ډېره رڼا درلوده او موږ به يې په رڼاکې ګنډل او څرخه کوله،مخ يې ډېر ځلاند و؛ځکه ورته زهرا ويل کېږي.

وګورئ :

(١) فاطمه الزهرا–بهجة قلب المصطفى ١٨٠ .

(٢)حقاق الحق: ١٩/١٦.

د مدينې خلک د حضرت فاطمې د مخ رڼا ته حيران ولاړ ول . چا امام صادق وپوښت : ((ولې فاطمې ته زهرا ويل کېږي؟)) ويې ويل: ((حضرت فاطمې به د ورځې درې وارې رڼا درلوده. يو سهار د مدينې د کورونو انګړونه رڼا شول، پېغمبر اکرم يې وپوښت : رسول الله! دا مو څه وليدل؟ پېغمبر اکرم ټول د حضرت فاطمې کور ته ولېږل،و يې ليدل،چې لمونځ کوي او له لرې ځلېږي. ټولو وليدل ،چې دا د فاطمې رڼا ده؛خلک چې د ماسپښين لمانځه ته راتلل؛ نو کورونه يي په زېړې رڼا راڼه ول او د خلکو جامې هم ژېړې شوې،ټول پېغمبر اکرم ته راغلل او ویې پوښت . آنحضرت يوځل بيا د فاطمې کور ته ولېږل او و يې ليدل،چې حضرت فاطمه پر لمانځه ولاړه ده او ځلېږي؛نو پوه شول، چې د حضرت فاطمې رڼا ده . په لمر پرېواته کې د حضرت فاطمې مخ تک سورشو. دا سره رڼا د مدينې کورونو ته هم ورننووته. خلک بيا پېغمبر اکرم ته راغلل؛نو پېغمبر اکرم بيا د حضرت فاطمې کور ته ولېږل . ويې ليدل،چې حضرت فاطمه خداى ته پر سجده ده او سره رڼا ترې ځلېږي. دا رڼا ترې د امام حسين تر زوکړې پورې ځلېده. دا رڼا د هر امام په مخ کې وه او تر قيامته به ځلېږي. ))

وګورئ:بحارالانوار: ٤٣/٢١١ (له علل الشرايع څخه .)

 

مرکه

په “مدينه” كې تر مېشتېدو وروسته،ډېرو اصحابو كرامو پر فاطمې بي بي مركې وكړې .(سنن ابوداود له انس بن مالکه،ينابيع المودة : ٥٥ باب ،١٧٤ مخ،مناقب احمد بن حنبل، کنزالعمال ٢\٩٩) روايت کړى چې :

(( لومړى حضرت ابوبکر او ورپسې حضرت عمر (رضي الله عنهم) پر فاطمې د مرکې په موخه پېغمبر اکرم ته ورغلي؛خو پېغمبر اکرم ورته وويل:”په دې اړه د خداى حکم ته پر تمه يم.”))

هيثمي په مجمع الزوايد کې راوړي چې :

((حضرت ابوبکر خپلې لور عايشې او حضرت عمر خپلې لور حفصې بي بي ته وويل،چې :”موږ ته دې فاطمه له پېغمبراکرم نه وغواړي”؛خو دې دواړو ته هر ځل پېغمبراکرم ويل،چې په دې اړه د خداى حکم ته سترګې پر لار يم.))

ټول اصحاب كرام پوه ول،چې رسول الله غواړي، فاطمه حضرت علي (ك) ته وركړي؛خو د حضرت علي (ك) له لوري څه حرکت نه و. يوه ورځ حضرت عمر،حضرت ابوبكر او حضرت سعد بن معاذ (رضي الله عنهم ) په جومات كې ناست ول،چې حضرت ابوبكر وويل:

(( څه موده كېږي د رسول الله يارانو او شتمنو پر حضرت فاطمې مرکې وكړې؛خو پېغمبر اكرم وايي،چې په دې هكله د خداى امر ته منتظر يم. ( ابن سعد طبقات 8/11 ) بلخوا حضرت علي (ك) تر اوسه پر مرکې نه دى ورغلى؛راځئ چې په ګډه علي ته ورشو،كه غواړي،چې واده وكړي او لاس يې تنګ وي؛نو چې لاسنيوى يې وكړو.))

حضرت “سلمان فارسي” (رض) وايي :و مې ليدل، چې ټول پر همدې ژمنه د حضرت علي (ك) په لټه له جوماته راووتل.حضرت علي(ك) په كور كې يې پيدا نه كړ او خبر شول،چې د انصارو په باغونو كې کجورې خړوبوي .

حضرت ابوبكر (رض) حضرت علي (ك) ته وويل :”ته په ټولو كمالاتو كې تر نورو غوره يې او پېغمبر اكرم ته هم ځانګړى مقام لرې،د قريشو مشران او نور خلك ورته د حضرت فاطمې پر مرکه ورغلي ول؛خو پېغمبر اكرم وايي ،چې د فاطمې د واده په هكله د خداى امر ته منتظر يم ،ګومان كوم خدای او پېغمبر يې فاطمه درته غوره كړى او بل څوك يې وياړ نه لري،نه پوهېږم ولې رسول الله ته د فاطمې پر مرکه نه ځې؟”

د حضرت علي (ك) په سترګو كې اوښكې راغلې او ويې ويل:”زه غواړم پر فاطمې مرکه وکړم؛خو لاس مې تنګ دى .”

حضرت ابوبكر (رض) وويل:” دنيا او مال د خدای او د رسول پر وړاندې هيڅ ارزښت نه لري . ژر تر ژره د فاطمې پر مرکه ورشه.”

وګورئ :

(١)بحار الانور : 43/ 125 .

(٢) الطبقات الكبرى 8/12 .

(٣) الصواعق محرقة : 162.

(٤) انصاب الا شراف : 452 .

 

د حضرت علي مرکه

حضرت علي كور ته راغى، پاكې جامې يې واغوستې او د رسول الله كور ته ولاړ او مخې ته يې كېناست او له شرمه يې سر ښکته کړى و. څو شېبې چوپ ناست و؛خو پېغمبر اكرم ورته وويل:((ګومان كوم كومې اړتيا ته راغلې يې؛خو له ويلو يې شرمېږې،مه شرمېږه و يې وايه.)) حضرت علي (ك) وويل: ((رسول الله! مور و پلار مې درځار! زه ستا په كور كې ستا تر روزنې او څارنې لاندې لوى شوى يم او زما په روزنه كې مو خورا زيار اېستلى دى. رسول الله! تاسې زما دنيا او آخرت ياست؛نو زه پر فاطمې مرکه راغلى يم.))

پېغمبر اكرم ورته وويل:(( صبر وكړه،چې له فاطمې وپوښتم.))

پېغمبر اكرم له فاطمې وپوښتل: ((ګرانې لورې! ته علي ډېر ښه پېژنې،ستا په مرکه راغلى ايا ستا خوښه ده؟))

فاطمه له حيا او شرمه چوپ پاتې شوه او څه يې ونه ويل. پېغمبر اكرم يې چوپتيا خوښي او رضا وګڼله او په خوشحالۍ حضرت علي (ك) ته راغى او ويې ويل: (( واده ته څه لرې؟))

حضرت علي وويل: ((رسول الله! تاسې زما له وضع ښه خبر ياست؛يوه توره،اوښ او زغره لرم.))

پېغمبر اكرم وويل: (( دا چې ته مجاهد يې او پر اوښ كار روزګار چلوې؛ نو هماغه زغره وپلوره.علي! پر تا زېرى وكړم، له تا مخكې جبراييل پر ما نازل شوى و او راته يې وويل:” محمده! خداى(ج) په ټولو مخلوقاتو كې ته خپل رسالت ته غوره كړې او علي يې ستا ورور کړ ،له علي سره د فاطمې نكاح وتړه، پرښتو په پاسنۍ نړۍ كې د نكاح ښادي ترسره کړې او خداى به ورته نېك اولاد وركړي.”)) وګورئ:بحارالانوار: ۳۶/۲۶ او ناسخ التواريخ:3/46-48 مخونه.

 

د نکاح خطبه

پېغمبر اكرم حضرت علي ته وويل :(( ته له ما مخكې جومات ته ولاړ شه ! زه هم در روان يم، چې د خلكو پر وړاندې د نكاح خطبه ووايو.)) ټول مسلمانان په جومات كې راټول شول .

د پېغمبر اكرم دا خطبه په روايتونوكې په بېلابېل ډول راغلې ده. صفوري په نزهة المجالس کې له حضرت انس بن مالکه او سيوطي هم په تخذير الخواص کې روايت کړي،چې رسول الله پر ممبر كېناست او تر حمد و ثنا وروسته يې وويل:

((خلكو! خبر اوسىء،چې جبراييل پر ما نازل شو او د خداى له اړخ يې پيغام راووړ،چې د علي او فاطمې د واده ښادي پرښتو په پاسنۍ نړۍ كې ترسره کړه او امر يې كړى،چې پر ځمكه يې هم وكړم او تاسې پرې ګواه نيسم.))

بيا يې حضرت علي (ك) ته وويل: (( ودرېږه او د نكاح خطبه ووايه.))

حضرت علي (ك) ودرېد او ويې ويل: ((د لوى خداى پر نعمتونو شكر كوم! بېشكه خداى يو دى او شريك نه لري . درود دې وي پر محمد او پر آل يې؛ هغه درود، چې پېغمبر اكرم ته يې لوړ مقام وباښه . خلكو!خداى موږ ته د واده كولو امر كړى دى اوخداى زما او د فاطمې واده مقدر كړى او امر يې پرې كړى. خلكو ! رسول الله، فاطمه ماته په نكاح كړه او زما زغره يې د هغې مهر كړه. پېغمبر اكرم وپوښتئ او شاهد وسىء.))

مسلمانانو وويل : (( رسول الله! فاطمه دې حضرت علي ته نكاح كړې؟))

پېغمبر اكرم وويل: (( هو!))

بيا ټولو مسلمانانو لاسونه پورته كړل او دعا يې وكړه، چې خداى دې دا ښادي دربختوره كړي او ستاسې ترمنځ دې دوستي،مينه او محبت نور هم زيات كړي .

حضرت علي (ك) خپله زغره بازار ته يووړه او حضرت عثمان (رض) ترې واخسته . حضرت علي (ك) دا پيسې له حضرت ام سلمې (رضى الله عنها) سره كېښووې .

وګورئ :

(١) کاتب واقدي : 8/22-20.

(٢) ابن عبدالبر :4/448.

(٣)ابن­اثيرجزري :7/216.

(٤)عسقلاني:8 263.

(٥) بحار:43/129 او 43/130.

(٦)داکتر جعفر شهيدي؛زندګاني فاطمه زهرا: ٤٤ مخ

 

واده

تر كوژدنې ډېر موده وروسته حضرت “ام سلمه” او حضرت “ام يمين” (رضى الله عنهما)، پېغمبر اكرم ته راغلې او و يې ويل:

((رسول الله! كه خديجه ژوندى واى؛نو د فاطمې پر واده به ډېره خوشحاله شوې واى.))

د حضرت خديجې د نوم په اورېدو د رسول الله په سترګو كې اوښكې راغلې او و يې وويل:((هېڅوك به راته د هغې په شان نشي، هغه وخت،چې ټولو دروغجن ګڼلم؛نو هغې رېښتينى وبللم او خپله ټوله شتمني يې د خداى د دين په لار كې ولګوله.خديجه هغه ښځه ده،چې خداى يې راته په هكله په جنت كې د زمردو د ماڼۍ زېرى راكړى و.))

– ((رسول الله! حضرت علي (ك) غواړي كه اجازه وركړئ،فاطمه خپل كور ته يوسي او نوى ژوند پيل كړي .))

پېغمبر اكرم وويل: ((ولې علي را ته په خپله ونه ويل؟))

حضرت ام ايمين وويل: ((شرمېده.))

پېغمبر اكرم وويل: ((علي ته غږ كړىء.))

حضرت علي د پېغمبر اكرم مخې ته كېناست او سر يې له شرمه ټيټ کړى و. رسول الله ورته وويل : ((غواړې فاطمه خپل كور ته يوسې.)) حضرت علي وويل : (( هو!))

وګورئ:فاطمة الزهرا من المهد الى الحد:186 مخ)

 

جهېز

پېغمبر اكرم حضرت ابوبكر،حضرت سلمان او حضرت بلال (رضي الله عنهم) راوبلل او څه پيسې يې حضرت بلال او حضرت سلمان رضي الله عنهما ته وركړې،چې زما لور ته پرې عطر واخلىء او نورې پيسې يې حضرت ابوبكر (رض) ته وركړې،چې جهېز پرې برابر كړه.

“شيخ طوسي په امالي” كې د حضرت فاطمې جهېز داسې ښوولى دى :

يو کميس،پړونى،كټ چې د خرما له پاڼو بڼل شوى و،دوه توشكه ، څلور بالښته،پوزى،مېچن،لګن،د اوبو ژى،کټورى،د شيدو كاسه او څو خاورين لوښي .

حضرت ابوبكر (رض) چې دا راوړل؛نو پېغمبر اكرم وويل: ((خدايه ! دا واده هغو ته مبارك كړې،چې ډېرى لوښي يې خاورين دي.))

 

پېغمبر اكرم په خپلو لاسونو خوړه (وليمه) ورکوي

پېغمبر اكرم وويل: (( په واده كې بايد خوړه وركړاى شي، خوښ يم،چې امت مې هم په ودونو كې وليمه وركړي.))

وروسته حضرت علي (ك) ته يې وويل: ((څوک چې غواړې،بلنه وركړه.))

حضرت حمزه (رض) دوه اوښان حلال كړل او ټول اصحاب كرام يې راوبلل . پېغمبر اكرم په خپلو لاسو خواړه اچول او حضرت علي(ك)، حضرت حمزه او حضرت عقيل رضي الله عنهما د مېلمنو چوپړ ته ولاړ ول.

د پېغمبر اكرم په مباركو لاسو رابللي ماړه شول . پاتې خواړه هغو ته واستول شول،چې واده ته نه ول راغلي. د پېغمبر اكرم په امر په يوه لوښي كې خواړه فاطمې اوحضرت علي (ك) ته ولېږل شول. د پېغمبر اكرم مېرمنو فاطمه ناوې كړه.رسول الله حضرت علي (ك) خپل ښي او حضرت فاطمه کيڼ لوري ته كېنول . دواړه يې سينې ته نږدې او تندي يې ښكل كړل،بيا يې حضرت علي (ك) ته وويل: (( فاطمه ښه او غوره مېرمن ده)) او حضرت فاطمې ته يې وويل: (( علي ښه او غوره مېړه دى.)) پېغمبر اكرم ښځو ته امر وكړ، چې فاطمه په ښادۍ‌‌‌‌‌‌‌ خپل كور ته يوسئ او په لار كې داسې ښادي وكړئ،چې خداى پرې ناراض نشي. ام المؤمنين عايشې بي بي دا شعرونه ويل :

((ښځو! ځانونه پټ كړئ،په خپلو ژبو يوازې ښې خبرې وکړئ،د پالونکي نوم واخلـىء،چى موږ يې د اسلام په دين خپل بندګان كړو. ستاېنه لوى بښونكي او وسمن خداى ته ده، خداى دا نجلۍ پاك او ښه مېړه ته غوره كړې ده.))

 

د واده شپه

پېغمبراكرم د فاطمې كوټې ته راغى او امر يې وكړ،چې په لوښي كې اوبه راوړئ،لږې يې پر حضرت علي وشيندلې،په نورو حضرت علي اودس وكړ . بيا يې د حضرت علي او حضرت فاطمې مخونه ښكل كړل او لاسونه يې اسمان ته پورته كړل : خدايه! ښادي يې بختوره كړه. نېك او صالح اولاد وركړې . خدايه! دا دواړه زما دي او زه د دوى يم، دوى له چټليو پاک کړه؛لکه چې زه دې له چټليو پاک کړى يم.

پېغمبر اكرم چې له كوټې وته؛نو حضرت فاطمه پر ژړا شوه. پېغمبر اكرم ورته وويل: ((لورې ته مې داسې سړي ته وركړې يې،چې په ايمان،پوهه،تقوى او صبر كې تر ټولو غوره دى .))

بيا يې د كوټې ور په دواړو لاسو ونيو او و يې ويل: (( خداى دې تاسې او ستاسې نسل پاك او صالح كړي.))

پېغمبر اكرم امر وكړ،چې ټولې ښځې دې ولاړې شي؛خو حضرت سلم بنت عميس پاتې شوه(کشف الغمه:1/386).پېغمبر اكرم ترې د پاتې كيدو پوښتنه وكړه.و يې وويل: (( رسول الله!خديجې د مړينې پر وخت راته وويل:”هر نجلۍ‌ د واده پر شپه يوې ښځې ته اړتيا لري او رازمنه يې وي،زه له دې نړۍ ځم او وېرېږم،چې فاطمه هغه مهال څوك و نه لري .”ما ورته وويل : كه ژوندۍ وم؛ نو زه به دا كار وكړم.))

دحضرت خديجې د نامه په اورېدو د رسول الله په سترګو كې اوښكې وګرځېدې او حضرت سلم بنت عميس ته يې وويل: په خپله ژمنه دې وفا وكړه.

وګورئ:

(١)ينابيع المودة: ٥٥\١٧٤.

(٢)ذخايرالعقبى :٣٣مخ.

(٣)نورالابصار٥٣ : مخ.

(٤) الاصابة : ٨ ټوک.

(٥)اعلام النساء د فطم کلمه.

(٦) تذکرة الخواص : ٢٧٩ مخ.
په (تذکرة الاخواص او د صفوري شافعي په نزهة المجالس٢\٢٢٦) کې روايت شوى چې: د واده پر شپه پېغمبر اکرم فاطمې بي بي ته نوى کميس ورکړ.پر دې وخت يو بېوزلي “ور” وواهه:

(( د رسول الله کورنۍ! زړې جامې غواړم.)) فاطمې بي بي ورته خپلې نوې جامې ورکړې. دا وخت جبراييل پر پېغمبر اکرم نازل شو او ويې ويل :(( رسول الله! خداى درباندې سلام وايي او راته يې امر کړى،چې پر فاطمې هم سلام ووايم او زما له لارې يې ورته جنتي جامې رالېږلي دي.))

د واده پر شپه حضرت علي، فاطمه پر ژړا وليده،ويې پوښتل: (( ولې خپه يې؟)) ويي ويل : (( د خپل چلن په هكله مې فكر كاوه، د پلار له كوره ،چې راوتم او ستا كور ته راتلم؛نو د خپل عمر پاى او قبر راياد شو،بله ورځ به له دې ځايه د قبر او قيامت پر لور خوځم؛نو پر خداى قسم دركوم،راځه چې لمونځ او د خداى عبادت وكړو.)) (مفيد؛ارشاد:1/270)

ام يمين پېغمبر اکرم ته راغله او په ژړغوني غږ يې ويل: ((رسول الله! په انصارو کې يوه نجلۍ واده شوه او په واده کې يې پر سر شکرې او غوزان ورېدل، ما ته د فاطمې په واده کې هغه نجلۍ راياده شوه،و مې لېدل،چې تاسې د فاطمې پر سر هيڅ هم ونه شيندل.))

پېغمبر اکرم وويل: (( پر هغه خداى قسم،چې زه يې پېغمبر کړى يم ، خداى چې د فاطمې او علي د واده امر وکړ ؛نو خپلو نږدې پرښتو ته يې امر وکړ،چې د عرش پر شاوخوا راټولې شئ،په دې کې “جبراييل”،”ميکائيل” او “اسرافيل” هم ول،بيا يې مرغانو ته امر وکړ،چې نغمې وواياست، بيا يې د “طوبى” ونې ته امر وکړ،چې پر هغوی ځلانده “لوءلوء” (مرغلرې) له سپينو زرو،سرو ياقوتواو شنو زبرجدو سره يوځاى وشيندئ.

وګورﺉ:

(١)شيخ مفيد ارشاد : 1/270.

(٢)ينابيع المودة : ٥٥ باب ١٧٥،١٧٦ مخونه.

(٣)سنن ابي داود : د فاطمه الزهرا فضايل.

(٤)مسند احمد حنبل : د اهل بيتو مناقب.

(٥)نورالابصار :٥٣ مخ.

(٦)اعلام النسا ٤ ټوک.

(٧)جامع الترمذي :٥ ټوک.

(٨) کنزالعمال :١٢\٥.

(٩)تذکرة لاخواص : ٢٧٥ مخونه.

(١٠) ذخاير العقبى :٣٢ ٢٩ مخ.

 

په (ذخاير العقبى : ٣٣ او ٣٤ مخونو،ينابيع المودة : ٥٥ باب، الاصابة : ٨ ټوک،اعلام النساء : ٤ ټوک،تذکرة الخواص او مجمع الزوايد) کې له حضرت جابر روايت شوى دى :

(( موږ د علي او فاطمې په واده کې ګډون وکړ او ددې په څېر بل پاک او برکتناک واده مو ونه ليد او ډېره خوشبويي پکې وه.))

“احمد بن يوسف دمشقي” په خپل کتاب “اخبار الدوله او آثار لاول” کې وايي:

((فاطمې تر خپل واده وروسته پېغمبر اکرم ته وويل:” رسول الله! د نورو خلکو لوڼې هم ودېږي او مهر ورته ټاکل کېږي؛نو زما او د هغوى تر منځ به څه توپير وي؟ هيلمنه يم دا مهر به بېرته علي ته ورکړې او له خدايه وغواړه،چې زما مهر دې ستا د امت د ګناهونو شفاعت وګرځوي .”

پر پېغمبر اکرم جبراييل نازل شو او يو کاغذ يې راووړ،چې پکې ليکل شوي ول : “خداى د فاطمې مهر د هغې د پلار د امت د ګناهونو شفاعت ټاکلى دى .”

فاطمې وصيت وکړ،چې دا کاغذ دې ورسره په کفن کې کېښوول شي. فاطمه په دې هکله وايي:”په قيامت کې،چې راپاڅېږم،دا کاغد به راسره وي او د خپل پلار د امت د ګناهونو شفاعت به کوم.”))

وګورئ :

(١)بهجة القلب المصطفى:464 مخ.

(٢)فاطمة الزهرا من المهد الى الحد:684 مخ.

(٣) احقاق الحق:19/29 او همداسې10/367.

(٤)سفينة النجاة : 217 مخ

 

 

فاطمة الزهرا

د پېغمبر اكرم د وجود ټوټه ده

پر څلورمه ورځ پېغمبر اكرم د حضرت فاطمې كور ته راغى او و يې پوښتل: (( مېړه دې څنګه سړى دى؟))

ويې ويل: ((خداى مې غوره سړى په برخه كړى؛ خو د قريشو ښځې د مباركۍ پر ځاى وايي:”پلار دې يو فقير ته وركړې،حال دا چې شتمنو هم پر تا مرکې كړې وې.”))

پېغمبر اكرم وويل: ((ګرانې لورې!پلار او مېړه دې فقيران نه دي، پر لوى خداى قسم، د ځمكې ټولې خزانې يې راته وړاندې كړې؛ خو ما د اخرت نعمتونه غوره کړل.ګرانې لورې! ما درته داسې سړى خوښ كړ، چې تر ټولو لومړى يې ايمان راووړ،د پوهې او عقل له پلوه پر ټولو غوره دى،خداى ښه مېړه دركړى،درناوى يې كوه او له خبرې يې سر غړونه مه کوه .))

بيا يې حضرت علي ته وويل :((له مېرمنې سره دې په مهربانۍ او ورين تندي چلېږه،پوه شه چې “فاطمه” زما د وجود ټوټه ده،چا چې ازار كړه ؛نو زه يې ازار كړي يم او چا چې خوشحاله كړه؛نو زه يې خوشحاله كړى يم . ))

وګورﺉ :

(١)صحيح بخاري،د اهلبيتو د فضايلو برخه.

(٢)صحيح مسلم ،،د اهلبيتو د فضايلو برخه.

(٣)صحيح ترمذي٢\٣١٩.

(٤)مستدرک الصحيحن ٣\١٥٩-١٥٨.

(٥)كشف الغمه ج 1 .

(٦) المستدرك 3/158 .

(٧) مسند احمد بن حنبل 4/5-٣٢٣-٣٣٢ .

(٨) الترمذي 10/371 .

(٩) تذكرة الخواص سبط ابن جوزي .

(١٠)ابن هشام سيرة .

(١١)مناقب خوارزمي .

(١٢) مسند احمد حنبل ٥\ ٢٦.

(١٣)رياض النضره ٢\١٩٤.

(١٤)مجمع الزوايد ٩\١٠١، ١١٤.

(١٥) ذخاير العقبى : ٧٨ مخ .

(١٦)کنزالعمال : ١٢\له ١١٢ څخه تر ١١٥ مخونو پورې .

(١٧)الصواعق المحرقه: ٢٨٩ مخ .

(١٨)سنن بيهقي : ٧\٦٧.

(١٩)حلية الاولياء : ٢\٤٠-١٧٤.

(٢٠)خصايص نسايي :٣٦ مخ .

 

د فاطمة الزهرا

غوسه د خداى خپګان دى

پېغمبر اكرم وايي: (( فاطمه زما د وجود يوه ټوټه ده،چا چې غوسه كړه؛نو زه يې غوسه كړى يم، په رښتيا،چې خداى يې پر خپګان خپه كېږي او پر خوشحالۍ يې خوشحالېږي .))

وګورﺉ :

(١) مسند احمد بن حنبل : 2/223 ،٧\٣٢٨.

(٢)صحيح بخاري : 5/92 .

(٣)صحيح مسلم :4/1902 .

(٤)سنن ابي داود:2/226.

(٥)سنن ترمذي : 5/688 .

(٦) معجم كبير طبري :2/52 .

(٧)مستدرك حاكم :3/154 .

(٨) السنن الكبرى : 7/307 .

(٩) شرح السنه 7/232 .

(١٠)مقتل خوارزمي :2/53 .

(١١) فرايد السمطين : ټ 245.

(١٢)کنزالعمال: ٧\١١١.

(١٣)صواعق :١٩٥مخ .

(١٤)نزهةالمجالس :٢\٢٢٨.

(١٥)کفايةالطالب :٢١ مخ.

(١٦)نورلابصار:٤٥مخ.

(١٧)خصايص نسايي :٣٥ مخ.

(١٨)ذخاير العقبى : ٣٩ مخ.

(١٩)ينابيع الموده : ١٧١مخ، ٥٥ باب.

پېغمبر اكرم وايي: ((علي!خداى درته فاطمه غوره كړه او ټوله ځمكه يې د هغې مهر كړه، كه څوك ورسره دښمني او كينه ولري او پر ځمكه ګرځي؛نو ګرځېده به يې حرام وي.))

وګورئ :

١- مقتل خوارزمي 2\66 .

٢- فرايد السمطين 2\95.

پېغمبر اكرم وايي:((که خداى علي نه واى پيدا کړى؛نو بل څوک به د فاطمې انډول نه و.))

وګورئ :

(١)کنوزالحقايق :١٢٤مخ.

(٢)ينابيع المودة:٥٦،٥٥ باب.

(٣) ذخاير العقبى : ٣١ مخ.

(٤)الاصابة : ٨ ټوک.

(٥)اعلام النساء: د فطم کلمه .

بيا يې فاطمې ته وويل : (( په رښتيا،چې خداى د ځمکې پر مخ دوه کسان غوره کړل،چې يو يې ستا پلار او بل ستا مېړه علي .

وګورئ :

(١)مستدرک حاکم :/١٥٣.

(٢)تاريخ بغداد : ٤/١٩٥.

(٣)نزهة المجالس :٢/٢٢٦.

پېغمبر اكرم وايي : ((فاطمه پاکلمنې ده او خپله لمن يې له هر راز چټليو پاکه وساتله؛نو خداى پر هغې او اولادې يې د دوزخ اور حرام کړ.))

وګورئ:

(١)مستدرک حاکم :٣ /١٥٢.

(٢)تاريخ خوارزمي : ٣/٥٤.

(٣)ذخاير العقبى :٤٨ مخ.

(٤)کفاية الطالب : ٢٢٢مخ.

(٥)سيوطي؛احياءالميت :٢٥٧مخ.

(٦) نورالابصار : ٤٥مخ.

(٧)صواعق المحرقه : ١١٢مخ.

 

د حضرت فاطمة الزهرا كوچنيوالى

 ((وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالأُنثَى ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ (نحل/58)= او چې كله د هغوى يو تن ته د لور(د زيږېدو) زېرى وشي؛ نو مخ يې ( له ډېر خپګانه) تک تور اوړي او (خپلې ښځې ته) له غوسې ډک وي (چې ولې دې لور راوړه!) ))

پېغمبر اكرم د داسې ناسمو افكارو پر ضد په مبارزه لاس پورې کړ او خداى غوښتل،چې د فاطمې له لارې نړۍ ته د ښځې د عظمت او لوړوالي عملي بېلګه وروښيي؛ځكه پېغمبر اكرم وايي:

((هر اولاد پلار لري،چې نسب يې ورته رسي؛خو بې د فاطمې له زامنو چې زه يې پلار يم او ما ته منسوب دي)) .

وګورﺉ:

(١)بغداد تاريخ : 11/285 .

(٢) كنزالعمال : 6/226 ، 220 .

(٣)محب طبري؛ ذخايرالعقبى: 121 .

(٤)هيثمي؛مجمع الزوايد: 9/179 .

(٥)فرايد السمطين: ٢\٧٠.

(٦) ترمذي؛ سنن: ٥\٤٥٦.

(٧)خصايص: ٣٦ مخ ١٣٤ ګڼه حديث.

(٨) د دمشق تاريخ : ٩٤ مخ.

(٩)ابن مغازلي؛مناقب :٤٧٣ مخ ٤٢١ ګڼه حديث.

(١٠) معجم صغير ١\١٩٩.

فاطمې بي بې د وحې په کور کې د خپل پلار تر سيوري لاندې د توحيد زده کړې وکړې،چې کله يې پر پېغمبر اکرم سترګې پرانستې؛ نو پلار يې په ټولنه کې پر سترې دندې بوخت و او ليدل يې،چې خپل پردي ورسره د اسلام د تبليغ له امله کينه لري او له بېلابېلو لارو يې ځوروي.

ډېر داسې شوي،چې پېغمبر اکرم به په “مسجدالحرام” کې ناست و او قرآن کريم به يې لوسته او مشرکينو به ځوراوه؛خو فاطمې به په بيړه ځان پېغمبراکرم ته رساوه او د پلار ملاتړ يې کاوه.

د حکمت او مصلحت له مخې، د فاطمې بي بي ټول ژوند له کړاوونو او سختيو سره اغږل شوى و.

حضرت فاطمه د “شعب ابوطالب” پر تودو شګو خاپوړې کړي او دغه وخت پېغمبر اكرم په ډاګه خلك اسلام ته رابلل. کفارو د پېغمبر اكرم ياران يو په بل پسې په تودو شګو كې ځورول، يو شمېر مسلمانانو حبشې ته هجرت وكړ.(ابن هشام سيرة 12/34 ، الكامل في التاريخ 2/51 )كفارو په ګډه وپتېيله،چې پېغمبر اكرم ووژني. “ابوطالب” له دې دسيسې خبر شو او پېغمبر اكرم يې له نورو بني هاشمو سره د ابوطالب درې (شعب) ته بوت . “خديجه” او كوچنۍ فاطمه هم ورسره ول.

“ابوجهل” له نورو كفارو سره تړون لاسليك كړ،چې پر بنسټ يې له بني هاشمو او “بني عبدالمطلب” سره په تګ راتګ ، پېر و پلور او د خوراك څښاك پر وركړه بنديز وي .

دوى په دره كې درې كاله ايسار ول. حضرت “حمزه”،”عباس” او نورو بني هاشمو به د شپې او ورځې څوکۍ كوله او په سختۍ او پټه يې بني هاشمو ته خواړه راوړل.

فاطمې په همدې سختو شرايطو كې د مور شيدې خوړې،چې له تي غوڅه شوه. دلته يې په تودو شګو كې خاپوړې او ګرځېدل زده كړل او په خبرو راغله .

بنديز درې كاله ټينګ و. يو كال وروسته حضرت “خديجه” وفات شوه،خاورو ته تر سپارل كېدو وروسته،چې پېغمبر كور ته راغى؛نو فاطمې په ژړغوني غږ پلار وپوښت :

((مور مې چېرته ده ؟))دغه مهال حضرت جبراييل نازل شو او ويې ويل: ((پېغمبره! فاطمې ته ووايه:مور دې د جنت د “زبرجدو” په ښكلې ماڼۍ كې ارام کوي .))

 

 

فاطمة الزهرا د پېغمبر اكرم ملاتړې وه

څه موده وروسته “ابوطالب” هم له دنيا سترګې پټې كړې. پېغمبراكرم او فاطمه يې پر مړينه ودردېدل او هغه كال يې پر “عام الحزن” يا “د وير او ماتم” پر کال ونوماوه. د ابوطالب تر مړينې وروسته كفارو خپل زور زياتى لا پسې زيات كړ. يوه ورځ پېغمبر اكرم په كوڅه كې روان و،چې چا پرې خاوره او خځلې واچولې؛خو پېغمبر اکرم ورته هيڅ ونه ويل او همداسې كورته راغى او فاطمې په ژړا د پلار سر ووينځه. پلار يې ورته وويل:

(( لورې! مه ژاړه، يقين وکړه، چې لوى خداى به دې پلار د دښمنانو له شره خوندي وساتي.)) (ابن شهراشوب مناقب 1 / 71 )

مسلم په صحيح کې راوړي ،چې پېغمبر اكرم په مسجد الحرام كې لمونځ كاوه،چې “ابوجهل” له خپلې ډلې سره راغى، چې د اوښ پچې هم ورسره وې . پېغمبر اکرم،چې سجدې ته ولاړ؛ نو پچې يې پر شا ورواچولې . “ابوجهل” او ډله يې په خندا شوه. حضرت فاطمه خبره شوه،چټك يې ځان پلار ته ورساوه او له چټليو يې پاك كړ؛خو دوى بيا هم خندل . پېغمبر اكرم پر “ابوجهل”،”عتبه” ، “شيبه”، “وليد” ، “اميه” او “عقبه” لعنت ووايه او دا ټول د “بدر” په جګړه كې هلاك شول . ( صحيح بخاري 5/8 او صحيح مسلم )

 

فاطمة الزهرا

مدينې ته هجرت کوي

پېغمبر اكرم يارانو ته د مدينې پر لور د هجرت امر وكړ او په خپله له حضرت ابوبكر (رض) سره د شپې له مكې راووت .

فاطمه له خپلې مشرې خور “ام كلثوم” سره له مكې روانه شوه . په لار كې يوه قريشي؛ “حويرث بن نقيذ” د حضرت فاطمې او حضرت “ام كلثوم” (رضي الله عنهما) پر اوښ بريد وكړ،چې دواړه له اوښه راپرېوتې او ټپي شوې؛مسلمانانو چې مكه فتح كړه؛نو پېغمبر اكرم اعلان وكړ: (( كه “حويرث بن نقيذ” د كعبې په پردو هم ځان نغښتى واى، بايد هلاك شي.))

حضرت علي(ك) د پېغمبر اكرم امر پلي كړ. په پاى کې ټول مدينې ته ورسېدل .پېغمبر اكرم له نورو يارانو سره په ګډه جومات او په څنګ كې يې ورسره کور جوړ كړ،چې ور يې جومات ته و. تر دې وروسته د اصحابو تر منځ د ورورۍ تړونونه وشول او پېغمبر اكرم اعلان وكړ:

(( د خداى په لار كې دوه دوه تنه سره وروڼه شىء.))

 

حضرت فاطمة الزهرا

د مېړه په كور كې

د نوي ژوند په پيل كې حضرت فاطمه او حضرت علي، پېغمبر اكرم ته راغلل او و يې ويل : ((پر موږ د كور چارې ووېشه.))پېغمبر اكرم كورنۍ چارې حضرت فاطمې او بهرنۍ يې حضرت علي (ك) ته وسپارلې. حضرت فاطمه وايي: (( داچې د كور بهرنۍ چارې را و نه سپارل شو، ډېره خوشحاله شوم .

وګورئ:

بحار الانوار 43/81

 

حضرت فاطمه د پلار ملاتړې ده

حضرت فاطمه د پېغمبر اكرم لور او د اسلام د ستر مېړني او بولندوى مېرمن وه؛نو بې د كور له چارو،د بهر له جريانو هم خبره وه. د اُحُد په جګړه كې،چې ورته د پېغمبر اكرم د ټپي كېدو خبر ورسېد؛نو په منډه يې ځان ورورساوه.حضرت علي (ك) به اوبه اچولې او حضرت فاطمې يې په وينو سور مخ وينځه،بيا يې يو ټوټه وسېځله او ايره يې پر ټپ كېښووه او وينه بنده شوه.

په يو بل روايت كې راغلي : پېغمبر اكرم او حضرت علي ،چې د احد له جنګه راستانه شول؛نو خپلې تورې يې وينځلو ته حضرت فاطمې ته وركړې. (ابن هشام سيرة 3/106 )

حضرت فاطمه به كله هم د حضرت علي (ك)له اجازې پرته له كوره نه وته او نه يې خپل مېړه غوسه كاوه. په دې خبره پوهېده كه ښځه خپل مېړه غوسه كړي او څو يې مېړه پخلا شوى نه وي، خداى يې لمونځ او روژه نه قبلوي .

حضرت علي (ك) د حضرت فاطمې په هكله وايي: ((پر لوى خداى قسم ما داسې كوم عمل و نه كړ،چې فاطمه پرې غوسه شي او فاطمې هم داسې عمل ونه كړ، چې زه پرې غوسه شم .))

وګورئ :

(١)کشف الغمه:1/363.

(٢)بحار:43/133-134.

(٣)مناقب خوارزمي:353 .

حضرت فاطمه له پېغمبر اكرم نه روايتوي : ((غوره مو هغه دى،چې له خپلو مېرمنو سره په مهربانـۍ چلېږي.))

څرنګه چې حضرت فاطمه په كوچنيوالي كې له خپل پلار سره په سختيو او كړاوونو كې څنګ تر څنك ولاړه وه، د مېړه په كور كې هم د نړۍ ښځو ته ستره بېلګه ده.

 

پېغمبر اكرم

د فاطمې لرېوالى نشي زغملاى

تر واده وروسته حضرت علي (ك) او حضرت فاطمه د پېغمبر اكرم له كوره لرې د “قبا” له جومات سره نژدې مېشت شول . حضرت فاطمه پردې سربېره،چې پر خپل پلار ګرانه وه،د غوره انساني ځانګړنو له كبله يې هم ډېره ستايله؛ نو غوښتل يې چې له ځان سره يې نژدې مېشته او و اسوي .

حضرت “حارث بن نعمان” (رض) د پېغمبر اكرم له دې هوډه خبر شو او ورته يې وويل: (( له نورو زما کور تاسې ته نږدې دى، هر څه مې له تاسې ځار دي.))

پېغمبر اكرم ورته وويل:(( خداى دې اجر دركړي.))

حضرت فاطمه او حضرت علي (ك) د پېغمبر اكرم د كور تر څنګ مېشت شول او د پېغمبراكرم د كور په څېر د دوى ور هم د جومات پر لور پرانستل کېده.))

وګورئ :

(١)امام احمد حنبل؛مسند:4/369-2/26.

(٢)خصايص نسايي:14 مخ.

(٣)ذخاير العقبى:77 مخ .

 

حمزه بابا وايي:

ورور د علي که و،نبي،نبي و، ورور د عـلي

کــــــور د عــــلي و،د نبـــي د نبــي کور د علي

 

 

حضرت فاطمة الزهرا

په کور کې ډېر کار کاوه

حضرت فاطمې په كور كې ډېر كار كاوه.حضرت علي (ك) وايي: ((فاطمې به دومره اوبه كور ته راوړې،چې د اوبو د ژي خاپې يې پر ملا ښكارېدې،دومره مېچن يې كوله،چې لاسونه يې تڼاكې شول،د كور په پاكوالي كې يې زيار اېست . يوه ورځ مې ورته وويل:((پېغمبر اكرم ته ووايه،چې په چارو كې دې مرستې ته يو خادم دركړي.))

بله ورځ حضرت فاطمه پېغمبر اكرم ته راغله ،هغه (ص) له نورو اصحابو كرامو سره خبرې كولې؛بېرته ستنه شوه. پېغمبراكرم پوه شو، چې فاطمه به كومه اړتيا لري . په سبا په خپله د فاطمې كور ته ورغى،ورته يې ويل : (( لورې! څه ته راغلې وې؟)) حضرت فاطمې له شرمه څه ونه ويل؛ نو ما وويل : (( رسول الله ! فاطمه په كور كې ډېر زيار باسي،لاسونه يې تڼاكې او پر ملا يې د اوبو د ژي خاپونه دي، زما په وينا ستاسې حضور ته درغلې وه،چې مرستې ته يو خادم وركړې.))

پېغمبر اكرم ورته وويل :(( غواړئ يو عمل دروښيم،چې تر خادمه ډېر غوره دى؟؛د ويدېدو پر مهال او هر سهار (33) ځله ((سبحان الله))،(33) ځله ((الحمدالله)) او (34)ځله ((الله اكبر)) وايئ؛ نو خداى به دې د دنيا او اخرت په چارو كې بركت واچوي.))

يوه ورځ پېغمبر اكرم د حضرت فاطمې كور ته ورغى؛حضرت علي او حضرت فاطمې دواړو مېچن كوله او و يې ويل: (( په تاسې كې څوك ستړى دى؟))

حضرت علي وويل:(( رسول الله! فاطمه .))

پېغمبر اكرم د حضرت فاطمې پر ځاى كېناست او مېچن يې ګرځوله.

وګورﺉ :

(١)مسند احمد بن حنبل : 2/362-٣\١٥٠.

(٢)ذخاير العقبى :٥٠- ٥١ مخونه.

(٣)صحيح بخاري د فصل ان الخمس النوائب رسول الله باب. (٤)مستدرک حاکم: ٣\١٥٢.

(٥)عسقلاني شافعي؛الاصابة :٨\١٥٩.

(٦)صحيح ابوداود: ٣٣ټوک: د تسبيح عند النوم باب.

(٧) صحيح مسلم: د ذکر او دعا کتاب.

(٨)کنزالعمال :٦\٢٩٥-١٥ څلورم باب.

(٩) صحيح ابوداود: ٤١٢٦٨ ګڼه حديث.

(١٠)صحيح مسلم ٤١٢٧١_٤١٢٧٢ ګڼه حديثونه.

(١١)السيوطي؛الدر المنثور:٦\٣٦١.

(١٢)کشف الاسرار:١٠\٥٢٤.

(١٣)تفسير روح البيان: ١٠\٤٥٥.

حضرت فاطمه په عبادت كې داخلاص په هكله وايي: (( څوك چې د زړه له كومې د خداى عبادت وكړي؛نو لوى خداى به پرې ستر مصلحت نازل كړي .))

وګورئ:(بحار الانوار :67/949 –70/249 –71/184)

او د اخلاقو او انساني اړيكو په باب وايي: (( ورين تندى مؤمن جنت ته وړي.))

وګورئ: (تفسير امام حسن عسكري /354 مخ )

 

 

د حسنينو زوكړه

د هجرت پر درېم كال په روژې مياشت كې د پېغمبر اكرم لومړى لمسى”امام حسن”وزيږېد،چې زيات پرې خوشحاله شو او په خوشحالۍ د حضرت فاطمې كور ته ورغى،په غېږ كې يې واخست او ښكل يې كړ،په غوږ كې يې ورته اذان وكړ او د ويښتانو د تول هومره يې د مدينې بېوزليو ته د خداى په رضا سپين زر وركړل.

د هجرت پر څلورم كال د “شعبان” په مياشت كې د پېغمبر اكرم بل لمسى “امام حسين ” وزيږېد.

د محب طبري ( ذخائرالعقبى:٤٤ مخ) په روايت کې، سلم بنت عميس ( د اسماء خور او د حضرت حمزه سيدالشهداء مېرمن وه) ( کشف الغمه:١/٣٦٨)په حيرانتيا رسول اکرم وپوښت :((چې کله حسن،له فاطمې وزيږېد نه مې ترې نفاس او نه استحاضه وليده ؟))

آنحضرت راته وويل : (( لورمې “طاهره” او”مطهره” ده .))

يوه ورځ حضرت علي (ك) وويل : (( د خوړو څه شته؟))

حضرت فاطمې ورته وويل: (( دوه ورځې كېږي،چې زه حسن او حسين وږي يو.))

حضرت علي وويل : (( ولې مو خبر نه کړم))

ويې ويل: (( له خداىه مې حيا وكړه،چې هغه څه درنه وغواړم،چې په وس كې دې نه وي.))

حضرت علي له كوره ووت او څو ديناره يې پور كړل؛ ډېره ګرمه ورځ وه،حضرت “مقداد بن اسود” (رض) سره مخ شو، وارخطا ښكارېده،حضرت علي (ك) وپوښت : (( ولې له كوره راوتلې يې؟)) حضرت “مقداد” له خبرو ډډه وكړه؛ خو د حضرت علي (ك) په ټينګار يې وويل: (( لوږې له كوره را اېستلې يم، د خپلو وړو بچو ژړا مې نه شوه زغملاى))؛نو حضرت علي (ك) ورته پور كړي دينار وركړل . (کشف الغمه:1/469_بحار:37/103)

 

د نړۍ د ښځو بي بي

حضرت “عمران حصين” (رض) له پېغمبر اكرم سره يو ځاى د حضرت فاطمې كور ته ولاړ . پېغمبر اكرم وويل: (( فاطمې! اجازه ده،چې له دې سړي سره درننوځم.))

بيا پېغمبر اكرم ورته د پردې كولو امر وكړ. حضرت فاطمې وويل : ((درد،زغم او لوږه لرم.))

پېغمبر اكرم ورته وويل: (( خوښه نه يې،چې د دنيا د ټولو ښځو بي بي اوسې؟))

فاطمې وويل: (( ايا مريم د خپل وخت د ښځو بي بي نه وه؟))

پېغمبر اكرم ورته وويل : (( حضرت مريم د خپل وخت بي بي وه او ته د ټولو ښځو بي بي يې،ستا مېړه په دنيا او اخرت كې ستر او غوره دى.))

وګورئ :

(١)بخاري :مناقب فاطمه : 7/83 .

(٢) مستدرك الصحيحين : 3/151 .

(٣) صحيح مسلم : 22/127 .

يوه ورځ پېغمبراکرم د فاطمې بي بي په کور کې اودس کاوه،و يې پوښتله : (( لورې! څنګه يې ؟))

ويې ويل: (( پر خداى قسم غمونه راباندې پېټى کېږي او لاسونه مې تش دي او خواشيني مې اوږده ده او اخرت ته مې توښه نه ده چمتو کړې.)) ( احقاق الحق ٤/١٥٠ – بحار الانوار ٣٨/١٩)

 

 

 

د فاطمة الزهرا

د زهد او بښنې بېلګه

پېغمبر اكرم به چې له سفره راستنېده؛نو لومړى به د حضرت فاطمې كور ته ته او ډېر وخت يې ورسره خبرې كولې.يو ځل له سفره راستون شو،ويې ليدل،چې فاطمې ځان ته د سپينو زرو بنګړى او والۍ اخستي او د كور پر وره يې هم نوې پرده را ځوړند ده. پېغمبر اكرم لږ كېناست او خپه له كوره ووت.فاطمه د پېغمبر اكرم پر خپګان پوه شوه،خپلې ګاڼې يې پلار ته ولېږلې او ويې ويل : (( دا د خداى په لاركې ولګوه.))

پېغمبر وويل : (( پلار دې له فاطمې ځار شي،هغه كار يې،چې بايد كړى واى،وكړ، دنيا “د محمد آل” ته نه ده .))

وګورئ:

(١)مسند احمد بن حنبل: حديث 472.

(٢)مناقب : 2/472 .

 

له حسنينو سره د پېغمبر اكرم مينه

پېغمبراكرم د حضرت فاطمې كور ته ولاړ.حضرت علي (ك) او حضرت فاطمه ويده ول. “امام حسن”ژړل او وږى و. پېغمبر اكرم،چې دا حالت وليد؛و يې نه غوښتل،راويښ يې كړي .په انګړ كې ولاړه مېږه يې ورو ولوشله او “امام حسن”ته يې شيدې وركړې .

حضرت “اسامه بن زيد بن حارثه” وايي: (( يوه ورځ د رسول الله كور ته ولاړم ور مې وواهه، پېغمبر اكرم راووت،راسره يې خبرې كولې، ومې ليدل،چې د رسول الله د چپنې (عبا) شا ته “امام حسن”او “امام حسين “(رضي الله عنهما) پټ ول. رسول الله په خوشحالۍ را ته وويل”دا دواړه مې اولاد دى او د لور زامن مې دي . لويه خدايه! زه ورسره مينه كوم؛ ته هم ورسره مينه ولره او څوك چې ورسره مينه لري هم مينه ورسره ولره.”))

وګورئ :

د ترمذي سنن 5/322 .

پېغمبر اكرم په جومات كې جمع وركوله او سجده يې اوږده شوه؛ اصحابو كرامو داسې فكر وكړ،چې څه پېښ شوي او يا پر پېغمبر اكرم وحې نازله شوې؛خو پېغمبر اكرم تر لمانځه وروسته وويل : (( په كور كې “حسين” زما پر اوږو او شا سپرېږي؛نو چې سجدې ته ولاړم د عادت له مخې،زما پر اوږو سپور شو،و مې نه غوښتل وارخطا شي؛صبر مې وكړ،چې په خپله كوز شي؛ځكه مې سجده اوږده كړه.)) (ذخاير العقبى: 132/133 مخونه)

پېغمبر اكرم به چې له كوره ووت، دواړه لمسي يې له ځان سره وړل . يوه ورځ پر ممبر ناست و او خلكو ته يې وينا كوله او “امام حسن”او “امام حسين “د جومات په انګړ كې لوبې كولې،چې راوغورځېدل او بېرته جګ شول او نګوښي (ګوډ ګوډ) روان ول. د رسول اکرم چې ورته پام شو،خبرې يې پرېښووې،په منډه يې ځان ورورساوه او په غېږ كې يې واخستل، ښکل يې كړل، ممبر ته يې راوستل او له ځان سره يې كېنول او خلكو ته يې وويل : (( زما لمسي نګوښي روان ول؛ نو زړه مې صبر و نه كړ،ورغلم او دلته مې له ځان سره كېنول .))

وګورئ :

د ترمذي سنن 5/324 .

 

د فاطمة الزهرا عبادت

د “امام حسين “له لمسي امام “محمد باقر” څخه روايت دى: (( خداى فاطمه په علم او پوهې له بدۍ او فساده پاكه كړې ده.))

وګورئ: (كشف الغمه 2/89)

“امام حسن”وايي : (( مور مې فاطمه د جمعې پر شپه تر سبا پر عبادت بوخته وه؛ وا مې ورېدل، چې ټولو مؤمنانو ته دعا كوي؛خو ځان ته يې دعا ونه کړه.ورته مې وويل:مور جانې ولې ځان ته دعا نه كوې؟ راته يې وويل :”لومړى ګاونډي او بيا ځان دى .”))

وګورئ :

(١) كشف الغمه: 2/94

(٢) دلايل امامه 56.

حضرت “حسن بصري” وايي: (( فاطمې به دومره عبادت كاوه،چې پښې به يې تڼاكې شوې.))

وګورئ :

بحار الانوار 43/71.

له حضرت “سلم بنت عميس” روايت دى: (( يوه ورځ پېغمبر اكرم د حضرت فاطمې كور ته ولاړ؛ نو “امام حسن”او “امام حسين “په كور كې نه ول،حضرت فاطمې ورته وويل :” په كور كې د خوړو څه نه وو،علي بهر ته؛نو حسن او حسين يې هم له ځان سره بوتلل او راته يې وويل:ځكه يې وړم چې ونه ژاړي او خواړه ونه غواړي .”پېغمبر اكرم د حضرت علي په لټه كې له كوره راووت،علي يې د يوه يهودي د کجورو په باغو كې وليد،چې ونې خړوبوي،”امام حسن”او “امام حسين “لوبې كولې او لږې کجورې هم ورسره وى،حضرت علي ته يې وويل:” حسن او حسين له تيارې نه مخکې كور ته نه وړې؟” راته يې وويل :”رسول الله! له كوره،چې راوتم؛ نو په كور كې خواړه نه وو،څه ځنډ به وکړم،چې لږې کجورې فاطمې ته يوسم،له يهودي سره مې ژمنه كړې،چې د هرې ونې اوبه كولو راته يوه کجوره راكړي”؛نو چې څه كجورې برابرې شوې، د “امام حسن”او “امام حسين “په لمن كې يې واچولې ا و كور ته راستون شو.))

وګورئ :

ذخاير العقبى 49مخ .

پېغمبر اكرم د حضرت فاطمې كور ته ورغى او پر غاړه يې غاړكۍ وليده،په ليدو يې خپه شو، فاطمې غاړكۍ پېغمبر اكرم ته وركړه، پېغمبر اكرم وويل: (( فاطمې جانې! ته زما يې.))

بيا يو بېوزلى راغى او پېغمبر اكرم ورته غاړه كۍ وركړه او ورته يې وويل: (( څوك چې زموږ وينه تويه كړي او څوك مې كورنۍ ازار كړي؛ نو خداى به پرې غضب نازل كړي.))

وګورئ:كشف الغمه: 2/97.

پېغمبر اكرم “امام حسن” ښکلاوه. پردې مهال “اقرع بن حاصين” وويل: (( زه لس اولادونه لرم، تر اوسه مې يو هم لا نه دى ښکل كړى.))

پېغمبر اکرم پر غوسه وويل : (( كه خداى ستا له زړه مينه اخستې؛ نو زه څه وكړم. څوک چې پر كوچنيانو و نه لورېږي، له موږه نه دی .))

وګورئ :

بحار الانوار 43/392

بله ورځ رسول الله د حضرت فاطمې له كوره تېرېده؛نو “امام حسين “ژړل،ژړا يې چې واورېده؛نو فاطمې ته يې وويل: (( نه پوهېږې،چې د حسين ژړا مې ځوروي .))

وګورئ :

(١) ذخاير العقبى/ 143 مخ .

(٢) نورالانوار/ 109 مخ .

حضرت “ابوهريره” (رض) روايتوي: ((يوه ورځ رسول اکرم “امام حسين “او “امام حسن”پر اوږو سپاره كړي ول؛كله يې “امام حسن” ښکلاوه او كله يې امام حسين. يوه سړي ورته وويل:” رسول الله (ص)! ورسره مينه لرې؟” پېغمبر اكرم وويل :”څوك يې،چې دښمن وي ؛ نو زما به هم دښمن وي.”))

وګورئ :

بحار الانوار43/281 .

رسول اكرم”امام حسن”او “امام حسين” د ګل په څېر بويول . حضرت ابوبكر(رض) روايتوي : (( يوه ورځ له رسول اکرم سره ناست وم، كله يې “امام حسن”ته كتل او كله خلكو ته او ويل يې:” زوى مې حسن غوره دى،كېداى شي له بركته يې زما امت اصلاح شي.”))

له حضرت “جابر” (رض) روايت دى،چې : ((رسول اکرم له “امام حسن”او “امام حسين “سره لوبې كولې،پېغمبر اكرم به په پښو او لاسونو روان و او هغوى پر شايې سپاره ول.))

وګورئ: ذخاير العقبى : 130/ نور الانوار 109 .

حضرت “يعلي عامري” (رض) روايتوي : (( پېغمبر اكرم يوه ورځ “امام حسين “له نورو ماشومانو سره په كوڅه كې پر لوبو وليد، پېغمبر اكرم غوښتل “امام حسين “راونيسي؛خو منډې يې كړې؛نو ويې وويل:”زه د حسين او حسين زما دى.څوک چې ورسره مينه او دوستي ولري؛نو خداى به ورسره دوستي او مينه ولري.”))

وګورئ: د ترمذي سنن: 5/324.

 

 

د جنت ښاغلي

حضرت فاطمې”امام حسن”او امام حسين، رسول الله ته راوستل او ويې ويل:((پلارجانه!حسن او حسين ستا اولاد دى، ورته څه وبښه.))

پېغمبر اكرم وويل: (( خپل هيبت او سيادت مې حسن ته، زړورتيا او شجاعت مې حسين ته و بښله.))

وګورئ :

(١) طبراني؛ الاوسط .

(٢) هيثمي؛مجمع الزوايد.

 

پېغمبر اكرم وايي: (( فاطمه د جنت د ښځو بي بي ده او حسن او حسين د جنت زلمي دي .))

وګورئ :

(١)صحيح ترمذي ٢/٣٠٦.

(٢)مستدرک حاکم٣/١٥١.

(٣)مسند احمدحنبل:٥/٣٩١.

(٤) حلية الاولياء :٤/١٩٠.

(٥)اسدالغابه:٥/٥٧٤.

(٦)کنزالعمال:٦/٢١٧.

 

پېغمبر اكرم :(( حسن او حسين مې په دنيا کې د سترګو تور دي .))

وګورئ :

(١)مسند امام احمدحنبل :٣\٨٥،٩٣،١١٤،١٥٣.

(٢)صحيح ترمذي:٢\٣٠٦.

(٣)مسند طيالسي : ٨\١٦٠ .

(٤)حلية اولياء : ٥\٧٠.

(٥)خصايص نسايي :٣٧مخ.

(٦) فتح الباري:٨\١٠٠ .

(٧)کنوزالحقايق : ١٦٥مخ.

(٨)مجمع الزوايد : ٩\١٨١.

 

حضرت ابو هريره (رض) روايتوي: (( يوه ورځ پېغمبر اكرم ملاست و، “امام حسين “او “امام حسن”يې پر پښو ګرځېدل؛نو رسول الله ورته وويل:” د فاطمې د سترګو تور او د زړه ټوكړو! پاڅئ او دواړه يې ښکل كړل.”))

همداراز حضرت ابوهريره (رض) په يو بل روايت كې وايي: (( “امام حسن”او “امام حسين “د پېغمبر اكرم په مخ كې په غېږه ورغلي ول، پېغمبر اكرم “امام حسن”ډېر پرملا ټپاوه؛نو حضرت فاطمې وويل: “رسول الله! د حسن ځكه ننګه كوې،چې مشر دى .” پېغمبر اكرم وويل:” دا چې حسين تر حسنه كوچنى دى؛خو زړورتيا او زور پكې ډېر دى .”))

له حضرت امام رضا (رح) روايت دى : ((“امام حسن”او “امام حسين “د شپې تر ناوخته د پېغمبر اكرم په كور كې لوبې كولې پېغمبر اكرم ورته وويل :”خپل كور ته ولاړشىء”، چې له كوره ووتل؛ نو د برېښنا په څېر رڼا ښكاره شوه او تر هغې وه،چې ورسېدل؛ نو پېغمبر اكرم وويل: “د خداى ډېر شكر دى، چې موږ اهل بيت يې غوره كړي يو.”))

په بل روايت كې راغلي: ((پېغمبر اكرم فاطمې ته وويل :” ګرانې لورې! خداى تعالى د ځمكې پر لور پام وكړ او زه يې تر ټولو غوره وګرځولم . په دويم ځل يې پام وكړ او ستا مېړه يې پر نورو غوره وګرځاوه. په درېم ځل يې پام وكړ او حسن اوحسين يې د جنت له ځوانانو غوره كړل .))

وګورئ :

كشف الغمه 3/91 .

پېغمبر اكرم:(( حسن او حسين د جنت دوه زلمي او ښاغلي دي.))

وګورئ :

(١)مسند امام احمدحنبل٣\٦٢،٨٢.

(٢)صحيح ترمذي١٣\١٩١.

(٣)مشکل الاثار ٣\٩٣٩.

(٤)مستدرک حاکم ٣\١٦٦.

(٥)حلية الاولياء ٥\٧١.

(٦)بغداد تاريخ ٤\٢٠٤.

(٧)فصول المهمه/١٣٦مخ .

(٨)تذکرة سبط بن جوزي :٢٤٣مخ .

(٩)خصايص نسايي :٣٦مخ .

(١٠)المعجم الکبير:١٣١مخ .

(١١)مصابيح السنة:٢٠٧مخ .

(١٢)ابن عساکر؛ تاريخ : ٢\٥٦.

(١٣)کنزالعمال ١٣\٦٠٠.

(١٤)صواعق المحرقه١٣٥مخ.

(١٥)اسدالغابة :٢\١١.

 

 

د مباهلې آيت او نبوي کورنۍ

د هجرت پر لسم كال د “نجران” مسيحيان د بحث لپاره پېغمبر اكرم ته راغلل. د ډلې مشرانو هر يو “سيد”،”عاقب” او “ابوحارثه” له پېغمبر اكرم ډول ډول پوښتنې وكړې . دا وخت دا آيت نازل شو:

((فَمَنْ حَآجَّكَ فِيهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءنَا وَأَبْنَاءكُمْ وَنِسَاءنَا وَنِسَاءكُمْ وَأَنفُسَنَا وأَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَةُ اللّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ ( آل عمران\٦١) = (د مسيح په باب) چې وپوهېدې؛نو (بيا) هم كه څوك په دې اړه له تا سره شخړه كوي؛نو ورته ووايه:((راځئ چې موږ به هم خپل خپلوان راوبلو او تاسې هم،موږ به هم خپلې ښځې راوبلواو تاسې هم خپلې ښځې،موږ به په خپله راشو او تاسې هم په خپله راشئ ؛نو مباهله (او دعا) به وكړو،چې كه څوك دروغجن وي؛نو وبه وايو،چې پر هغوى دې د خداى لعنت وي .))

پېغمبر اكرم د خداى له امر سره سم د “نجران” مسيحيانو ته د مباهلې بلنه وركړه؛خو دوى وويل : ((مباهله دې سبا تر سره شي.)) نصاراوو پردې خبره په خپل منځ كې سلا مشورې وكړې.

“ابو حارثه” وويل: (( ګورو كه سبا پېغمبر اكرم له خپلې كورنۍ سره راغى؛ نو په خپله خبره به پوخ باوري وي؛نو په داسې حال کې موږ ته نه ښايي،چې مباهله ورسره وكړو او كه بې كورنۍ ورسره بل څوك راغلل؛نو مباهله به ورسره وكړو.))

د مباهلې پر ورځ مسلمانان راټول شوي ول . پېغمبر اكرم له يو ځوان،يوې ښځې او دوه ماشومانو سره راغى. د نصاراوو مشرانو وپوښتل: (( داځوان څوك دى ؟))

مسلمانانو وويل : (( هغه حضرت علي، د پېغمبر اكرم زوم او د تره زوى دى . ښځه يې د پېغمبر اكرم لور؛فاطمه ده او دوه كوچنيان “امام حسن”او “امام حسين ” يې لمسي او د فاطمې او علي زامن دي.)) پېغمبر اكرم له دې څلورو كسانو سره يو ځاى د نصاراوو مخې ته كېناست.د نصاراوو مشرانو او”ابو حارثه”، چې دا حالت وليد؛نو دوستانو ته يې وويل : (( پر خداى قسم محمد؛ لكه د نورو پېغمبرانو په شان په ډاډ مباهلې ته راغلى ،زه په خپل مخ کې داسې څېرې وينم، كه له خدايه وغواړي؛نو دا ټول غرونه دړي وړي كېږي،وېرېږم نفرت راباندې ووايي؛د ځمكې پر مخ به ټول مسيحيان هلاك شي؛نو مصلحت دادى،چې له مباهلې ډډه وكړو.))

له پېغمبر اكرم سره يې جوړجاړی وغوښت او پېغمبر اكرم هم ورسره ومنله.

په پورتني آيت كې له “ابنائنا” څخه مطلب حسن او حسين، له “نسائنا” څخه مطلب فاطمه او له “انفسنا” څخه مطلب علي دى.

وګورئ :

(١)مجمع البيان 2/452 .

(٢)الكامل في التاريخ 2/23 .

(٣)روح البيان 2/44 .

(٤)زمخشري؛الكشاف 1/434 .

(٥)فخررازي؛تفسير كبير 8/85 .

(٦) د امام ثعلبي تفسير: 95 مخ.

(٧) امام سيوطي .دارالمنثور 4/38 .

(٨)ابن مغازي الشافي؛ المناقب 263 مخ.

(٩)صحيح مسلم ٧\١٢٠.

(١٠)مسند امام احمد حنبل ١\١٨٥.

(١١)تفسير طبري ٣ ټوک.

(١٢)مستدرک ٣\١٥٠.

(١٣)معرفة علوم حديث : ٥٠مخ.

(١٤)دلايل النبوة ٢٩٧ مخ د حيدرآباد چاپ.

(١٥)اسباب النزول ٧٤ مخ.

(١٦)معالم التنزيل :١\٣٠٢.

(١٧)مصابيح السنة ٢\٢٠٤.

(١٨)تذکرة الخواص :١٧ مخ.

(١٩)قرطبي؛جامع الاحکام القرآن ٣\١٠٤.

(٢٠)تفسير بيضاوي ٢\٢٢.

(٢١)ذخاير العقبى : ٢٥مخ.

(٢٢)تفسير نيشاپوري ٣\٢٠٦.

(٢٣)البحر المحيط ٢\٤٧٩.

(٢٤) د اسماعيل بن کثير القرشي تفسير ١\٣٧٠.

(٢٥)الاصابة ٢\٥٠٣.

(٢٦)خلاصة الصواعق : ٨٩ باب.

(٢٧)ينابيع المودة ٢٩٥-٢٩٩مخونه.

(٢٨)احقاق الحق ٣\٥٩.

(٢٩) فتح القدير :٣١٦ مخ.

(٣٠)تفسيير روح المعاني ٣\١٦٧.

(٣١)الجواهر في تفسير القرآن الکريم ١\١٢٧-١٢٦.

(٣٢)د کشف الاسرار تفسير ٢\١٤٧-١٥١.

“ابي نعيم” په “حلية الاولياء” كې راوړي : د (فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءنَا وَأَبْنَاءكُمْ) آيت،چې نازل شو؛نو پېغمبر اکرم حضرت علي، فاطمه، “امام حسن” او “امام حسين “راوغوښتل او ويې ويل : ((پالونکيه! دوى زما اهلبيت دي . ))

همداسې په “حلية الاولياء” كې له “جابر” رانقل شوي دي.حضرت جابر وويل: ((دا آيت د هغوى (پېغمبر اکرم،حضرت علي،فاطمه ، “امام حسن” او امام حسين) په هکله نازل شوى دى. حضرت جابر وويل:”انفسنا”؛يعنې پېغمبر اکرم او حضرت علي،”ابناء نا”؛يعنې “امام حسن” او “امام حسين “او “نساء نا”؛يعنې حضرت فاطمه .))

 

نبوي کورنۍ او “هل اتى” سورت

يوه ورځ “امام حسن” او “امام حسين “ناروغه شول،پېغمبر اكرم له يو شمېر يارانوسره پوښتنې ته ورغى،چې حضرت ابوبكر او حضرت عمر(رضى الله عنهما) هم ورسره ول . پېغمبر اكرم،علي (ك) ته وويل: ((ابوالحسنه! ښه به وي، چې د حسنينو شفا ته دې نذر منلى واى.)) حضرت علي (ك) او حضرت فاطمې په ګډه نذر ومانه، چې درې ورځې به روژه وي.حسنين لږ وخت وروسته ښه شول .دا مهال د حضرت علي (ك) په كور کې د خوړو څه نه ول . “شمعون بن حارث خبيري” ته ورغى او درې منه اوربشې يې ترې پور واخستې او فاطمې ترې پینځه ډوډۍ پخې كړې . علي (ك)،چې له جوماته راستون شو؛ دسترخوان يې وغواړوه،حضرت علي (ك) او نورو،چې لومړۍ مړۍ پورته كوله؛نو مسكين ورته ودرېد او ويې ويل : ((السلام عليكم يا اهل بيت محمد!)) مسلمان غريب يم، څه چې خورئ،ما ته يې هم راكړئ،خداى به جنتي خواړه دركړي.

علي (ك) وويل : (( زما برخه ډوډۍ او نګولې وركړئ))

د كور ټولو غړيو د حضرت علي په پر پله مسكين له ځانه ړومبى كړ او هغه شپه يې اوبه وڅښلې او پر سبا روژه شول.په دويمه ورځ فاطمې يو من نورې اوربشې اوړه كړې، ډوډۍ يې ترې پخه كړه. علي (ك)،چې له جوماته راستون شو او خواړه يې ورته كېښوول؛ نو په وره كې د يتيم غږ پورته شو او ويې ويل : ((السلام عليكم يا آل محمد)) پلار مې شهيد شوى او د مهاجرينو يتيم يم، څه خواړه راكړئ . د كور غړيو دا ځل خپل خواړه پلارمړي( يتيم) ته وركړل او بيا يې په اوبو يې روژه ماته او پر سبا روژه شول . په درېمه ورځ فاطمې بل من اوربشې هم اوړه كړې،ډوډۍ يې پخه كړه،حضرت علي،چې له جوماته راستون شو او خواړه يې ورته كېښوول؛نو همدا مهال يو اسير (بنديوان) د وره خولې ته راغى او ويې ويل :((السلام عليكم يا اهل بيت محمد!)) ما بندي کوئ؛خو خواړه نه راكوئ .

كورنۍ په دې ورځ هم خپل خواړه بندي ته وركړل او پوره درې ورځې وږي پاتې شول او يوازې اوبه يې څښلې .پېغمبر اكرم،چې وليدل له لوږې لړزېږي؛نو ويې ويل: ((حالات مو راباندې سخت تېرېږي)) بيا را روان شو او فاطمې بي بي ته ولاړ، چې پر عبادت بوخته وه او له لوږې يې خېټه ننووتې او سترګې يې لوېدلې شوې وې؛نو پېغمبر اكرم ډېر خپه شو؛پر دې وخت جبراييل راغى او ويې ويل : (( محمده! دا سورت واخله، خداى پاك درته د دغسې كورنۍ مباركي وايي بيا يې د “اهل اتى” سورت ووايه :” هل اتى على الانسان خير من الدهر”تر دې چې وايي : (( لانريد منكم جزاء ولا شكورا)) ځينو ويلي،چې له ((ان الابرار)) نه تر ((كان سعيكم مشكورا)) پورې ټول اتلس آيتونه پر همدې اړه نازل شوي دي .

وګورئ:

(١)کشاف : ٤\٦٧٠.

(٢)تفسير الخازن :٧\١٥٩.

(٣)سبط ابن جوزي؛تذکرة الخواص : ٢٨١-٢٨٣ مخونه.

(٤)القرطبي؛جامع لاحکام:١٩-١٣١ تر١٣٤ مخونه.د بيروت چاپ. (٥)تفسير روح المعاني :٢٩\١٥٧.

(٦)د علامه نيشابوري تفسير: ٢٩\١١٢.

(٧)تفسير الدرالمنثور :٦\٢٢٩.

(٨)تفسير فتح القدير : ٥\٣٣٨.

(٩) بحرالمحيط : ٨\٣٩٥.

(١٠)تفسير خازن : ٧\١٥٩.

(١١)مناقب مرتضوي : ٦٤ مخ.

(١٢)تفسير انوار التنزيل و اسرارالتاويل : ٢\٥٢٦.

(١٣)فخر رازي؛تفسير کبير:١٥\٢٤٤_٣٠ جز.

(١٤)الجواهر في تفسير القرآن الکريم : ١٢\٣٢٤-٣٠ جز.

(١٥)خواجه عبدالله انصاري؛تفسير کشف الاسرار: ٢\له ٣١٩ څخه تر ٣٢١ مخونو پورې.

(١٦)سنن ابن ماجه .

(١٧) مستدرك نيشابوري .

 

“خذيفه” رضي الله عنه وايي: ((پېغمبر اكرم ته راغلم،د ماسپښين، مازيګر،ماښام او ماسخوتن لمونځونه مې ورسره وكړل،بيا چې خپلې يوې خونې ته ته،زه هم ورسره ملګرى شوم او ورپسې روان وم؛لکه چې پېغمبر اكرم له چا سره خبرې كولې، راته يې وويل : پوهېږې چې څوک راسره دى ؟ ومې ويل : نه.و يې ويل: جبراييل راغى او راته يې زېرى راكړ،چې حسن او حسين د جنتي ځوانانو ښاغلي دي.خذيفه وويل :ځان مې ور ياد كړ،چې ما او مور ته مې هم بښنه وغواړه، و يې ويل : خذيفه ! خداى تعالى دې تا او ستا مور وبښي.))

ابن محمد روايت كړى: (( رسول الله وويل:حسن او حسين د جنتي ځوانانو ښاغلي دي او پلار يې تر دواړو غوره دى .))

يو وږى په نبوي جومات کې ودرېد او و يې ويل: (( مسلمانانو! زه سختې لوږې راخستى يم، ما مېلمه کړئ.پېغمبر اکرم وويل: دا به څوک نن شپه مېلمه کړي؟ حضرت علي وويل: يا رسول الله! زه .کور ته راغى او فاطمې يې وپوښتله : په کور کې ډوډۍ شته چې مېلمه راسره دى. فاطمې وويل : په کور کې يوازې د يوې کوچنۍ نجلۍ د خوراک ډوډۍ شته دا به ورکړو، خير دى موږ به نن شپه پر ځان سخته تېره کړو.))

وګورئ :

(١)تفسيربرهان :٤/٣١٧ .

(٢) امالي طوسي : ١/١٩٠ .

(٣) بحار الانوار ٣٦/٥٩.

بله ورځ يو تن په جومات کې له خلکو مرسته وغوښته، پېغمبر اکرم خپلو اصحابو ته وکتل. حضرت “سلمان فارسي” پاڅېد او ولاړ؛خو تش لاس راستون شو.سترګې يې د حضرت فاطمې پر کور ولګېدې،له ځان سره يې وويل: ” فاطمه د نېکيو چينه ده.)) ور يې وواهه او د نشتمن عرب ټوله کيسه يي ورته وکړه. فاطمې وويل: ((سلمانه! پر هغه خداى قسم،چې محمد يې پېغمبر کړى، درې ورځې کېږي،چې ډوډۍ مو نه ده خوړلې او زامن مې حسن او حسين له ډېرې لوږې ناارامه دي او ستړي ستومانه ويده شول؛خو نېکۍ زموږ ور وهلې،تش لاس دې نه لېږم)) وروسته يې خپل يو کميس حضرت سلمان ته ورکړ،چې د يهودي په دوکان کې يې ګاڼه کېږدي او څه کجورې او وړه دې ترې پور کړي.

حضرت “سلمان فارسي” زياتوي : چې بيا د فاطمې کور ته ولاړم او ورته مې وويل: (( د رسول الله لورې! له دې څه خپلو وږيو بچو ته واخله؛خو راته يې وويل : سلمانه! دا کار مې يوازې خداى ته وکړ او څه ترې نه اخلم.))

وګورئ :

(١) احقاق الحق : ١٠/٣٢١ .

(٢) بحارالانوار : ٤٣/٧٣ .

(٣) عوالم : ١١/١٦٨.

 

يوه ورځ سهار پېغمبر اکرم د فاطمې بي بي کور ته راننووت، تر سلام اچولو وروسته يې وپوښتل: (( لورې! شپه دې څنګه وه؟)) ويې ويل : ((پر خداى قسم ! ټوله شپه مې پر لوږه تېره کړه.))

وګورئ :

(١)احقاق الحق : ٤/٣٤٨ .

(٢)حلية الاولياء : ٢/٤٢ .

(٤) الاستيعاب : ٢/٧٥٠.

 

فاطمه پېغمبر اکرم ته راغله، تر سلام وروسته يې وويل: (( پینځه ورځې کېږي،چې خوراک څښاک مو نه دى کړى، نه پسه لرو او نه اوښ.))

وګورئ:

(١) احقاق الحق : ١٧/٢٣ .

(٢) دلائل الامامة: ٣ او٤ مخونه.

(٣) مناقب ٣٨٠ مخ .

 

پېغمبر اکرم د فاطمې بي بي کور ته راننووت او پرېشانه يې وليده، ويې پوښتله :((لورې! ولې پرېشانه يې؟))

ويې ويل :(( حال مو په خپله وينې،يوه چپنه لرو،چې هم يې اغوندو او هم پرې کېنو.))

حضرت “سلمان بن بريده” روايتوي،چې فاطمې په ځواب کې وويل: ((خوارځواکۍ او زياتې ناروغۍ پرېشانه کړې يم.))

وګورئ :

(١)بحار الانوار : ٣٧/٤٤ .

(٢)امالي شيخ طوسي/٢٥٩ .

(٣) امالي طوسي : ٢/٢٠ .

(٤)مناقب خوارزمي : ١٠٦ مخ .

(٥) بحار : ٣٨/١٩ .

(٦) د دمشق تاريخ : ١/٢٤٢.

 

حضرت “عمار بن حصين” روايتوي : (( يوه ورځ له پېغمبر اكرم سره ناست وم،چې فاطمه راغله،له ډېرې لوږې يې مخ زېړ اوښتى و ، له ځان سره يې كېنوله او خپل لاس يې ورته پر سينه كېښود او و يې ويل:”خدايه! ته وږي،مړوې او د بېوزليو لاسنيوى كوې،فاطمه د محمد لور وږې مه كړې.)) د پېغمبر اكرم په دعا د فاطمې د مخ زېړوالى لرې شو.

وګورئ : فرايدالسمطين : 191.

حضرت علي کور ته راغى او فاطمه يې وپوښتله : (( خواړه لرې؟)) و يې ويل: ((نه! دوه ورځې کېږي،چې حسن او حسين ته پلمې کوم،چې نا ارامه نشي.))

وګورئ :

(١)بحار الانوار : ٤١/٢٥٧ .

(٢) کشف اليقين :١٧٣/١٧٤ .

(٣)ابن شهراشوب؛ مناقب : ٢/٧٤ .

پېغمبر اکرم د فاطمې له کوره تېرېده،”امام حسن” او “امام حسين “ور منډې کړې،پېغمبر اکرم پر خپلو اوږو سپاره کړل او پېغمبر اکرم ته يې وويل: ((رسول الله! وږي يو،مور ته مې ووايه،چې ډوډۍ راکړي.))

پېغمبر اکرم فاطمې ته وويل: ((لورې! زامنو ته مې ډوډۍ ورکړه.)) ځواب يې واورېد: ((په کور کې بې د رسول الله له شتونه بل څه نشته.))

وګورئ :

(١)بحارالانوار: ٣٥/٢٥٢ .

(٢) تفسير فرات: ٥٢٧ .

حضرت “اسماء بنت عميس” وايي: (( پېغمبر اکرم د فاطمې بي بي د کور ور وواهه او ويې ويل:” حسن او حسين مې چېرې دي؟” فاطمې وويل: “شپه مو سبا کړه؛خو څه نه لرو،چې و يې خورو ؛خو په هر حال د خداى شکر دى .”

لوږې د پېغمبر اکرم کورنۍ ځوروله، فاطمې بي بي اودس وکړ، دوه رکعته لمونځ يي وکړ او لاسونه يي اسمان ته پورته کړل او و يې ويل:”خدايه!؛د بني اسراييلو په څېر له اسمانه يوه مايده (دسترخوان) نازله کړه؛خو بني اسراييلو وخوړه او ناشکري يي وکړه.زما خدايه! هغه مايده راکوزه کړه،چې پرې مؤمنان يو.

“ناڅاپه له جنتي خوړو ډک لوښى راکوز شو، چې خوږ بوى يې درلود او په ټول کور کې خپور شو.

حضرت علي وپوښتل:”دا خوږبويه خواړه له کومه راغلي؟”

ويې ويل:”د خداى له لوري دي .”

پېغمبر اکرم وويل : “د خداى ستاېنه او شکر کوم، چې د مريم په شان لور يې راکړې، “زکريا” چې د عبادت محراب ته ورته؛نو خواړه يې ورسره ليدل او ويل يې: “دا له کوم ځايه دي؟”مريم به ويل: “د خداى له لوري.”))

وګورئ :

(١)بحار الانوار :٣٥/٢٥١.

(٢)فرات بن ابراهيم؛ تفسير: ١٩١ مخ .

(٣)احقاق الحق : ١٠/٣٢٢ .

 

يوه ورځ پېغمبر اکرم وږى و او د فاطمې بي بي کور ته راغى او ويې ويل: ((خواړه شته؟))

فاطمې وويل: (( نه پلاره.))

پېغمبر اکرم ستون شو؛خو پر فاطمې دا حالت ګران پرېووت او لاسونه يې اسمان ته پورته کړل،سم له لاسه جنتي خواړه را نازل شول او ويې ويل : (( پر خداى قسم ! پېغمبر اکرم به تر ځانه غوره وګڼم.))پېغمبر اکرم ته يې د خوړو لوښى ولېږه. پېغمبر اکرم وپوښتله :(( دا له کومه راغلي؟)) فاطمې ځواب ورکړ: (( دا د خداى له رحمت او فضله دي،په رښتيا خداى،چې وغواړي هر چا ته بې حسابه روزي ورکوي.))

وګورئ :

(١)بحار الانوار :٤٣/٢٧ .

(٢)المناقب : ٣/١٢٥ .

(٣) رياحين الشريعه: ١/١٢٥.

وږي د حضرت علي د کور ور وواهه او مرسته يې وغوښته،چې حضرت علي د خوږ شعر په ترڅ کې فاطمې ته د وږي غوښتنه واورله. که څه مناسبه مرسته ورسره وشي او فاطمې هم ځواب په شعر ځواب ورکړ :

١_ د تره زويه! حکم به دې پر سر سترګو ومنم او پردې وړانديز به دې ملامت نه کړم .

٢_ همدا اوس به دې وږي ته خواړه ورکړم او د راتلونکې فکر به ونه کړم او په وږې خېټه به د خداى په لارکې سر وښندم.

يو ځل بيا چې حضرت علي د وږي په مړولو ټينګار وکړ؛ نو په ځواب کې يې حضرت فاطمې وويل :

١_ ژر به دې وږي ته خواړه ورکړم،په خپله لوږه مې پروا نشته، د خداى لپاره به يې له خپلو زامنو مخکې کړم .

٢_ زامنو مې بېګا شپه پر لوږه سبا کړې؛هغه زامن، چې کوچنى يې حسين دى او د جنګ په ډګر کې به ووژل شي.

٣_ زوى به مې په کربلا کې په چل ووژني،دردوونکى او خواروونکى عذاب دې پرې وي .

٤_ هغوى چې په خپل جنايت به د دوزخ په تل کې وي او هره شېبه به يې خداى خواروي.

حضرت علي د حضرت فاطمې بي بي دا سرښندنه وستايله،مننه يې وکړه؛ خو له حضرت فاطمې يې ځواب واورېد:

څه چې مو په کور کې زېرمه کړي ول،ډېر لږ ترې‌ پاتې دي او په مېچنې مې لاسونه تڼاکې شوي،پر خداى قسم ! زامن مې لا تر اوسه وږي دي. خدايه! ورباندې پام وکړې،چې له منځه ولاړ نشي. پلار يې علي په سخاوت او ښه والي کې سارې نه لري او څه چې لاس ته راوړي، نورو ته يې وربښي،د خپل کور ټول خواړه يوه وږي ته ورکوم،چې بې له يوه زاړه ځړوکي (څادر)،چې په خپلو لاسو مې ګنډلى، بل څه نه لرم و او په ډېرو پيوندونو خراب شوى دى.

وګورئ :

(١)امالي : ٢١٣ مخ ، ١١ حديث.

(٢) عوالم : ١١/٥٨٨ .

(٣) بحار : ٣٥/٢٤٠ – ٢٣٨ .

يوه ورځ پېغمبر اکرم فاطمې بي بي ته وويل: ((شهات ورکوم، چې ته زما د وجود ټوټه يې.))

(١) مناقب : ٣٨٠مخ ، ٤٢٨ حديث .

(٢) بحار الانوار : ٤٣/٩١ او ١٠١/٣٨.

حضرت علي وايي: (( يوه ورځ له پېغمبر اکرم سره ناست وو،و يې پوښت : ښځو ته څه څيز غوره او روا دى؟ فاطمې ورته وويل: چې بې له اړتيا نامحرمو ته ونه ګوري او هغوى هم ور ونه ګوري.))

(١)کشف الغمة : ٢/٢٣ .

(٢)مکارم الاخلاق : ١/٢٦٧ .

(٣) بحار الانوار : ١٠١/٣٦ .

 

پېغمبر اکرم له خپلو يارانو سره ناست و او ويې پوښتل: (( ښځه په کومه شېبه کې خداى ته نږدې وي؟ چا ورته مناسب ځواب ورنه کړ فاطمې بي بي د خپل پلار پوښتنه واورېده او ويي ويل: په هغه شېبه کې،چې په خپل کور کې پاتې شي او اولاد وروزي.))

حضرت ابوهريره (رض) له پېغمبر اكرم څخه روايتوي : (( خداى چې آدم پيدا كړ او خپل روح يې ورپوه كړ؛نو حضرت آدم خپل ښي خواته وليدل،چې پينځه رڼاګانې د ركوع او سجدې په حالت كې دي . حضرت آدم وپوښتل:”خدايه ! آيا له ما دې مخكې هم څوك پيدا كړي ؟” خداى وويل :” نه.” حضرت ادم وويل :” نو دا پينځه رڼاګانې د څه دي؟” خداى وويل :”هغه ستا ځوځات دى،كه هغوى نه واى؛نو ته به مې نه واى پيداكړى او خپل پينځه نومونه مې ورباندې كېښوول او كه دوى نه وى؛نو جنت،دوزخ،عرش،اسمان،ځمكه،پرښتې،انسانان او پيريان به مې نه ول پيدا كړي؛نو زه “محمود” يم او دا “محمد” دى . زه “عالي” يم او دا “علي” دى،زه “فاطر” يم او دا “فاطمه” ده،زه “احسان” يم او دا “حسن” دى او زه “محسن” يم او دا “حسين” دى. پر خپل عزت مې قسم ! د قيامت پر ورځ به داسې څوك راته رانشي،چې په زړه كې يې ورسره مينه نه وي او كه دچا ورسره کرکه او كينه وه؛ نو د دوزخ په لمبو كې به يې واچوم . آدمه! دا زما غوره كړاى شوي دي،په خپل مخلوق كې به د ژغورنې وړ خاوندان په دوى وژغورم او همداراز په دوى به د هلاكېدو وړ كسان هلاك كړم؛نو كه تا له ما څه غوښتل؛پر دوى وسيله سازي (توسل) كوه.”

پېغمبر اكرم زياتوي:”موږ ژغورنده بېړۍ يو؛كه څوک راکې سپاره شو؛نو و به ژغورل شي اوكه چا مخ واړاوه؛نو هلاك به شي،كه څوك له خدايه څه غواړي؛نو زموږ له لارې دې يې وغواړي.”))

(١)فرايد السمطين : 36،37مخونه.

(٢) غاية المرام : 15،16مخونه او رياض النضره:2/164.

حمزه بابا وايي :

موسوم شو په طه او په يسين اوپه لولاك

سرخم يې په قدم شول عرش كرسى لوح او افلاك

رڼا وه که تياره چې د ازل او د ابد وه

مقدار او اندازه که څه د حد که د لاحد وه

منشاء که له نقطې تر الفه که تر مد وه

په دې کې وه موجوده دا جلوه د محمد

خوره شوه لا خورېږي لا به لاپسې خورېږي

ورېږي زرغونېږي لا به لا پسې ورېږي

ادم يې له منشاء د سړيتوبه خبردار کړ

مرکب حيوانيت يې کړ انسان يې پرې سوار کړ

 

رحمان بابا وايي :

 

كه صورت دمحمد نه واى پيدا

                                                             پيداكړې به خداى نه واى دادنيا

نور هاله دمحمد وپيداشوى

                                                           چې نه عرش و نه كرسي وه نه سما

بوى هاله دمحمد و په جهان كې

چې بوى نه و دآدم او دحوا

 

د تطهير آيت او نبوي کورنۍ

“صفيه د شيبه لور” له حضرت عايشي ام المؤمنين (رض) نه روايتوي، چې: (( يو سبايي پېغمبر اكرم توره او نقشي چپن “كساء” پر اوږو اچولې،له ځايه راپورته شو،لږه شېبه وروسته “حسن بن علي” راننووت او پېغمبر اكرم پرې چپن واچوله،بيا “حسين” راغى او چپنې ته ورننووت،وخت لا تېر نه و،چې “فاطمه” راغله او پېغمبر اكرم پرې چپنه واچوله،وروسته “علي” (ك) راغى او پېغمبر اكرم هغه هم په “كساء” كې ننه ايست، بيا يې وويل: (( إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا= بېشكه خداى يوازې غواړي له تاسې”اهل البيت =نبوي كورنۍ” چټلۍ او ګناه لرې كړي او بشپړ موسپېڅلي كړي.))

لاندې اصحابو كرامو(رضى الله عنهم) ددې آيت شان نزول روايت كړی دى :

1_ حضرت “سعد بن ابي وقاص”

2_ حضرت “انس بن مالك”

3_ حضرت “ابن عباس”

4_ حضرت “ابو سعيد خدري”

5_ حضرت “عمر بن ابي سلمه”

6_ حضرت “عبدالله بن جعفر”

7_ حضرت “ابو صمراء هلال”

8_ حضرت ام المؤمنين “ام سلمه”

9_ ام المؤمنين “عايشه”

10_ حضرت “ابوهريره”

11_ حضرت “جابر بن عبدالله”

12_ حضرت “مقدار بن اسود”

13_ حضرت “معتل بن سيار”

14_ حضرت “واثله بن اسقع”

15_ حضرت “ابو الطفيل”

وګورئ:

(١)حافظ حسكاني؛ شواهد التنزيل : 2ټوك، 56 مخ او همداسې: 2ټوك ، 31مخ .

(٢)هيثمي؛مجمع الزوايد:باب مناقب اهل بيت، 9ټوك، 169مخ او بل چاپ؛ 9ټوك ، 119مخ.

(٣)ابن مغازلي شافعي؛مناقب اميرالمؤمنين: 301مخ، 345 حديث، لومړى چاپ.

(٤)خطيب بغدادي؛د بغداد تاريخ :د سعد بن محمد بن الامام حسن الغومى شرح؛ 4743ګڼه ، 9ټوك، 126مخ.

(٥)ګنجي شافعي؛كفاية الطالب:62باب،243 مخ او همداسې: 100باب، 371مخ.

(٦)حاكم؛المستدرك:3 ټوك، 133،146،172مخونه او همداسې: 2ټوك، 416مخ.

(٧)ابن كثير په خپل تفسير كې: 3 ټوك، 483مخ.

(٨)البدايه النهايه: 7ټوك، 339مخ،باب فضائل علي.

(٩)شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة: 33باب، 124مخ او همداسې: 127مخ .

(١٠)فخر رازي په خپل تفسير كې تر پورتني آيت لاندې: 25ټوك، 209مخ.

(١١) زمخشري؛تفسير كشاف:لومړى ټوك، 369مخ.

(١٢)سيوطي؛تفسير الدرالمنثور: 5ټوك، 215مخ كې تر پورتني آيت لاندې .

(١٣) ابي عمر يوسف بن عبدالله؛ استيعاب:3ټوك، 1100مخ.

(١٤) ذهبي؛تاريخ اسلام: د 61 – 80 كال پورې د امام حسين د شرح باب، 96مخ .

(١٥)حافظ ابن عساكر؛ تاريخ دمشق: 98 حديث او؛ د امام حسين د شرح باب، 13ټوك، 67مخ.

(١٦) ابن جرير طبري؛ په خپل تفسير كې تر پورتني آيت لاندې، 22ټوك، 6 – 7 .

 

له حضرت ام سلمې بي بي روايت دى: ((د تطهير آيت زما په كوركې نازل شو او د نزول پر مهال يې دا اووه تنه په كوركې ول: حضرت “جبراييل”، “ميكائيل” (او پېغمبر ) “علي”،”فاطمه”،”حسن” او “حسين” او زه د وره په څنګ كې ولاړ وو؛و مې ويل:”رسول الله! آيا زه له اهل بيتو نه يم؟” پېغمبر اکرم وويل:” ته غوره يې؛خو د پېغمبر د ښځو په ډله كې راځې.” ))

“ثعلبي” په خپل تفسير كې له حضرت “ام سلمى” رانقلوي :

((پېغمبر اکرم په كور كې و،چې فاطمې ورته پټو راووړ.پېغمبر اکرم ورته وويل:”مېړه او زامنو ته دې غږ كړه،چې راشي”؛ولاړه او ورته يې غږ كړ؛راغلل ا و تر ډوډۍ خوړو وروسته پېغمبر اکرم ورباندې پټو واچاوه او ويې ويل :”خدايه! دوى زما اهلبيت دي، له هر ډول چټلۍ يې پاك كړې .”همدا مهال و، چې د(( إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا = بېشكه خداى يوازې غواړي له تاسې”اهل البيت =نبوي كورنۍ” چټلۍ او ګناه لرې كړي او بشپړ موسپېڅلي كړي.”آيت نازل شو؛ومې ويل :”رسول الله! آيا زه هم درسره يم؟” پېغمبر اکرم وويل : “انك على خير”.))

نورو عالمانو؛لكه “ترمذي”،”حاكم” او “بيهقي” په دې باب لاندې روايت نقل كړى دى :

له حضرت ام سلمى روايت دى : ((د “تطهير آيت” زما په كور كې پر پېغمبر نازل شو او د نزول پر مهال يې “فاطمه”،”علي”،”حسن” او “حسين” په كور كې ول. بيا رسول الله پټو پرې هوار كړ او و يې ويل:” (خدايه) دوى زما اهلبيت دي؛هر ډول چټلي ترې لرې كړه.”))

ددى آيت تر نازلېدو وروسته پېغمبر اكرم وپوښتل شو:” دا آيت د چا په شان كې نازل شوى دى ؟” و يې ويل:”زما،علي، فاطمې او د حسنينو په هكله.”

وګورئ:

(١)تفسير طبري 22/5 .

(٢) شواهد التنزيل : 2/769 .

(٣) فرايد السمطين:2/10 .

(٤)مجمع الزوايد :9/67 .

(٥)سيوطي؛درالمنثور: 5/198 .

(٦)ينابيع المودة : 214 مخ .

(٧) صواعق المحرقة : 221 مخ .

(٨) تفسير ابن كثير : 3/485 .

(٩) مختصر تاريخ دمشق : 7/13.

 

 

حمزه بابا وايي :

سلام دې پر هغه وي چې رحمت دى د کونينو

درود پر هغه پاک چې دى آقا د ثقلينو

سلام دې پر هغه وي چې صاحب دى د دارينو

درود پر هغه پاک چې و، بابا د حسنينو

سلام دې تل تر تل وي پرې بابا چې د زهرا دى

درود پر هغه ښکلي چې اخي د مرتضى دى

غم خور دى دامت آل اطهار د محمد

تفسير دوالضحى شو سپين رخساردمحمد

سلام پر هغه ذات شه،چې محبوب دكبريا دى

درودپر هغه پاك دې وي بابا چې دزهرادى

صلوات پر هغه نورشه چې اخي دمرتضى دى

سلام دې پر هغه وي چې نيكه دمجتبى دى

چې هر څوک د پنج تن نه لري ياري

مرګ د روح يې دې له دغې بيماري

دكور خلك برابر دپردو نه دي

زه اول يم “پنج تني” بيا “چار ياري”

چى احمد،علي، زهرا حسنين واړه

اولى نه ګڼي عبث كوي خواري

پس له دى مې پسند واړه اصحاب دي

چې لري په تابعينو سرداري

زه حمزه د بوتراب د در تراب يم

چې يې فيض تر قيامته دى جاري

 

ددې آيت تر نازلېدو وروسته،چې پېغمبر اكرم له كوره جومات ته تله؛نو ويل يې : [السلام عليكم يا اهل البيت؛ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا) ]

وګورئ :

(١)معجم كبير:3/56 .

(٢)مسند امام احمد بن حنبل :3/259.

(٣) مشكل الاثار : 2/338.

(٤)شواهد التنزيل : 2/637.

نبوي کورنۍ او “مرج البحرين” آيت

 

حمزه بابا وايي :

علي او فاطمه څه دي قرآن وګوره

                                                                                      مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيَانِ وګوره

زامن يې امامان وو،چې روښانه يې کړو دين

                                                                       يَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَالْمَرْجَانُ وګوره

 

((مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيَانِ – بَيْنَهُمَا بَرْزَخٌ لَّا يَبْغِيَانِ -يَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَالْمَرْجَانُ(رحمن ١٩\٢٠\٢۲)=دوه (بېلابېل) سيندونه (تريو او خوږ، تود او سوړ) يې [داسې] بهولي دي،چې سره يو ځاى کېږې،- چې ترمنځ يې پرده ده،چې يو هم ترې نه تېرېږي (او له يو بل سره نه ګډېږي)-له هغو دواړو (سيندونو) ملغلرې او مرجانونه راوځي.))

څوك چې ددې آيت ظاهر ته ګوري؛كومه مانا يې،چې ذهن ته راځې؛هماغه ظاهري مانا به وي، چې سمندرونه به وي،چې د ځمكې دوه پر دويمه برخه يې نيولې ده؛خو بايد پوه شو،چې له دې آيته بل مطلب هم دى او هغه د علم دوه سمندرونه؛يعنې “حضرت فاطمة الزهرا او حضرت “علي ” دي، چې دوه ګران بيه ګوهرونه؛يعنى “امام حسن” او “امام حسين” ترې زيږېدلې دي.

له حضرت “ابن عباس” څخه روايت دى: (( له ” مرج البحرين يلتقيان” نه مطلب “حضرت علي” او “حضرت فاطمة الزهرا ” دي او له “بينهما برزخ لا يبغيان” نه مطلب ” پېغمبر ” دى او له “يخرج منهم لوءلوء و المرجان” نه مطلب “امام حسن” او “امام حسين” دي.

علامه “سبط ابن جوزي” او همداراز”ثعلبي” په خپلو تفسيرونو کې ددې آيت تر تفسير لاندې له “سفيان ثوري” او “سعيد بن جبيره” روايت کړى،چې وايي: ((له “دوو سيندونو” موخه حضرت علي اوحضرت فاطمه، له “برزخ” موخه پېغمبر اکرم او هغه “مرجان”،چې له دې دوو سيندونو راوځي، امام حسن او امام حسين دي.))

“خوارزمي” همدا روايت له “مردويه” او له حضرت “انس بن مالک” څخه داسې روايت کړى: (( له “بحرين” څخه مراد علي او فاطمه او ددې دوو سيندونو تر منځ “برزخ” پېغمبر اکرم دى او له دې دوو سيندونو دوه مرجانه امام حسن او امام حسين راوځي.))

(تفسير روح المعاني٢٧\٩٣ )ابن مردوديه له ابن عباس روايت کړى، چې :((“لؤلؤ” او “مرجان”، چې له دوه سيندونو راوځي، حسن او حسين دي.))

وګورئ :

(١)سيوطي؛الدرالمنثور تفسير:6ټوك، 158مخ او بل چاپ: 6ټوك، 142مخ .

(٢)حافظ حسكاني؛شواهد التنزيل:2ټوك،209مخ،919حديث، لومړى چاپ او دويم چاپ 2ټوك: 212مخ.

(٣) ابن مغازلي؛مناقب اميرالمؤمنين:339مخ، 390حديث.

(٤)شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ينابيع المودة: 39باب، 138مخ.

(٥)ثعلبي؛په خپل تفسير كې:4ټوك، 289مخ.

(٦)حافظ ابونعيم اصبهاني؛ما نزل من القرآن فى علي” : تر پورتني آيت لاندې .

(٧)شبلنجي؛نور الابصار: 101مخ.

(٨)خوارزمي؛مقتل الامام حسين:112مخ.

(٩)كراجكي؛ كنز الفوائد: 366مخ .

 

پېغمبر اكرم،امام حسن او امام حسين له لاسه نيولي ول او و يې وويل: د چاچې له ما او دې دواړو سره او همداراز د دوى له مور و پلار سره مينه او دوستي وي؛نو په قيامت کې به راسره يو ځاى او زما په شان د درجې خاوند وي.

وګورئ :

(١)صحيح ترمذي : ٢/٣٠١.

(٢) بغداد تاريخ : ٢/٢٨٧.

(٣) تهذيب التهذيب : ١٠/٤٣٠.

 

پېغمبر اكرم وايي: (( زما د اهلبيتو مثال د “نوح” د بېړۍ په شان دى،که څوک پکې سپاره شول (لاروي يې وشوه)؛ نو و به ژغورل شي او که چا ترې مخ واړاوه؛نو لاهو به شي.))

وګورئ:

(١)مستدرک حاکم:٢/٣٤٣.

(٢)کنز العمال : ٦/٢١٦.

(٣)مجمع الزوايد :٩/١٦٨.

(٤)حلية الاولياء : ٤/ ٣٠٦.

(٥)ينابيع المودة: ٤،٤٤،٥٦باب.

(٦)صواعق المحرقة : ١٨٤ مخ .

(٧)مغازلي؛مناقب : ١٧٣-١٧٧ مخ.

(٨) ذخاير العقبى: ٢٠ مخ .

پېغمبر اكرم وايي : (( زه درته دوه قيمتي څيزونه پرېږدم،يو د خداى کتاب او بل خپله کورنۍ،تر هغه مو،چې پرې منګولې لګولې وي؛ نو تر ما وروسته به بې لارې نشئ، ترې مه مخکې کېږئ،چې خوار به شئ او شاته ترې هم مه پاتې کېږئ،چې بدمرغه به شئ،څه ورته مه ورښيه؛ځکه له تاسې ښه پوهېږي.))

وګورئ :

(١)صحيح مسلم : ٧/١٢٣.

(٢)صحيح ترمذي : ٥/٦٢١.

(٣)امام احمد حنبل؛مسند: ٣/١٤.

(٤) صواعق ا لمحرقه : ١٢٦ مخ.

(٥)کنزالعمال:١/١٨٥.

(٦)درالمنثور :٢/٢٨٥.

(٧)المعجم الکبير: ٣/٦٣،٦٤،٦٥.

(٨)ابن سعد؛طبقات : ٢/ ١٩٤.

(٩)ابن اثير؛ النهاية : ١/٢١٦.

پېغمبر اكرم وايي : (( زه تاسې ته دوه قيمتي څيزونه پرېږدم، که تر ما وروسته مو پرې منګولې ولګولې؛نو هېڅکله به بې لارې نشئ،لومړى “د خداى کتاب” او دويم زما “عترت”؛يعنې زما کورنۍ ده او دا دواړه هېڅکله له يو بله نه بېلېږي،څو د کوثر د حوض پر غاړه راسره يو ځاى شي.))

وګورئ :

(١)احمدحنبل؛مسند:٣/١٤،١٧،٢٦،٥٩.

(٢)صحيح ترمذي :٢/٣٠٨.

(٣)اسدالغابة: ٢/١٢.

(٤)حاکم؛مستدرک: ٣/١٠٩، ١٤٨.

(٥)کنزالعمال :١/٤٨.

(٦)نسايي؛ خصايص: ٢١ مخ .

(٧)مجمع الزوايد :٩/١٦٣.

(٨)صواعق ا لمحرقة : ١٣٦ مخ .

(٩)ابن سعد؛ طبقات: ٢/٢.

(١٠)فيض القدير: ٣/١٤.

(١١) ينابيع المودة : ٢ باب.

(١٢)فخر رازي؛ تفسير: تر واعتصمو ا بحبل ا لله (آل عمران /١٠٣) آيت لاندې .

(١٣)مغازلي؛ مناقب: ٢٨١ مخ .

 

“امام ثعلبي” د ” قصص الانبياء” په ١٤ مخ کې وايي : (( “رقاشي” له “انس بن مالک” روايتوي،چې ويلي يې دي: رسول اکرم راته د سهار لمونځ راکړ،تر لمانځه وروسته یې جمعې ته مخه کړه او و يې ويل:”د مسلمانانو ټوليه! څوک، چې “لمر” له لاسه ورکړي؛بايد “سپوږمۍ” مې هم له لاسه ورکړي؛نو بايد د “زهرى” له رڼا ګټه واخلى او که دا يې هم له لاسه ورکړه؛نوپه “فرقدينو” ستوريو پسې دې ولاړ شي.” خلکو وپوښتل : “رسول الله ! له لمر،سپوږمۍ، زهرى او فرقدينو مطلب مو څه دى؟”

ويې ويل :” زه “لمر” يم ، علي “سپوږمۍ” ،فاطمه “زهره” حسن او حسين “فرقدين” دي او دوى له “کتاب الله” سره مل اوجوړه دي او يوله بله نه بېلېږي،څو ما د “حوض” تر غاړې وويني.))

 

حمزه بابا وايي :

افسانه ده خداى ويلې دا عالم چې د امکان دى

محمداو اهل بيت يې هم کردار دى هم عنوان

وسيله مې محمد او اهل بيت دي

شته اميد چې عاقبت مې شي محمود

 

پېغمبر اكرم وايي:((اهل بيت مې له الهي عذابه زما د امت ژغورونکي دي.))

وګورئ :

(١)حاکم؛ مستدرک: ٣/٤٥٨ .

(٢)کنزالعمال:٧٦/،٢١٧١١٦ .

(٣)صواعق المحرقة:١١١مخ.

(٤)مجمع الزوايد :١٧٤.

(٥) فيض القدير: ٦/٢٩٧.

(٦) ذخايرالعقبى: ١٧مخ.

 

پېغمبر اكرم حضرت علي،حضرت فاطمې،امام حسن او امام حسين ته وويل: (( څوک چې درسره په جنګ وي؛نو زه به هم ورسره په جنګ يم او څوک،چې درسره په سوله کې وي؛ نو زه به هم ورسره په سوله کې يم.))

وګورئ :

(١)احمدحنبل؛مسند: ٢/٤٤٢.

(٢) صحيح ابن ماجه: ١٤مخ.

(٣)حاکم؛ مستدرک: ٣/١٤٩ .

(٤) ذخايرالعقبى: ٢٥ مخ .

(٥)صحيح ترمذي : ٢/٣١٩.

(٦)تاريخ بغداد:٧/١٣٦،١٣٧_ ٤/٢٠٨.

(٧)اسدالغابه:٥/٥٢٣.

(٨)کنزالعمال :٦/٢١٦.

(٩)سيوطي؛جمع الجوامع:٦/٢١٦.

(١٠)کفاية الطالب: ١٨٩ مخ.

(١١)خوارزمي؛مناقب:٩٠ مخ .

(١٢)فصول المهمه: ١١ مخ .

(١٣)صواعق ا لمحرقه : ١١٢ مخ.

(١٤)ابن عساکر؛ تاريخ: ٤/٣١٦.

(١٥)ابن کثير؛ تاريخ: ٢/ ١٨٩.

 

له حضرت سلمان فارسي (رض) روايت دى،چې وايي : (( د پېغمبر اكرم حضور ته ورغلم او حسين يې پر مبارک زنګانه ناست و او پېغمبر اكرم يې سترګې او خوله ښکلول ،و يې ويل: “ته سيد (ښاغلى) د سيد زوى او د ساداتو پلار يې، ته امام او د امام زوى او د امامانو پلار يې، ته “الهي حجت” ، د الهي حجت زوى يې او نهه تنه به ستا له ځوځاته امامان وي.))

وګورئ :

خوارزمي؛مفتل الحسين: 145 مخ .

فاطمې بي بي به له خپلو زامنو سره لوبې کولې او پر همدې مهال به يې ورته د روح او جسم د روزنې په هکله ډېر څه ويل:((حسنه! د خپل پلار په شان دې اوسه او د حق له اورمېږه زندۍ لرې کړه.احسان خداى ولمانځه او له دښمنانو او کينه کښو سره پر يوه چرګۍ مه کېنه . حسنه! ته دې د نيکه په څېر يې او په څېره کې پلار ته نه يې.))

يوه ورځ پېغمبر اکرم د راتلونکيو پېښو په هکله له فاطمې سره خبرې کولې او د امام حسين د شهادت په هکله يې ورته وويل. فاطمې وپوښت : (( پلاره! څوک زما د سترګو تور شهيدوي؟))

ويې ويل: (( د امت تر ټولو ناوړه.))

ویې پوښت : (( پلاره! زما حسين به چېرته شهيد کړي؟))

ويې ويل: (( پر يوې ځمکه، چې “کربلا” نومېږي.

په يو بل روايت کې راغلي،چې فاطمې وويل: (( پلاره! زه د خداى امر ته تسليم او پرې راضي يم او پر خداى توکل کوم.))

وګورئ :

(١) بحار الانوار : ٤٤/٢٦٤ .

(٢)الکوفي؛تفسير فرات: ٥٥ مخ .

 

فاطمه “دوځانې” وه او پلار يې ورته وويل : (( جبراييل ستا د يو زوى په هکله خبر راکړ، چې په “کربلا” کې به شهيد شي.))

فاطمه غمجنه شوه او ويې ويل: (( پلاره! داسي ماشوم مې نه دى په کار.))

پېغمبر اکرم وويل : (( لورې!ستا ددې زوى نوم “حسين” دى او نهه امامان به ترې پيدا شي،چې د خداى د دين د بقا او پاېنې لامل به شي .))

فاطمې وويل: ((رسول الله! له خدایه راضي يم او شکر يې باسم.))

وګورئ :

(١)علل الشرايع: ٧٩ .

(٢)کمال الدين: ٢/٨٧.

 

فاطمه د امام حسين د شهادت په هکله وايي: (( زامنو مې بېګا شپه پر لوږه سبا کړه او حسين به مې د جنګ په ميدان کې مړ شي.په “کربلا” کې به مې زوى په ټګۍ شهيد کړي، قاتلان دې يې خداى په عذاب کړي .))

وګورئ :

(١)امالي: /٢٠٨ .

(٢) عوالم : ١١/٥٨٨ .

 

له حضرت “جابر بن عبدالله انصاري” (رض) روايت دى،چې رسول اكرم په “عرفات” كې علي (ك) ته وويل: (( علي! رانژدې شه! زه او ته له يوې ونې پيدا يو؛زه يې بيخ او ته يي ډډ يې،حسن او حسين يى څانګې دي؛څوك چې يې پر يوه ښاخ منګولې ولګوي؛ خداى به يې جنتي كړي .))

 

نبوي کورنۍ او د قربى آيت

ذَلِكَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَن يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ( شورى\٢٣)=دا (هماغه) څه دي،چې خداى يې خپلو هغو بندګانو ته زېرى وركوي،چې ايمان يې راوړى وي او ښې (چارې) يې كړي وي، ووايه : ((زه له تاسې پر خپل رسالت هېڅ بدله نه غواړم؛خو (زما) له خپلوانو (= اهل بيتو) سره مينه (هرومرو غواړم))) او څوک چې نېكې چارې وكړي،پر نېكيو به يې ورزيات كړو،په رښتيا چې خداى ډېر بښونكى (او) منندوى دى . ))

پېغمبراکرم، چې مدېنې ته راغى او حکومت يې جوړ کړ؛نو انصارو ورته وويل:((که مالي ستونزې مو درلودې؛نو زموږ هر څه ستاسې په چوپړ کې دي.))

پېغمبر اکرم په دې اړه د خداى امر ته په تمه و،پردې مهال د “شورى ٢٣ آيت” نازل شو او انصار په ډېره خوشحالۍ ستانه شول .

ډېرى مفسرين،متکلمين او محدثين وايي،چې دا آيت “د اهل بېتو د پینځو تنو” په هکله نازل شوى دى .

حضرت ابن عباس (رض) وايي:[د ((قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ،چې نازل شو؛ خلكو پېغمبر اكرم وپوښته:ستا خپلوان څوك دي،چې مينه يې راباندې فرض شوه؟ ورته يې وويل:”علي،فاطمه او دواړه زامن يې.” دا خبره يې درې ځل وکړه.]

“امام احمدبن حنبل” په “فضائل الصحابه” كتاب كې روايت کړى دى،چې:[ د(( قل لا اسئلكم عليه اجرا)) آيت،چې نازل شو؛نو اصحابو پېغمبراکرم ته وويل :”د څښتن رسوله!ستا خپلوان (اهلبيت) څوك دي،چې مينه يې پر موږ واجبه ده؟پېغمبر اکرم وويل:((علي،فاطمه او دوه زامن يې.)) او د څښتن رسول دا خبره درې ځل وکړه.]

“سيوطي” په “الدرالمنثور” تفسير كې، تر پورتني آيت لاندې له “ابن عباس”(رض) نه روايت كړى:[پېغمبر اکرم د “مودت” د آيت په هکله وويل:”كه زما حق ادا كوئ؛نو له اهلبيتو سره مې مينه ولرئ.”]

“زمخشري” د”كشاف” په تفسير كې، “فخر رازي” او “قرطبي” په خپلو تفسيرونو كې روايت کړى چې :

((پر آل محمد” عاشق مړ به شهيد له دنيا تللى وي.

خبر اوسئ! پر “آل محمد” عاشق مړ به له توبې سره له دنيا تللى وي. خبر اوسئ!پرآل محمدعاشق مړ به په پوره ايمان له دنيا تللى وي .

خبر اوسئ! د “آل محمد عاشق پر مړ به د مرګ پرښته د جنت زېرى كوي او بيا پرې د “نكر او منكر” پرښته هم د جنت زېرې كوي .

خبر اوسئ! پر آل محمد عاشق مړ به د ناوې په څېر په درناوي جنت ته وړل كېږي .

خبر اوسئ ! پر آل محمد عاشق مړ ته به په قبر كې د جنت پر لور دوه ورونه پرانستل کېږي .

خبر اوسئ! پر آل محمد عاشق د مړي قبر به د پرښتو زيارت وي .

خبر اوسئ ! پر آل محمد عاشق مړ پر “سنت” او “جماعت” له دنيا تللى وي .

خبر اوسئ!څوك، چې له آل محمد سره په كينه او دښمنۍ کې له دنيا ولاړ شي؛نو د قيامت پر ورځ به يې ورته پر تندي ليكلي وي:”د څښتن له رحمته نهيلى.”

خبر اوسئ! څوك چي له آل محمد سره په كينه او دښمنۍ کې له دنيا تللاى وي؛ نو كافر به ومرى وي .

خبر اوسئ څوک چې له آل محمد سره په كينه او دښمنۍ کې مړ شي؛نو د جنت بوى به پرې و نه لګي. ))

 

“امام فخر رازي” د “آل محمد” په هکله وايي :

((“آل محمد” هغه دي،چې له پېغمبر اکرم سره يې اړيكې ټينګې وي او په دې كې شك نشته،چې فاطمه،علي (ک)،امام حسن او امام حسين تر ټولو زيات له پېغمبر اکرم سره ټينګ پيوند او تړاو لري . د بېلابېلو احاديثو په استناد ويلاى شم،چې دا خبره د كاڼي كرښه ده؛نو په کار ده، چې ورته “آل محمد” ووايو.))

بيا “امام فخر رازي” د خپلې خبرې د لا پخلي لپاره لاندې روايت د “كشاف” له تفسيره رانقل كړى دى.دا آيت چې نازل شو؛نو خلكو رسول الله ته وويل:

((ستا خپلوان څوك دي،چې مينه يې راباندې واجب شوې ده.)) پېغمبراکرم وويل : ((علي،فاطمه،حسن او حسين )) .

وګورئ :

(١)فخر رازي؛ كبير تفسير: 27ټوك، 166مخ كې تر پورتني آيت لاندې .

(٢)ګنجي شافعي؛كفاية الطالب :86 باب.

(٣) د امام احمد حنبل مسند.

(٤)محب طبري؛ذخاير العقبى : 25 مخ .

(٥) ابن معازلي شافعي؛ المناقب : 309 مخ .

(٦) قرطبي؛استيغاب : 8/43 ، 58 مخونه .

(٧)بخاري؛صحيح:٦\ ٢٩.

(٨)طبري؛تفسير: ٢٥\١٤ .

(٩)الصواعق المحرقه .

(١٠)حاکم؛مستدرک: ٣\١٧٢.

(١١)زمخشري؛کشاف : ٣\٤٠٢.

(١٢)مقتل الحسين.

(١٣)جامع الاصول : ٢\٤١٥.

(١٤)ابن کثير دمشقي؛تفسير : ٤\١١٢.

(١٥)تفسير الدر المنثور: ٦\٧ .

(١٦) الفصول المهمه : ١١ مخ .

(١٧) اسعاف الراغبين : ١١٥ مخ .

(١٨)تفسير فتح ا لقدير : ٤\٢٢ .

(١٩)فلک النجاة :٣٧ مخ .

(٢٠)احقاق الحق :٣ \١٦.

(٢١)رشفة الصادي :٢١ مخ.

(٢٢)حافظ حسكاني؛شواهدالتنزيل:2ټوك،130مخ،822 حديث ، لومړى چاپ .

(٢٣)بيضاوي؛تفسير:2ټوك، 362مخ كې تر پورتني آيت لاندې

(٢٤)شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ينابيع المودة:32باب، 123 او 444 مخونه .

(٢٥)عبدالله بن احمد بن حنبل؛ الفضايل:باب فضائل اميرالمؤمنين علي،187مخ،263 حديث،لومړى چاپ.

(٢٦)هيثمي؛مجمع الزوايد:باب فضايل اهل بيت :9ټوك، 168مخ.

(٢٧)حمويي؛فرائدالسمطين:2ټوك،26باب،120مخ.

(٢٨)ابن اثير؛اسدالغابه:5ټوك،367مخ .

 

حضرت فاطمه د پېغمبر اكرم او حضرت علي په هكله وايي: (( محمد او علي د اسلام د امت دوه پلرونه دي،چې كوږوالى يې سموي،كه خلك يې لاروي وكړي؛نو له همېشني عذابه به يې وژغوري او د خداى د همېشنيو نعمتونو خاوندان به شي.))

وګورئ :

(١)تفسير امام حسن عسكري /330 مخ .

(٢)بحار الانوار : 23/529.

 

حمزه باباوايي :

دا همه علمونه ټول يوه نقطه ده

د هستۍ ونه فقط يوه دانه ده

محمد کې هم ددې نقطې تفصيل دى

او علي ددې علمونو دروازه ده

د اذا تلها څه نورې تفسير شته

نمر دعلم محمد قمر علي دى

چې يې سترګې د نبي پر مخ پرانستې

په تېرو د ضلالت سحر علي دى

حمزه چې نقطه نه لري د چا نامه ده

نامه د محمداو د “الله” نامه ده

سويمه له دې دوو چى په يو حرف ده کمه

هغه مې د “علي” مشکل کشا نامه ده

 

خوشال بابا وايي :

كه په كار دې ده د خداى پېژندګلوي

پيروي د “محمد” كړه د “علي”

“محمد”،”علي” چې دوه ويني په سترګو

                                                                                په دا كار كې احولي ده احولي

 

 

نبوي کورنۍ

او د حضرت آدم عليه السلام توبه

 

حمزه بابا وايي :

په دعا کې د آدم اثر علي دی

په لېمه کې د یعقوب نظر علي دی

خوشحال بابا وايي :

د خوشال خټک دې حشر له هغو شي

چې دوستدار د پنجتن پاک چهارده معصوم وي

حضرت پېغمبراكرم وپوښتل شو: ((دا چې حضرت آدم (ع) له پالونکي “كلمات” واخستل او توبه يې ومنل شوه؛ نو دا “كلمات” څه ول؟))ورته يې وويل:((سئاله بحق محمد و علي و الحسن والحسين الاتبت علي فتاب الله عليه انه هوا التواب الرحيم))؛يعنې خداى پاك ته يې د محمد،علي،فاطمې،حسن او حسين په د مخ قسم وركړ،چې توبه يې ومني او خداى هم توبه يې ومنله.))

وګورئ :

(١) ابن مغازلي شافعي؛ المناقب:63 مخ .

(٢)شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ينا بيع المودة : 97 مخ .

“سيوطي” په “درالمنثور” کې د ((فتلقى ادم من ربه کلمات)) په تفسير کې په بقرې سورت کې وايي :

“ابن نجار” له “ابن عباس” څخه روايت کړى : ما د خداى استازى وپوښت : (( د ا ټکي څه ول،چې آدم له خدايه تلقي کړل او خداى د هغو ټکيو د درناوي له امله هغه وباښه؟)) ويې ويل: ((پر محمد،علي، فاطمه ،حسن او حسين قسم و.))

(کنز العمال 1/224) وايي : له حضرت علي روايت دى : (( د خداى استازى مې وپوښت : د ( فتلقى آدم من ربه کلمات ) آيت کې د “کلمات” له ټکي مراد څه دى؟)) د خداى استازي راته وويل : ((خداى آدم په “هند” کې او “حوا” په “جده” کې له اسمانه راکوزه کړه او آدم په هند کې پر خپله کړې ګناه سل کاله وژړل،چې جبراييل راغې او د خداى له لوري يې ورته وويل:” آدمه ! خو ته مې په خپل لاس جوړ کړى او خپله سا مې در کې پو نه کړه ؟ او پرښتې مې درته پر سجده نه کړې؟” آدم د ټولو پوښتنو ځواب “هو!” ورکړ؛نو خداى ورته وويل :” دا دومره ژړا د څه لپاره؟” آدم وويل:” ددې لپاره چې د خداى له رحمته لرې شوى يم.” حضرت جبراييل ورته وويل:” درته په کار دي،چې پردې کلماتو خداى ته قسم ورکړې او هغه توبه منونکى او بښونکى دى،چې دادي:(اللهم اني اسئلک بحق محمد و آل محمد ،سبحانک لا اله الا انت عملت سو و ظلمت نفسي فتب على انک انت التواب الرحيم ) دا څو ځل ووايه،چې خداى دې وبښي.))

د “کنزالعمال” خاوند وايي :((دا روايت “ديلمي” هم راوړى دى .)

“سيوطي” هم په “درالمنثور” کې تر همدې آيت لاندې دا روايت راوړى او ويلي يې دي :(( “ديلمي” په “مسند الفردوس” کې دا روايت له علي په يو سند روايت کړى او بيا يې د ديلمي روايت په لږ توپير راخستى دى .))

يوه ورځ حضرت فاطمه رنځوره شوه. پېغمبر اكرم يې له اصحابو سره يوځاى پوښتنې ته ورغى . له وره يې غږ وكړ : (( لورې! پرده وكړه،ځينې اصحاب دې پوښتنې ته راغلي دي .)) پېغمبر اكرم خپله چپنه د پردې لپاره وركړه او تر پوښتنې وروسته اصحاب كرام له پېغمبراكرم سره بهر ولاړل او اصحابو كرامو د حضرت فاطمې پر ناروغۍ خواخوږي څرګنده كړه؛نو پېغمبر اكرم وويل: (( پوه شئ،چې هغه په قيامت كې د ټولو ښځو بي بي ده.))

له ام المؤمنين حضرت عايشې بي بي روايت دى: (( يوه ورځ حضرت فاطمه،پېغمبر اكرم ته راغله،چې تګ يې كټ مټ د پېغمبر اكرم په څېر و؛نو پېغمبر اكرم خپلې ښۍ يا كېڼې خوا ته كېنوله او په غوږ كې يې ورته څه وويل او فاطمه په ژړا شوه؛نو ما ورته وويل :” ولې ژاړې؟”وروسته بيا رسول الله ورته په پټه نور څه وويل؛نو فاطمه په خندا شوه،تر اوسه مې داسې ښادي نه وه ليدلې،چې له غم سره نږدې وي،له فاطمې مې د دې خبرې لامل وپوښته ؟ فاطمې وويل:” د رسول الله راز نه ښكاره كوم”،رسول الله چې رحلت وكړ؛ نو بيا مې وپوښتله، راته يې وويل : په لومړي ځل يې راته وويل:”جبراييل راباندې هر كال يو ځل قرآن نازلاوه؛خو سږكال يې دوه ځل او فكر كوم دليل يې دادى،چې اجل مې رانژدې شوى او ته به لومړنۍكس يې،چې راسره يو ځاې كېږې”؛نو چې دا خبره مې واورېده؛په ژړا شوم او بيا يې راته وويل:” آيا خوښه نه يې،چې د جنت د ښځو بي بي او له ايمانوالو ښځو شې؟” دا خبره مې،چې واورېده؛ نو په خندا او خوشحاله شوم.)) (صحيح بخارى)

له حضرت ابن عباس نه روايت دى، چې رسول الله وويل: (( څلور ښځې د جهان د ښځو سردارې دي : “مريم د عمران لور”،”آسيه د مزاحم لور”،”خديجه د خويلد لور” او “فاطمه د محمد لور” او په ټولو كې فاطمه غوره ده.))

وګورئ :

(١)ذخاير العقبى : 44.

(٢)سيوطي؛الدرالمنثور .

(٣)صحيح ترمذي :٢\٣٠٦-١\٣١.

(٤)صحيح بخاري : ٨ ټوک.

(٥)نسايي؛خصايص :٣٣ مخ .

(٦)ترمذي؛ سنن : ٥ ټوک.

(٧)مستدرک الصحيحين٣ :\١٨٥-٢\٤٩٧.

(٨)کنزالعمال : ١٢\له ١٠٥ څخه تر ١١٢ مخونو پورې .

ام المؤمنين عايشه بي بي په يو بل روايت كې وايي: (( فاطمه په خبرو كې پېغمبر اكرم ته ډېره ورته وه،چې کله به رسول الله ته راتله؛ نو هغه يې درناوي ته ودرېده او ورته يې ښه راغلاست وايه؛لاس يې ورته ښكلاوه او پر خپل ځاى يې كېنوله.))

وګورئ :

مستدرك الصحيحين 3/154.

په يو بل روايت كې راغلې،چې رسول الله به د حضرت فاطمې د سر وېښته ډېر ښكلول. (كنز العمال)

حضرت فاطمه خداى ته هم ځانګړى مقام لري،په دې هكله پېغمبر اكرم وايي: (( خداې ستا پر غوسه غوسه کېږي او پر رضا دې راضي كېږي.))

وګورئ :

مستدرك الصحيحين : 2/ 153.

پېغمبر اكرم وايي: ((فاطمه زما د بدن ټوټه ده؛څوك چې يې وځوروي او خواشينې يې كړي؛ نو زه يې ځورولى او خواشينى كړى يم او څوک چې يې په زحمت كړي؛ نو زه به يې په زحمت كړى يم.))

وګورئ:

صحيح بخاري،خصايص نسائي،فيض القدير، كنزالعمال، مسند احمد بن حنبل، صحيح ابي داود،حلية اولياء، صحيح ترمذي: 2/319)

 

ګټوره مينه

حضرت سلمان فارسي له پېغمبر اكرمه روايتوي : (( سلمانه! كه څوك زما له لور فاطمې سره مينه ولري؛ نو په جنت كې به راسره وي او كه ورسره كينه ولري؛ نو ځاى به يې دوزخ وي، سلمانه!انسان ته له فاطمې سره مينه په سلو ځايو كې ګټه رسوي: په مړينه،قبر،د کړنو په تللو،حشر او په پل صراط كې به انسان ته اسانتياوې وي.كه لور مې فاطمه له چا راضي وي؛ نو زه به ترې راضي يم او له چاچې زه راضي يم؛ نو خداى به ترې راضي وي او كه چا مې لور غوسه كړه؛نو زه يې غوسه كړى يم او پر چاچې زه غوسه شم؛ نو خداى به پرې غضب وكړي سلمانه! پر هغه دې افسوس وي،چې پر فاطمې،مېړه يې علي او لارويانو يې تېرى وكړي .))

وګورئ :

(١)خوارزمي؛مقتل : 1\ 64 .

(٢)درالمنثور : 4\153 .

(٣)ميزان الاعتدال : 2\518 .

(٤) تاريخ بغداد : 5\87 .

 

حضرت فاطمه د امامانو په هكله وايي: (( موږ د رسول الله اهل بيت او له مخلوق سره د خداى د اړيکې وسيله يو. موږ د خداى غوره كړاى شوي يو او د شپېڅلتيا چينه يو. موږ د خداى څرګند دلايل او د الهي پېغمبرانو وارثان يو.))

وګورئ :

شرح ابن ابي الحديد : 16/201.

“زمخشري” په “کشاف” ( ٤/٢٢٠ – ٢٢٠ -٢٢١ مخونه) تفسير کې يو حديث نقل کړى،چې بيا “فخر رازي” ( ٢٧/١٦٥-١٦٦مخونو) او “قرطبي” ( ٨/٤٣- ٥٨ مخونه ) هم له هغه اخستى.

داحديث په څرګنده د”آل محمد” مقام او ورسره د مينې ارزښت او اهميت بيانوى :

(( رسول اکرم (ص) ويلى دي :”څوک چې له “آل محمد”سره په مينه کې مړ شي؛بښلى مړ شوى دى . پوه شئ څوک چې له ” آل محمد” سره په مينه کې مړ شي؛نو له توبې سره ومړى دى.څوک چې له “آل محمد”سره په مينه کې مړشي ؛نو په پوره ايمان مؤمن ومړى دى. څوک چې له “آل محمد” سره په مينه کې مړ شي؛د مرګ پرښته او ورپسې نکير او منکر ورته د جنت زېرى ورکوي.څوک،چې له “آل محمد” سره په مينه کې مړشي،داسې جنت ته بېول کېږي؛لکه ناوې، چې مېړه کره وړل کېږي .څوک چې له “آل محمد” سره په مينه کې مړ شي،خداى د خپلې لورنې له مخې،پرښته ورته د قبر زيارت کوونکې ټاکي.څوک چې له “آل محمد” سره په مينه کې مړ شي؛نو زما پر سنتو به له نړۍ تللى وي .پوه شئ څوک،چې له “آل محمد”سره په دښمنۍ کې مړ شي؛د قيامت پر ورځ به په داسې حال کې محشر ته راځي،چې د سترګوپه منځ کې به يې ليکل شوي وي:((دخداى له رحمة نهيلى.))پوه شئ څوک،چې له “آل محمد” سره په دښمنۍ کې مړ شي؛هېڅکله به د جنت بوى و نه سږي .

وګورئ :

(١)امام فخررازي؛تفسير٢٧\١٦٥.

(٢)ابن عربي؛تفسير ٢\٢١٩.

(٣)قرطبي؛تفسير١٦\٢٢ .

(٤)ثعلبي؛تفيسر ٥\١٥٧.

(٥)مقريزي؛فضل آل البيت : ١٢٨مخ.

(٦)شيخ سليمان قندوزى؛ينابيع المودة ٢\٣٣٢.

(٧)ابن صباغ مالکي؛الفصول المهة ١\٥١٣.

(٨)زمخشري؛ الکشاف ٣\٤٦٧.

 

برکتي کور

د “خندق” په غزا کې مدينه محاصره وه او هر چا به تر خپله وسه د جګړې ملاتړ کاوه؛حضرت فاطمې به ډوډۍ پخولې او مجاهدينو ته به يې وړې . يوه ورځ يې خپلو زامنو ته ډوډۍ پخه کړې وه؛نو پلار ورته راپر ياد شو؛په منډه يې ځان د جګړې ليکې ته ورساوه،و يې ويل :

(( دا ډوډۍ مې خپلو بچو ته پخه کړې وه، ته مې را پر ياد شوې او زړه ته مې ونه شوه؛نو رامې وړه.)) پېغمبر اکرم وويل: (( دا لومړۍ مړۍ ده،چې پلار دې يې درې ورځې وروسته خوري . ))

وګورئ :

(١)بحار الانوار : ٢٠/٢٤٥ ، ١٠ حديث .

(٢) احقاق الحق : ١٠/٢٨٥.

 

له حضرت “جابر بن عبدالله” (رض) روايت دى،چې رسول الله څو ورځې هېڅ نه وو خوړلي، د خپلو مېرمنو كور ته ولاړ، هلته هم څه نه و؛ نو د لور كور ته راغى، و يې ويل: (( لورې! خواړه شته،وږې يم؟)) فاطمې: ((پر خداى قسم، نه !)) رسول الله،چې د فاطمې له كوره ووت؛يوې ګاونډۍ ښځې دوې ډوډۍ او لږه غوښه راوړه،فاطمې خواړه په لوښي كې كېښوول او امام حسن او امام حسين يې په رسول الله پسې ولېږل . رسول الله،چې راغى؛فاطمې ورته وويل: (( ستر خداى راته څه راولېږل او درته مې كېښوول.)) د خوړو لوښى يې، چې پېغمبر اكرم ته راووړ او سر يې ترې پورته كړ؛نو له غوښې او ډوډۍ ډك و. حضرت فاطمې،چې دا حالت وليد؛حيرانه شوه. پېغمبر اكرم ورته وويل: (( لورې دا دې له كومه كړل؟)) حضرت فاطمې وويل: ((د خداى له لوري دي، خداى،چې وغواړي،هر چا ته بې حسابه روزي وركوي.)) پېغمبر اكرم وويل: (( د خداى شكر كوم، چې خداى ته د بني اسراييلو د ښځو د سردارې (مريم) په څېر ګرځولې يې.)) د رسول الله مېرمنو او حضرت علي هم له دې خوړو وخوړل او بيا هم خواړه په لوښي كې پراته ول .حضرت فاطمه وايي:((ما ګاونډيانو ته هم خواړه ولېږل او خداى په كې ډېر بركت اچولى و.))

وګورئ :

زمخشري،كشاف، سيوطي، درالمنثور، ثعلبي(تفاسير).

 

فاطمة الزهرا او د قيامت ورځ

حضرت فاطمه د جنت د ښځو بي بي بلل شوې ده. په دې هكله حضرت علي له پېغمبر اكرمه روايتوي : ((لور مې فاطمه په قيامت کې په داسې حال كې پاڅېږي،چې د”آب حيات” كالي به يې اغوستې وي او ټول به ورته ګوري او د لوړ مقام په ليدو به يې حيران وي او وروسته به د ناوې په څېر د اويا زرو حورو په بدرګه د جنت پر لور بېول كېږي.))

وګورئ :

(١)الصواعق المحرقه : ٢٨٩ مخ.

(٢)ذخايرالعقبى:٤٨ مخ.

(٣) الاصابة : ٨ ټوک.

(٤)تذکرة الاخواص. د فاطمة الزهرا د حالاتو برخه.

(٥)فرايد السمطين : ٢\٩.

(٦)کنزالعمال :١٢ ټوک.

(٧)مجمع الزوايد : ٩\٢١٢.

(٨)اعلام النساء : ٤ ټوک.

(٩)حاکم؛ مستدرک: ٣ټوک.

(١٠)بغداد تاريخ : ٨\١٤١.

(١١)ينابيع المودة : ٥٥باب.

(١٢)اسدالغابة :٥\٥٢٤.

(١٣) مستدرک الصحيحين :٣\١٥٣.

(١٤)لسان الميزان :٣\٢٣٧.

(١٥)فصول المهمة :١٢٧ مخ.

(١٦)د دمشق تاريخ : ١٢\٨٦.

(١٧)ابن عساکر؛تهذيب : ٤\٢٣٦.

(١٨)ابن مغازلي؛مناقب : ٤٠٦،٤٠٧،٣٧٥، ګڼه احاديث.

 

ام المؤمنين حضرت عايشه بي بي له پېغمبراكرمه روايتوي : ((د قيامت پر ورځ به غږ وشي:خلكو! سرونه ټيټ كړئ،چې فاطمه د محمد(ص) لور تېرېږي.))

وګورئ :

(١)بغداد تاريخ : 8/141.

(٢)الصواعق المحرقة :٢٨٩مخ.

(٣)مستدرک : د معرفة الصحابة کتاب.

(٤) ذخاير العقبى :٤٨مخ.

(٥)الاصابة :٨ ټوک.

(٦)تذکرةالخواص : د فاطمې د حالاتو برخه.

(٧) فرايد السمطين :٢\٩.

(٨)کنزالعمال : ١٢ټوک ٦\٢١٨.

(٩)اعلام النساء : ٨ ټوک، د فاطمې بنت محمد(ص) برخه.

(١٠)ذهبي؛ميزان الاعتدال.

(١١) لسان الميزان.

(١٢)مجمع الزوايد :٢\٢١٢.

(١٣)اسدُالغابة:٨\٥٢٣.

(١٤)خوارزمي؛مقتل :د فاطمې د فضايلو برخه.

(١٥)ينابيع المودة : ٥٥ باب.

(١٦)مستدرک الصححين :٣\١٥٣.

(١٧)نورالابصار :٥٣مخ.

(١٨)کفاية الطالب :٢١٢مخ.

(١٩)فصول المهمة :١٢٧مخ.

(٢٠)نسايي؛خصايص :٢\٢٦٥.

(٢١)ابن ابي الحديد؛ د نهج البلاغې شرح.

(٢٢)تاريخ دمشق :١٢\٨٦.

(٢٣)ابن عساکر؛ تهذيب :٤\٢٣٦.

(٢٤)ابن مغازلي؛مناقب:د ابن عباس له قوله ٤٠٦او ٤٠٧ ګڼه احاديث.

(٢٥)حاکم؛ مستدرک :٣\١٥٦.

(٢٦)بيضاوي؛انوارالتنزيل تفسير: ١\١٥٨ د ١٣٨٨ س=١٩٦٥ز چاپ.

(٢٧)الشيخ اسماعيل برسوي؛روح البيان تفسير: ٢ ټوک ٢٩ مخ د بيروت چاپ.

(٢٨)جلال الدين سيوطي؛درالمنثورتفسير: ٢\٢٢ .

(٢٩)رشيدالدين ميبدي؛ کشف الاسرار تفسير.

(٣٠)زمخشري؛ الکشاف تفسير:١\٣٥٨.

 

پېغمبراكرم: ((د معراج پر شپه يې،چې جنت ته بوتلم؛نو دا جملې پکې ليكل شوې وې:”بېشكه،چې خداى ايکې يو دى او شريك نه لري،محمد يې استازى دى،علي د پالونکي محبوب دى،حسن او حسين د خداى غوره دي،فاطمه خداى غوره كړې او پر دښمنانو دې يې لعنت وي.))

وګورئ :

د بغداد تاريخ 1/259.

 ((وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِينَ . لَهَا سَبْعَةُ أَبْوَابٍ لِّكُلِّ بَابٍ مِّنْهُمْ جُزْءٌ مَّقْسُومٌ (حجر\٤٣-٤٤) = (( او بېشكه چې د وزخ د د وى ټولو د وعدې ځاى دى . )) [( چې دا (دوزخ ) اووه ورونه لري اوله هغوى هر وره ته يوه ټاكلې برخه بېله شوې ده ( چې دا بې لاري به پكې ننوځي ) ].

پر پېغمبر اکرم چې د عذاب دا آيتونه نازل شول؛ نو ډېر يې وژړل او ورسره ناستو اصحابو کرامو هم وژړل. حضرت فاطمې پېغمبر اکرم د ژړا په اړه وپوښت : (( پلاره! ځار دې شم،څه پر ژړا کړې؟)) پېغمبر اکرم ورته د عذاب نازل شوي آيتونه ولوستل . فاطمه د خداى له وېرې پر ځمکه پرېوته او ويې ويل: (( پر هغه دې افسوس وي،چې د دوزخ په اور کې ولوېږي.))

وګورئ :

(١) بحار الانوار : ٨/٣٠٣، ٦٢ حديث او٤٣/٨٨، ٩ حديث .

(٢) رياحين الشريعة : ١/١٤٨ حديث)

حضرت “سلمان فارسي” وايي: ((يوه ورځ مې حضرت فاطمه وليده، چې ساده او پيوندي ځړوکى يې پر سر دى، حيران شوم او و مې ويل:” د فارس او روم د پاچايانو لوڼې د سرو زرو پر تختونو کېني او له قيميتي ټوکرانو جامې جوړوي او د خداى د رسول لور نه د سرو زرو تخت او نه ښکلې او قيمتي جامې لري.” فاطمې راته وويل:” سلمانه! خداى موږ ته په قيامت کې ښکلې جامې او د سرو زرو تختونه ساتلي دي.” بيا حضرت فاطمه خپل پلار ته ورغله او د حضرت سلمان حيرانتيا يې ورته بيان کړه: “پلاره! سلمان زما د ساده جامو په ليدو ډېر حيران شو، پر هغه خداى قسم،چې تاسې يې پېغمبر کړي ياست، زموږ د کور ټغر د “پسه” له پوټکي دى، چې د ورځې پرې خپل اوښ ته واښه اچوو او د شپې پرې څملو او بالښت مو څرمن ده،چې د کجورو له پاڼو ډک دى.”))

وګورئ :

(١)بحار الانوار: ٧/٣٠٣ .

(٢) کوکب الدري : ١/١٧٥ .

(٣) تفسير برهان : ٢/٣٤٦ .

 

حضرت “جابر بن عبدالله انصاري” روايتوي : (( د مازيګر لمونځ مې له رسول اكرم سره وكړ،ټول اصحاب ورسره ناست ول،يو نيمزالى سوالګر راغى،چې شلېدلې جامې يې پر غاړه وې او ويې ويل: “وږى يم، كالي مې نشته،څه راكړئ .” رسول اكرم ورته وويل:”اوس څه نه لرم،د فاطمې كور ته ولاړ شه، اړتيا به دې پوره شي .” حضرت بلال يې ورسره ولېږه. سوالګر وويل : ” فقير يم،كالي نه لرم او وږى يم،لومړى دې پلار ته تللى وم،تاته يې راولېږلم.”حضرت فاطمې خپله غاړكۍ فقير ته وبښله او ورته يې وويل:”دا وپلوره او خپله اړتيا دې پوره كړه.” فقير پېغمبر اكرم ته راغى او تېره کيسه يې ورته ووايه. پېغمبر اكرم وژړل او و يې ويل:”و يې پلوره او زما د لور د بـښنې له بركته خپل اړتيا پوره كړه.”حضرت عمار(رض) له فقيره غاړكۍ واخسته،فقير پېغمبر اكرم ته وويل: “اړتيا مې پوره شوه خداى دې فاطمې ته دومره اجر وركړي،چې نه چا په سترګو ليدلى وي اونه چا په غوږونو اورېدلى وي .” حضرت عمار(رض) غاړكۍ په يوه دستمال كې له خپل مريي سره يو ځاى پېغمبر اكرم ته وبښله. پېغمبر اكرم غاړكۍ او مريى حضرت فاطمې ته وبښل. حضرت فاطمې مريي ازاد كړ.مريي په ازادۍ وخندل او ويې ويل:” دې غاړكۍ يو وږى موړ، بربنډ پټ او بنده ازاد كړ او بيا هم د خپلې خاوندې پر غاړه ده.”))

وګورئ :

بحارالاانوار 43/56.

 

پلار راته وايه

چې زړه مې خوشحالوي

ام المؤمنين عايشه بي بي وايي: (( دا آيت [( لا تجعلوا دعا رسول الله بينكم كدعا بعضكم بعضا)پېغمبر اكرم ته؛لكه د نورو په څېر غږ مه كوئ] چې نازل شو؛نو بيا مسلمانانو پېغمبر اكرم ته د “يا محمد”! پر ځاى د “يا رسول الله !” او “يا ايها النبي !” غږ كاوه؛ نو فاطمه وايي:” بيا مې زړه و نه كړ،چې پلار ته مې”يا ابتاه” يا د پلار غږ كړى واى او پېغمبر اكرم ته به مې “يا رسول الله” وايه . دوه ځله مې دا خطاب تكرار كړ؛ و مې ليدل،چې پېغمبر اكرم رانه خپه شو او مخ يې واړاوه. پر درېم ځل يې راته وويل :” فاطمې! دا آيت ستا او ستا د کورنۍ او اولاد په هكله نه دى نازل شوى، ته زما يې او زه ستا يم، دا د نورو په هكله نازل شوى؛پلار راته وايه!،چې زړه مې ژوندى كوي او خداى خوشحالوي .”))

وګورئ :

ابن شهر آشوب؛ مناقب : 3/320.

 

همداراز ام المؤمنين عايشه بي بي زياتوي : (( تر پېغمبر اكرم او فاطمې مې بل څوك رښتنى ونه ليد.))

وګورئ :

(١) كشف الغمة : 2/81.

(٢)ذخاير العقبى : 42.

 

د حضرت فاطمة الزهرا ژړا

د بغداد شيخ المحدثين، د خپل كتاب په لسم ټوك په خپل سند له “اسماء بن واثله” نقل كړى،چې وايي:(( له فاطمې مې اورېدلي،چې و يې ويل:علي راته يوه شپه راغى؛ نو په بستره كې يې وژړولم،و مې ويل: ولې؟ راته يې وويل: وا مې ورېدل،چې ځمكه ورسره خبرې كوي او هغه شپه مې په ژړا او زاريو تېره كړه،دا پېښه مې خپل پلار ته وويله؛نو پلار مې اوږده سجده وكړه اوچې سر يې راپورته كړ؛راته يې وويل: فاطمې! تا ته د سپېڅلي ځوځات زېرى دركوم؛ځكه خداى تعالى ستا مېړه تر ټولو غوره ګڼلى او فضيلت يې وركړى او ځمكې ته يې امر كړى،چې ورسره خبرې وكړي،خپل احوال او څه، چې ورباندې په لر او بر كې تېرېږي، ووايي.))

وګورئ :

ابن طاووس؛طرايف : 111مخ .

 

 

حضرت علي د فاطمة الزهرا له نظره

حضرت فاطمه د حضرت علي په هكله وايي: ((علي يو الهي او رباني لارښود دى،ځلانده څېره لري او د ټولو عارفانو او خداى لمانځونكيو چورليځ او محور دى،له پاكې كورنۍ دى، تل يې پر خوله حق ويلى او د رسول الله د دوو ګلونو او د جنتي ځوانانو حسن او حسين پلار دى .))

وګورئ :

رياحين الشريعة : 1/93.

خوشال بابا وايي :

د علي د آل دوستي د ايمان زړه دى

څوك دې شك په دا په زړه نه راولي

د علي د آل په مدح كى جنت دى

دخوشال خټك په داده تسلي

 

 

حمزه بابا وايي :

ګويا موج دى د قدرت په سيند كې زور د علي

زړه د الحاد د بړبوكو چولى شور د علي

ورور د علي كه و نبي،نبي و ورور د علي

كور د علي و د نبي د نبي كور د علي

نامه د خداى چې شوه نامه د علي نام خدا

ځكه نشان شو لو سوا له حد نه خور دعلي

پرانېزه سترګې څه پرسان د مرتبو يې كوې

باغ د اسلام دى په رنګ رنګ ګلو سمسور د علي

چې په شكم كې د مادر يې هدايت كولو

د ماسوى ته احتياج ګاڼه پېغور د علي

څوك يې چې غم د فرزندانو كاندې غم يې څه دى

چې يې محبوب د كبريا غوندې غم خور د علي

چې غوره شوى د كوثر د اوبو ويش لره و

په مصيبت د صبر جام نه شو نسكور د علي

راشه جوهر د قربانۍ كړه راپر زړه د حسين

د سړيتوب پر آينه باندې دى پور د علي

حمزه نظر به وي پرې تل چې بې نوا ليمه وي

او شوې ككۍ دي چې ككۍ دي ځي په تورد علي

 

يوه ورځ فاطمه پېغمبر اكرم ته راغله او د حضرت علي د بښنو او سر ښندو په هكله يې وويل : (( پلاره! علي په كور كې هيڅ خواړه نه پرېږدي، چې څه يې لاس ته ورځي،ټول پر بېوزليو ويشي.))

وګورئ:

(١) كشف الغمة : 1/473 .

(٢)بحار الانوار : 43/143- 11 حديث.

 

حضرت ابو درداء (رض) وايي: ((حضرت علي مې پر سجده وليد،چې غږ نه اوري او نه ځان خوځوي،چغې مې كړې،پر خداى قسم چې علي ومړى،په منډه مې فاطمه خبره كړه، راته يي وويل : پر خداى قسم دا د علي معنوي حالت دى،چې د لوى خداى له وېرې پرې راغلى او په عبادت كې بې سده شوی دى.))

وګورئ :

(١)شيخ صدوق؛ امالي: 79 مخ .

(٢)ثواب الاعمال : 116 مخ.

 

 

د زړه زنګ په بل صيقل نه لرې كېږي

پـــه دوستــــۍ يـــې د عـلي د مصقلي

خوشال بابا

پېغمبر اكرم،حضرت علي او فاطمه سره يو ځاى ناست ول، پېغمبر اكرم،حضرت علي وستايه او ارزښتونه يې وويل او له زړه یې ورسره مينه ښکاره کړه. فاطمې وويل: (( پر هغه خداى قسم،چې ته يې پېغمبر كړې او په تا يې اسلامي امت ته لار وښووه،چې ژوندۍ يم؛نو د علي ارزښتونه به منم .))

وګورئ:

(١)ابن شهر اشوب؛ مناقب: 3/330 .

(٢)عوامل : 11/128.

 

فاطمه د انسان برى، له حضرت علي سره په دوستۍ او مينه كې ويني او وايي: (( هغه به بشپړ او رښتينى بريالى وي،چې له علي سره يې پر ژوندون او همداراز تر مړينې وروسته مينه وي.))

وګورئ :

ينابيع المودة: 1/376.

په “سفينه” كتاب كې يې له “امام باقر نقل” دى: (( پر رسول الله به چې ناروغي راغله؛نو د فاطمې پر نامه يې شفا غوښته او په لوړ اواز يې ويل،چې تر وره يې رسېده: ((فاطمه بنت محمد))او پالونکي به شفا وركوله.))

سيد عبدالحسين طيب؛كلم الطيب:517مخ او اروښاد مجلسي له جامع الاصول له صحيح ترمذي له “جميع بن عمير” روايت كړى،چې:

(( له خپلې ترور (عمه) سره ام المؤمنين عايشې بي بي ته ولاړم، ترور مې وپوښتله :په ښځو كې څوك رسول الله ته ډېره ګرانه وه؟ ويې ويل: فاطمه.په نارينه وو كې ورته څوك ډېر ګران و؟ ويې ويل: علي.))

په كافي كې له امام باقر روايت دى،چې: ((پر حق تعالى قسم،چې فاطمه د ميثاق په ژمنه كې په علم سره له ناپوهۍ او شره بېله شوې او د حيض له وينې خوندي شوې ده.))

“فقيه” له رسول اكرم روايت كړى،چې آنحضرت وويل:

(( فاطمه ستاسې د ښځو په څېر نه ده؛ځكه د حورې په څېر د حيض او نفاس وينه نه لري.))

وګورئ:ارواښاد حافظ خطيب بغدادي؛ بغداد تاريخ: 12/331.

له حضرت ابن عباس نه روايت دى،چې رسول الله وويل :

(( لور مې فاطمه بشري حوره ده،چې حيض پرې نه راځي او نه استحاضه كېږي او خداى تعالى ځكه فاطمه نومولې،چې هغه او مينوال يې د دوزخ له اوره غوڅ او پرې “فطم” شوي دي . حضرت عمر (رض) چې د حضرت علي پر لور “ام كلثوم” مرکه وكړه؛نو علي ورته عذر وكړ،چې عمر يې لږ دى .حضرت عمر (رض) ورته وويل: مطلب مې دا نه دى،چې خوند ترې واخلم؛بلكې له پېغمبر اكرم نه مې اورېدلي ،چې ويل يې:” د قيامت پر روځ بې زما له نسب او سبب نور ټول سببونه او نسبونه پرې كېږي،هر قوم او ټبر خپل پلار ته منسوب وي؛ خو بې د فاطمې له اولادونو،چې زه يې پلار يم.”))

وګورئ :

(١)امام احمد حنبل؛ فضايل الصحابه 2/625 –626 .

(٢)طبراني؛معجم الكبير3/1634 ګڼه حديث .

(٣)حاكم؛ مستدرك 3/142 .

(٤)حاكم حسكاني حنفي؛ شواهد التنزيل: 177مخ.

 

دوستداران د اهل بيت له اوره خلاص دي

بـــــې دوستــــۍ يې عـــالم کـله مخلص دى

خوشال بابا

يو تن خپله مېرمن فاطمې بي بي ته ولېږله،چې پوښتنه ترې وکړي : (( ايا مېړه مې ستاسې له دوستانو دى که نه؟)) ويې ويل: (( پر کومو څيزونو،چې درته امر کوو،و يې کړئ او له کومو،چې مو منع کوو، مه يې کوئ؛نو زموږ د دوستانو په ډله کې به وشمېرل شئ.))دا ځواب يې،چې واورېد؛نو پرېشانه شو او د خپلو نيمګرتياوو په اړه يې وويل: ((څه حال به مې وي،تل به په دوزخ کې پروت يم))ښځې يې دا خبرې فاطمې بي بي ته وکړې. فاطمې ورته وويل: (( مېړه ته دې ووايه،چې داسې نه ده،زموږ مينوال د جنت له غوره کسانو دي او زموږ ټول دوستان او زموږ د دوستانو دوستان او زموږ د دښمنانو دښمنان به په جنت کې وي. چاچې په زړه او خوله زموږ دوستۍ ته غاړه اېښې وي او که زموږ له امرونو سرغړونه وکړي او له بديو ډډه ونه کړي؛نو زموږ له واقعي مينوالو به نه وي. چې کله دوى د قيامت د ورځې کړاوونه وويني او لږه موده د دوزخ په پورتنيو پوړونو کې تېره کړي او له ګناهونو ووينځل شي؛نو جنت ته به ور ننوځي او له موږ سره د دوستۍ له کبله به وژغورل شي او ځان ته به يې راولو.))

وګورئ :

(١) بحار الانوار : ٦٥/١٥٥ .

(٢)تفسير البرهان : ٤/٢١.

حضرت علي وايي: ((د مدينې يوه ښځه فاطمې ته راغله او ويې ويل : زما يوه سپين سرې مور ده،چې د لمانځه په هکله ډېرې پوښتنې لري، زه يې راولېږلم،چې په اړه يې درنه شرعي پوښتنې وکړم. ښځې ترې ډېرې پوښتنې وکړې؛خو څو شېبې وروسته خجالت شوه او ويې ويل : د رسول الله لورې! ډېرې پوښتنې مې درنه وکړې، نور مو نه په زحمتوم . فاطمې بي بي وويل:که نورې پوښتنې لرې،هم يې وکړه،که څوک چاته سل زغره ديناره سره ورکړي،چې دا دروند بار د کور چت ته پورته کړه؛نو دا کار ورته سخت دى؟ ښځې وويل: نه ! و يې ويل : زه،چې ستا هره پوښتنه ځوابوم؛نو د ځمکې او عرش ترمنځ واټن هومره ډېرې مرغلرې ثواب ګټم؛نو دا کار را‌باندې دروند نه دي.))

وګورئ :

(١) بحار الانوار ٢/٣ .

(٢) لئالي الاخبار ٢/٢٥٤.

((اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَكَةٍ زَيْتُونِةٍ لَّا شَرْقِيَّةٍ وَلَا غَرْبِيَّةٍ يَكَادُ زَيْتُهَا يُضِيءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُّورٌ عَلَى نُورٍ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَن يَشَاء وَيَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ (نور\٣٥)= ((الله د اسمانو او ځمكې رڼا ده، د رڼا مثال يې (داسې دى) لكه په تاخچه كې،چې يوه بله ډېوه وي،ډېوه په يوه ښيښه كې وي ښيښه (د هغې رڼا له امله) د ځلنده ستورې په څېر وي،چې (دا ډېوه) د ښونه له بركتناكې ونې،چې نه ختيزه وي او نه لويديزه په تېلو بلېږي (او تېل يې دومره صاف او نږه دي،چې) نژدې وي بې د اور له رسېدو(ولګېږي او) رڼا وكړي (د ډېوې دغه) رڼا(د نږه تيلو) په رڼا ده او د خداى،چې چاته خوښه شي (او وړ يې وبولي) په خپله رڼا ورته لار ښيي او خداى خلكو ته دا مثالونه بيانوي (چې د محسوساتو له لارې پر معقولاتوو پوهېږې) او خداى پر هر څه پوه دى.))

د (كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ) آيت په باب “ابن مغازلي شافعي” په خپل سند له ارواښاد “حسن بصري” روايتوي :

((ابوالحسن علي مې ددې آيت په باب وپوښته .ويې ويل: رسول اكرم راته وويل : له ((كَمِشْكَاةٍ))مطلب “فاطمه” ده، له ((الْمِصْبَاحُ )) مطلب حسن او حسين،((الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ)) (زجاجه؛يعنې ځلانده ستورى). فاطمه په ښځينه عالم كې ځلانده ستورې وه، ((يُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَكَةٍ)) له ((شَجَرَةٍ مُّبَارَكَةٍ)) مطلب ابراهيم عليه السلام دى،(( لَّا شَرْقِيَّةٍ وَلَا غَرْبِيَّةٍ))؛يعنې نه يهودي او نه نصراني دى . (( يَكَادُ زَيْتُهَا))؛ يعنې نژدې دى،چې علم د فاطمې له شتونه په خبرو راشي، ((وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ ))چېكه څه هم اور ورته نه رسي ((نُّورٌ عَلَى نُورٍ ))؛يعنې د بي بي زهرا له ځوځاته امامان دي،چې په يو بل پسې راځي،(( يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَن يَشَاء)) ويې ويل : خداى كه چاته وغواړي؛نو زموږ په ولايت (آل محمد ولايت) ورته سمه لار ورښيي.))

وګورئ :

المناقب 223 – 317مخونه.

حضرت فاطمه له پېغمبر اکرمه روايتوي : (( د جمعې پر ورځ داسې يو مهال شته،چې پکې د خير غوښتنه منل کېږي، و مې پوښت : رسول الله! هغه کوم وخت دى؟ ويې ويل : نيم لمر، چې ولوېږي بيا به فاطمې بي بي تل د جمعې د ورځې د لمر پرېوتنې پر مهال مسلمانانو ته دعاګانې کولې.))

وګورئ :

(١) وسايل الشيعه : ٥/٢٩ .

(٢)معاني الاخبار : ٣٩٩ مخ .

(٣) دلايل الامامة : ٤ مخ.

 

يوه ورځ حضرت “حسن مثنى” (د امام حسن مجتبى زوى)حضرت “عمر بن عبدالعزيز” ته ورغى(عمر بن عبدالعزيز ځوان او هغه بوډا و)؛نو عمر په درناوي د مجلس په پورته برخه كې كېناوه، درباريانو يې وويل:چې ته اموي يې،ولې د علي د اولادې درناوى كوې؟ ورته يې وويل: موثقو او ډاډمنو راته نقل كړى او دا دومره اعتمادي دي،چې نقل يې راته داسې دى؛لكه په خپله مې،چې اورېدلى وي، چې رسول اكرم ويلي دي : ((فاطمه زما د تن برخه ده،چاچې خوشحاله كړه؛نو زه يې خوشحاله كړى يم او چاچې خپه كړه؛ نو زه يې خپه كړى يم)) او زه پوهېږم،كه فاطمه ژوندۍ واى او دا يې كتلي واى،چې ما يې د لمسي څومره درناوى وكړ؛نو خوشحاله به وه؛نو زما د عمل پايله دا ده،چې آنحضرت رانه خوشحاله شي.))

وګورئ :

(١)ابن حجر؛ الصواعق المحرقة : 107مخ.

(٢)شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ينابيع المودة : 173.

 

پېغمبراكرم : (( فاطمې! خداى تعالى ستا په غوسه، غوسه كېږي او په خوښۍ دې خوښېږي .))

وګورئ :

(١)حاكم؛مستدرك :3/53.

(٢)ابن حجر عسقلاني؛الاصابة :8/159.

(٣) سبط ابن جوزي؛ تذكرة الخواص : 175 مخ.

(٤)محب طبري؛ذخائر العقبى :39مخ.

(٥)ابن حجر هيثمي شافعي؛الصواعق المحرقه : 105مخ.

(٦) ابن اثير؛ اسدالغابة : 5/522.

(٧) ذهبي؛ ميزان الاعتدال .

 

حضرت فاطمه د پاكوالي په اړه وايي: (( څوک چې تر خوړو وروسته په ككړو او غوړو لاسونو ويده شي؛نو تاوان به وكړي .))

وګورئ :

(١) عوالم : 11/628 .

(٢)ابن ماجه؛سنن : 2/22.

 

حضرت فاطمه د خوړو د ادابو په اړه وايي: (( دسترخوان چې خپور شو او ډوډۍ مو خوړه؛نو دولس غوره كارونه دي،چې هر مسلمان يې بايد و پېژني،چې څلور په كې واجب،څلور مستحب او نور د درناوي نښه ده.څلور واجب عملونه دادي :

1- د لوى خداى پېژندل او بايد پوه شو،چې ټول نعمتونه د هغه له لوري دي .2- د خداى پر نعمتونو خوښي ښوول.3- په پيل كې د “بسم الله الرحمن الرحيم” ويل. 4- په پاې كې له خدايه شكر اېستل.

څلور مستحب عملونه دادي:

1- تر خوړو مخكې اودس كول.2- کيڼ اړخ ته كېناستل.3- خواړه په ناسته خوړل. 4- خواړه په درې ګوتو خوړل .

څلور عملونه،چې د درناوي نښه ده:

1- په خپله مخه كې خواړه خوړل . 2- كوچنى كپ كول. 3- دخوړو ښه ژوول .4- نورو ته لږ کتل . ))

وګورئ :

(١)نفاس اللباب 3\124 .

(٢)عوالم 11\629 .

 

خوشحال بابا وايي:

په طعـــــــــــام كې څــلور څيزه           ادب دادى زما جانه

فريضــــه دي اى عـــزيزه           نمړۍ كمه خوره له خوانه

بيا څلـــور په كې سنت دي       په خپل لوري خواړه اخله

اداب هـــــــــم څلور شهرت دى       مـــه وبل لوري نه اخله

دوه څيــــــــــــزونه دارو دينه         نمـــــړۍ ښه سره وژويه

دوه مكـــروه په كې شعارينه       بيــا يې ونغړه اى زويه

فريضـــــــــــــــه څلـــور څيزونه       بل نمړۍ د چا مه ګوره

په طعــام كــــــې دي دا چې شونه       داڅلور ادابه ژغوره

 

حضرت فاطمه د كجورو د غذايي ارزښت په اړه وايي : (( كجوره مؤمن ته غوره ډالۍ ده.))

وګورئ :

كنزالعمال 12/339 – 353 حديث .

 

حضرت فاطمه د انسان د ارزښتمنۍ کچه له خلکو او کورنۍ سره په غوره او نېک چلن کې ويني او وايي: ((په تاسې کې هغه غوره دى،چې له خلکو سره په مهربانۍ چلېږي او ارزښتمن هغه دى،چې پر خپلو ښځو مهربان وي.))

وګورئ :

(١) دلايل امامة .

(٢) کنز العمال : ٧/٢٢٥ .

(٣) تاريخ بغداد : ١٢/٥٠ .

 

حضرت فاطمه د روژې په اړه وايي : ((که روژه د روژه تي ژبه ، غوږونه،سترګې،پښې او لاسونه له ناوړه کړنو ونه ژغوري؛نو انسان به په داسې روژه څه وکړي؟))

وګورئ :

(١)مستدرک الوسايل ٧/٣٦٦ .

(٢)کتاب عالم ١١/٦٢٥ .

(٣)دلايل الامامة : ٧ مخ .

 

حضرت فاطمه د امت د ګناهکارانو د شفاعت په اړه وايي :

((د قيامت پر ورځ،چې راپاڅم؛نو د رسول الله د امت د ګناهکارانو شفاعت به وکړم.))

وګورئ :

(١)احقاق الحق ١٩/١٢٩، ١٠/٣٦٧ .

(٢) وسيلة النجاة /٢١٧.

 

حضرت فاطمة الزهرا

تر پېغمبر اكرم وروسته

د هجرت پر يوولسم كال د صفرې مياشتې په پاى كې پېغمبر اكرم (ص) ناروغه شو،د ناروغۍ په حال كې يې د حضرت “اسامه بن زيد” (رض) په مشرۍ يو لښكر “ختيز روم” پر لوري ولېږه او امر يې وكړ،چې حضرت ابوبكر،حضرت عمر،حضرت ابوعبيده جراح او حضرت سعد بن عباده (رضى الله عنهم) دې هم په لښكر كې ګډون وكړي.پېغمبر اكرم په ټينګار وويل: (( كه څوك په لښكر كې ګډون ونه كړي او سر غړونه کوي؛د خداى دې ورباندې لعنت وي .))

وګورئ :

(١)ابن سعد؛ طبقات 2/190-192 د بيروت چاپ.

(٢)عيون الاثر 2/281.

(٣)كنزالعمال 5/312.

(٤)بلاذري؛انساب الاشراف .

(٥)ابن عساكر؛ تهذيب 2/391.

(٦)يعقوبي؛ تاريخ 2/74 د بيروت چاپ.

(٧) ابن اثير 2/123.

(٨)ابن ابي الحديد؛ شرح نهج البلاغه 6/52.

 

د پېغمبراكرم ناروغي سخته شوه،ځينې اصحاب كرام بېرته راستانه شول،حضرت “بلال” به د سهار تر اذان وروسته تل د پېغمبر اكرم كور ته ورتله او ويل يې : ((الصلاة الصلاة يا رسول الله)) دا ځل هم د دوشنبې ګهیځ د پېغمبراكرم كور ته ورغى . آنحضرت د حضرت عايشې بي بي په كور كې و او د حضرت علي پر زنګانه يې سر اېښى او بې سده و.ام المؤمنين عايشې بي بي حضرت بلال (رض) ته وويل:((پلار ته مې ووايه،چې جمع وركړي.))

پېغمبر اكرم (ص) په سد کې شو؛اودس يې وكړ او د حضرت “فضل بن عباس” او حضرت علي په مرسته جومات ته ولاړ.حضرت ابوبكر جمع وركوله؛خو پېغمبر اكرم په خپله مخكې شو او ټولو مسلمانانو په پېغمبر اكرم پسې لمونځ وكړ.

وګورئ :

(١)ابن ابي الحديد؛ د نهج البلاغې شرح 156 خطبه 9/197 د مصر چاپ .

(٢)شيخ مفيد86 – 88.

(٣)صحيح بخاري 1/92.

(٤)صحيح مسلم 3/23.

(٥) سنن ابن ماجه : د ماجاء فى صلاةرسول الله باب.

(٦)احمد بن حنبل؛ مسند 6/210، 224.

(٧)ابن سعد؛ طبقات 3/179.

(٨)انساب الاشراف 1/557.

 

حضرت عمر (رض) د پېغمبر اکرم د ناروغۍ په باب وايي: (( موږ له پېغمبر اكرم(ص) سره ناست وو او ښځې د پردې شاته ناستې وې. رسول الله وويل:” ما به په اوو ژويو ولمبوئ او قلم او كاغذ راوړئ،چې څه درته وليكم ،چې تر ما وروسته بېخي بې لارې نشئ.” ښځو وويل:”څه چې رسول الله غواړي،رايې وړئ .” حضرت عمر (رض) وويل :”چوپ كېنئ ! تاسې هماغه ښځې ياست،كه رسول الله ناروغه شو؛نو ژاړئ او چې روغ شي،خپله نفقه ترې غواړئ .”پېغمبر اكرم پردې مهال وويل :”دا ښځې تر تاسې غوره دي.”))

وګورئ :

(١)ابن سعد؛ طبقات 2/37.

(٢)نهاية الاراب 18/375.

(٣)كنزا لعمال 3/138 – 4/52.

 

له حضرت ابن عباس نه روايت دى : (( د پېغمبر اكرم مرګ،چې رانږدې شو؛نو ويې وويل:”د وري يا پسه پوټكى (په هغه وخت كې به ليكنې د ځناورو پر پوټكو كېدې) راته راوړئ،چې تاسې ته پرې څه وليكم،چې تر ما وروسته ان ستاسې دوه كسان هم يو له بل سره اړپېچ ونه كړي .”پر دې مهال پېغمبر اكرم د بي بي فاطمې په کو ر کې و.))

وګورئ :

(١)احمد بن حنبل؛ مسند 1‌‌/29 -٣\١٩٧.

(٢)صحيح بخاري.

(٣)صحيح نسايي ١\٢٦١.

(٤)مستدرک حاکم ٣\٥٩.

(٥)ابن سعد؛ طبقات: ٢\٨٣.

(٦)تاريخ بغداد ٦\٢٦٢.

(٧)سنن بيهقي ٣\٤٠٩.

(٨)فتح الباري ٩\٢٠١.

 

حضرت ابن عباس په يو بل روايت كې وايي: (( پېغمبر اكرم ډېر ناروغه شو،چې له همدې ناروغۍ وفات هم شو؛نو د ناروغۍ په حال كې يې وويل:”ما ته كاغذ او قلم راوړئ،چې څه درته وليكم،چې تر ما وروسته بې لارې نشئ.”حضرت عمر (رض) پر همدې مهال وويل:” د روم د پلاني ښارونو فتح لا پاتې ده.رسول الله،چې هغه ښارونه نه وي فتح كړي؛نه مري او كه مړ هم شي موږ بايد؛لکه بني اسراييل،چې حضرت موسى ته منتظر وو،انتظار وباسو. “ام المؤمنين زينب بي بي وويل:”وامو نه ورېدل،چې رسول الله غواړي، وصيت درته وكړي،دا څه شور ما شورمو جوړ كړ.” پېغمبر اكرم وويل:” رانه ولاړ شئ.”)) همداراز حضرت ابن عباس په يو بل روايت كې وايي: (( حضرت پېغمبر اكرم وويل:” قلم او كاغذ راوړئ،چې څه درته وليكم،چې تر ما وروسته بې لارې نشئ.” دا وخت خبرې اترې او شور ماشور زيات شو، يو وويل:” پېغمبر پرتې وايي.” پېغمبر اكرم وويل:” ما ځان ته پرېږدئ، څه چې وايئ، زه هغه شان نه يم.”))

وګورئ :

(١)صحيح بخاري : كتاب جهاد د “جوايز وفد” باب 2/120.

(٢) صحيح مسلم: د “ترك وصيت” باب.

(٣)احمد بن حنبل؛ مسند: داحمد شاكر څېړنه او تحقيق 2992، 1935 حديثونه.

(٤)ابن سعد؛ طبقات 2/244.

(٥)طبري؛ تاريخ 4/193.

(٦)بلاذري؛انساب الاشراف 1/562.

 

حضرت ابن عباس زياتوي: ((د خواشېنۍ خبره دا ده،چې پر هغه ورځ د اختلاف او شور ماشور له كبله پېغمبر اكرم يې وصيت ليكلو ته پرېنښود.))

وګورئ :

(١)صحيح بخارى: كتاب مغازي، د “مرض النبي” باب 3/62.

(٢) صحيح مسلم 5/76.

(٣)احمد بن حنبل؛مسند .

(٤)ابن كثير؛ تاريخ 5/227-228.

(٥)تيسير الوصول 4/194.

(٦)ذهبي؛تاريخ 1/311.

(٧)تاريخ خميس 1/182 .

(٨)البدء و تاريخ 5/95.

(٩) تاريخ ابولفداء 6/151.

 

پېغمبر اكرم د عمر په پاتې شپو ورځو كې پر ممبر كېناست او و يې وويل: (( د چا چې زه پوروړى يم، رادې شي او خپل پور دې واخلي.))

تر دې وروسته حضرت “بلال” (رض) د مدينې په كوڅو كې په لوړغږ وويل: ((خلكو! “محمد بن عبدالله”(ص) غواړي له قيامت مخكې قصاص شي. څوک چې پرې څه حق لري،رادې شي، ودې يې غواړي .))

يو سړى راپورته شو او ويې ويل : (( رسول الله! د بدر په غزا كې،چې تاسې د سر تېرو ليکې سمولې؛ نو زه مو په لوڅه خېټه په دورو ووهلم.))

پېغمبر اكرم وويل: (( راشه او قصاص مې كړه .))

سړي وويل: ((هماغه دوره راوړئ.))

پېغمبر اكرم ،حضرت بلال ته وويل: (( د فاطمې له كوره دې جنګي دوره راوړي؟))

حضرت فاطمې بي بي وويل: (( بلاله! پلار مې د جګړې په دوره څه كوي؟ اوس خو د جګړې ورځې هم نه دي.))

حضرت بلال ورته تېره کيسه وکړه،فاطمې بي بي چغه كړه او ويې ويل: (( واى پلاره! پر تا څرنګه غم راغى، بې له تا به بل څوك د بېوزليو او نشتمنو پر سر د مهربانۍ لاس را كاږي؟ د خداى دوسته! او د ټولو د زړونو دوسته! بلاله ! زما زامنو حسن او حسين ته ووايه، چې هغه سړي ته ورشي او ورته ووايي،چې موږ قصاص كړه؛خو چې پېغمبر اكرم (ص) ونه ځوروي.))

(وګورئ :

(١)امالي؛ صدوق : 6 حديث .

(٢) بحار الانوار: 22/508.

 

پېغمبر اكرم د ژوند په وروستيو شېبو كې و او حضرت علي، امام حسن،امام حسين او فاطمه يي شاوخوا ته ناست ول . د پېغمبر اكرم اوښكې بهېدې،څه يې ويل غوښتل؛خو و يې نه ويلاى او بې سده شو. فاطمې بي بي چغې كړې،ويې ويل: ((رسول الله! ستا اوښكې،چې مې ولېدې؛نو زړه رانه ووت او ځيګر مې وسوز،وروستي ستر پېغمبره!د خداى نازوليه ! د خداى غوره پېغمبره! تر تا وروسته به زما پر اولادې څه پېښېږي؟ تر تا وروسته به پر موږ څرنګه كړاوونه راشي؟ تر تا وروسته به پر علي څه پېښ شي؟ هغه ستا ورور دى او د اسلام د دين ملاتړ به وي او تر تا وروسته به پر الهي وحې څه پېښ شي؟))

بيا فاطمه د پېغمبر اكرم پر سينه پرېوته او ژړل يې، خپل پلار يې ښكل كړ. په دې وخت كې پېغمبر اكرم د فاطمې بي بي لاس د حضرت علي په لاس كې كېښود او ويې ويل: ((علي! فاطمه وساته،چې درسره د خداى او زما امانت دى.))

وګورئ: بحار الانوار 22/484 – كتاب عوالم 11/399.

رسول الله (ص) د دوشنبې پر ماسپښين وفات شو،پر دې وخت حضرت عمر (رض) په مدينه كې و او حضرت ابوبكر (رض) له مدېنې لرې په “سنخ” نومې ځاى كې په خپل كور كې و.

وګورئ :

(١)ابن هشام؛ سيرة 4/331-334.

(٢)طبري؛ تاريخ 2/442.

(٣) تاريخ خميس 1/185.

 

ام المؤمنين عايشه بي بي وايي: ((حضرت عمر (رض) او “مغيرة بن شعبه” د پېغمبر اكرم خونې ته راغلل، حضرت عمر، چې پېغمبراكرم وليد؛نو چغې يې كړې :”رسول الله نه دى مړ او بې سده شوی دى.”مغيره بن شعبه وويل:”عمره! پېغمبر اكرم له نړۍ تللى دى.” حضرت عمر وويل:” پېغمبر اكرم نه مري،څوټول منافقين له منځه یونه سي.منافقين به وايي،چې پېغمبر ومړى،نه داسې نه ده. رسول الله نه دى مړ؛بلكې د “موسى بن عمران” په څېر څلويښت ورځې د خلكو له سترګو پټ شوى او بېرته راځي او چاچې وويل ومړى؛سر به يې پرې او لاسونه او پښې به يې له تنه بېلې كړم، پېغمبر اسمان ته تللى دى.”))

وګورئ :

(١)ابن سعد؛ طبقات 4/502.

(٢)ذهبي؛ تاريخ 1/27.

(٤) حاشية الحلبية 3/389.

(٥)نهايت الادب 3/386.

(٦)احمد بن حنبل؛ مسند 6/219.

(٧)يعقوبي؛ تاريخ 2/95.

(٨)طبري؛ تاريخ 2/442.

(٩) البداية والنهاية 5/244.

(١٠) تاريخ الخميس 2/185.

(١١) تيسير الوصول 2/41.

(١٢) تايخ ابوالفداء 1/164.

 

پر همدې مهال حضرت ابن ام كلثوم دا آيت په جومات كې ولوست :

((وَمَا مُحَمَّدٌ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَفَإِن مَّاتَ أَوْ قُتِلَ انقَلَبْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ وَمَن يَنقَلِبْ عَلَىَ عَقِبَيْهِ فَلَن يَضُرَّ اللّهَ شَيْئًا وَسَيَجْزِي اللّهُ الشَّاكِرِينَ( آل عمران\١۴۴)= محمد(ص) يوازې د خداى پېغمبر دى او تر هغه مخكې نور پېغمبران هم تېر شوي وو؛ نو كه ومري يا ووژل شي،تاسې پر شا شئ؟(او اسلام پرېږدئ،جاهليت او كفر ته ورستنېږئ ؟!) او څوک چې پر شا واوړي؛نو هېڅكله به خداى ته زيان و نه رسوي او خداى به ډېر ژر شكر اېستونكيو (او د زغم خاوندانو) ته بدله وركړي. ))

وګورئ :

(١)ابن سعد؛ طبقات 1-2/57.

(٢) كنزالعمال 4/53-1902 حديث.

(٣)ابن كثير؛ تاريخ 5/243.

د پېغمبر اكرم تره (حضرت عباس) وويل : ((رسول الله ومړى او په څېره كې يې هماغه نښې وينم،چې تل مې د مړينې پر مهال د بني عبدالمطلب د اولادې په څېرو كې لېدې))؛خو حضرت عمر( رض) بيا هم پر خپلې خبرې كلك ولاړ و.حضرت عباس خلك وپوښتل : ((ايا تاسې په خپله له رسول الله د مړينې په هكله يې څه اورېدلي، كه كوم حديث مو اورېدلى وي،ويې وايئ.))ټولو وويل: (( نه!)) حضرت عباس له حضرت عمر وپوښتل : (( تا په دې هكله له پېغمبر اكرمه څه اورېدلي؟))حضرت عمر وويل: (( نه!))حضرت عباس خلكو ته وويل: (( پر خداې قسم،چې رسول الله(ص)؛ لكه د نورو انسانانو په څېر شوى دى .))

وګورئ:

(١)ابن سعد؛ طبقات 2/53.

(٢) كنزالعمال 4/53.

(٣) حاشية الحلبية 3/395.

(٤) تاريخ الخميس 2/185.

 

حضرت “سالم بن عبيد”،حضرت ابوبكر(رض) خبر كړ او حضرت ابوبكر چټك ځان مدينې ته راورساوه او و يې ليدل،چې حضرت عمر (رض) تر اوسه خلك ګواښي،چې رسول الله (ص) مړ نه دى. د حضرت ابوبكر په ليدو حضرت عمر څه ارام شو او پر خپل ځاى كېناست.حضرت ابوبكر وويل: ((څوك چې د خداى عبادت كوي،پوه دې شي،چې خداى تل ژوندى دى او څوک چې د محمد(ص) پايوني؛پوه دې شي،چې محمد(ص) له نړۍ رحلت كړی دى.))بيا حضرت ابوبكر د ال عمران 144 آيت ولوست.

حضرت عمر وويل: ((ايا دا د قرآن آيت دى؟))

حضرت ابوبكر وويل: ((هو!))

حضرت عمر په دې هكله وايي: (( پر لوى خداى قسم ! د حضرت ابوبكر له خولې مې،چې دا آيت واورېد؛په پښو كې مې دمه وركه شوه او پر ځمكه ولوېدم او د جګېدو وس راكې نه و او پوه شوم،چې رسول الله (ص) ومړی دى.))

وګورئ :

(١)ابن كثير؛ تاريخ 5/244 – 5/319 – 5/219.

(٢)طبري؛ تاريخ 2/442-444.

(٣) ابن ابي الحديد؛ د نهج البلاعې شرح 1/65،128.

(٤) كنزالعمال : 4/53، 1092 حديث، 4/48 ، 1053حديث.

(٥)ابن سعد؛ طبقات 2/54.

(٦)ابن هشام؛ سيرة :4/334-335.

(٧) صفوة الصفوة :1/99.

 

د پېغمبر اكرم كورنۍ او دې نږدې خپلوانو يې د كفن او غسل چارې پر ځاى كړې :

حضرت عباس بن عبدالمطلب،حضرت علي،حضرت فضل بن عباس،حضرت قثم بن عباس،حضرت اسامه بن حارثه او مريي يې . حضرت عباس،فضل او قثم به اوبه اچولې او حضرت علي رسول الله مبارك ولمباوه.

وګورئ :

(١)احمد بن حنبل؛ مسند: 4/104-105.

(٢) ابن كثير؛تاريخ: 5/260.

(٣)صفوة الصفوه 1/85.

(٤) تاريخ الخميس 1/189.

(٥)تاريخ طبري 2/451.

(٦) ابوالفداء 1/152.

(٧) اسدالغابة 1/34.

(٨)العقدالفريد3/61.

(٩)ابن سعد؛ طبقات 2/70.

(١٠)يعقوبي؛ تار يخ 2/94.

(١١) البدء و تاريخ 5/68.

(١٢) ابن اثير؛ والتنبيه وا لاشراف، مسعودي 244.

(١٣)نهاية لارب 1/389-391.

 

رسول الله (ص) د دوشنبې پر سهار وفات شو او ددې پر ځاى،چې د رسول الله د كفن او غسل چارې پر ځاى كړي او خاورو ته يې وسپاري،د سبا ورځې؛يعنې د سه شنبې تر ماښام پورې ډلې ډلې خلك جومات ته تلل او له حضرت ابوبكر (رض) سره يې بيعت كاوه. حضرت انس بن مالك روايتوي: ((حضرت ابوبكر (رض) د حضرت عمر (رض) په وينا او ټينګار پر منبر كېناست او ټولو خلكو ورسره بيعت وكړ،تردې وروسته حضرت ابوبكر(رض)خلكو ته وويل: “خلكو! د حكومت چارې ما ته راسپارل شوي،حال داچې زه تر تاسې غوره نه يم؛نو كه رښتنې وم؛نو زما پايوني شئ او كه بې لارې شوم؛راته لارښوونه وكړئ، تر څو چې د خداى او رسول پر لار يم، تاسې مې هم پايوني شئ او که لاروي مې ونه كړه؛نو تاسې مې هم لاروي مه كوئ .” بيا يې خلكو ته جمع وركړه.))

وګورئ :

(١)ابن هشام؛سيرة 4/340.

(٢)طبري؛ تاريخ 3/203.

(٣)ابن قتيبه 2/234.

(٤) الرياض النضره : 1/167.

(٥)ابن كثير؛تاريخ 5/248.

(٦)سيوطي؛تاريخ الخلفاء 47.

(٧)كنزالعمال 3/129، 2254حديث.

(٨) سيرة حلبية 3/397.

(٩) تاريخ يعقوبي 2/127.

 

د بيعت چارې،چې پاى ته ورسېدې؛د سه شنبې پر ماښام خلك د پېغمبر اكرم جنازې ته راغلل او بې امامه يې د رسول الله (ص) د جنازې لمونځ كاوه.

د پېغمبر اكرم كورنۍ او نږدې خپلوانو يې هغه مبارک خاورو ته وسپاره.ام المؤمنين عايشه بي بي وايي: (( موږ د رسول الله له ښخېدو خبر نه وو،چې د چهار شنبې پر شپه مو د بېلچو اوازونه تر غوږو شول.))

همداراز “بني غنم”،چې د انصارو يو ټبر دى او مشران يې روايتوي: (( موږ په نيمه شپه كې د بېلچو اوازونه واورېدل.))

وګورئ :

(١) طبري؛تاريخ 2/45،203، 455، 452، 458.

(٢)ابن اثير؛تاريخ 2/224-225.

(٣)الرياض النضره 1/164، 167.

(٤) تاريخ خميس 1/188.

(٥) صحيح بخاري 4/65.

(٦)ابن سعد؛ طبقات 2/78، 70.

(٧)ابن هشام؛ سيرة 4/340،342،363.

(٨)ابن قتيبه؛عيون الاخبار 2/234.

(٩)ابن كثير؛ تاريخ 5/248،270.

(١٠)سيوطي؛تاريخ الخلفاء : 47.

(١١)كنزالعمال 3/129 – 2254حديث.

(١٢)سيرة حلبيه 3/392، 394، 397.

(١٣) تاريخ يعقوبي 2/127.

(١٤) نهايه الارب 18/ 392 – 393.

(١٥) العقد الفريد 3/61.

(١٦)ذهبي؛ تاريخ 1/321، 324، 326.

(١٧)احمد بن حنبل؛ مسند 6/ 242 _ 274.

 

پېغمبر اكرم ،چې خاورو ته وسپارل شو؛نو فاطمې بي بي حضرت انس (رض) ته وويل (( انسه! ايا زړه دې كېده،چې پر رسول الله مو خاورې اچولې واى .))

وګورئ :

(١)صحيح بخاري 5/15 .

(٢) سنن دارمي 5/40.

 

 

حضرت فاطمة الزهرا

د پلار په وير کې

د پېغمبر اكرم تر وفات وروسته اسلامي امت ويرجن شو.فاطمه هم ويرجنه وه او ويل يې: (( پلاره! تر تا وروسته به د غونډو او ناستو تياره څومره ډېره وي،زه ځان ته پاتې شوم او زړه مې غواړي ژر درپسې درشم.ابالحسن ستا په غم كې ويرجن دى،ستا د دوو زامنو(حسن او حسين) پلار او ستا ورور،ملګرى او غوره كړاى شوى ،چې وړوكى دې رالوى كړ او بيا دې ورته ورور ووايه،پر وير دې اوښكې تويوي.هغه ستا له نږدې يارانو او غوره اصحابو و، تر ټولو مخكې اسلام يې راوړ،د دين ملاتړ شو او هجرت يې وكړ. پلاره! موږ ستا په وير كې اوښكې تويوو او ډېرې سختې شېبې راباندې راغلي دي،محمده!(ص) دوسته!پلاره!ابالقاسمه!احمده!ملګري او ملاتړ لږ دي ؛خو ستونزې او کړاوونه ډېر دي.))

وګورئ :

(١) رياحين الشريعه 1/249 .

(٢)احقاق الحق 10/427-430 .

 

فاطمې بي بي د پېغمبر اکرم تر وفات وروسته ډېر ژړل او ويل يي: ((خوږ پلاره!تر تا وروسته بايد د زړونو دردونه جبراييل ته وويل شي. پلاره!تر تا وروسته وحې بنده شوه. پلاره! نور نو د خداى وحې بنده شوه.))

وګورئ : : (١)بخاري؛صحيح 5/15 . (٢)احقاق الحق : 10.

حضرت “ورقه بن عبدالله ازدي” له حضرت فضه روايتوي: ((پېغمبر اكرم،چې خاورو ته وسپارل شو؛فاطمه ډېره پرېشانه وه،په ژړا له كوره راووته او د تلو متره پكې نه وه، د پېغمبر اكرم قبر ته يې ځان ورساوه،سترګې يې ،چې پر محراب او د اذان كولو پر ځاى ولګېدې؛ نو بې سده پر ځمكه راوغورځېده،د مدينې ښځو يې پر مخ اوبه واچولې او په سد کې شوه، بيا د خپل پلار قبر ته ځير شوه او ويې ويل:” متره رانه تللې او د صبر كاسه مې نسكوره شوې او دنننى غم مې وژني. پلاره! زه يوازې پاتې شوم،حېرانه يم،مرۍ مې ټپه شوې. پلاره!تر تا وروسته د قرآن نازلېدل بند شول،د جبراييل د راښكته كېدو او د ميكائيل مكان له منځه ولاړ. پلاره! تر تا وروسته د انسانانو اړيكې بدلې شوې او ټول ورونه راباندې وتړل شول . تر تا وروسته مې له دنيا كركه كېږي اوچې ساه مې نه وي ختلي؛نو درپسې به ژاړم . پلاره! له تا سره مې مينه او تر تا وروسته ويرمې نه ختمېدونكى دى .))

وګورئ :

(١) بحار الانوار 43/176 ، 7 باب .

(٢)عوالم 11/487 – 2 باب .

حضرت فاطمې بي بي په ژړغوني غږ وويل: (( پلاره! ته چې وې؛نو په دنيا كې رڼا وه،نن ستا په وير كې رڼاګانې نشته او ټول ګلونه مړاوي دي،چې د تورو شپو نښه ده.پلاره! زړه به مې هله ارام شي،چې درپسې درشم. پلاره! له كومې شېبې،چې بېلتون راغى؛نو له سترګو مې خوب وتښتېد.پلاره! ته چې وې؛نو موږ درسره ستر او غوره وو؛ خو تر تا وروسته خپاره شو،تر تا وروسته داسې څوك نشته،چې ويرجن نه وي او په سترګو كې يې اوښكې نه وي .ته د دين پسرلى وې او د پېغمبرانو د سترګو تور وې . پلاره! پر ستر مصيبت اخته شوم او دروند پېټى مې پر اوږو شو. پلاره! پرښتو ستا په غم كې اوښكې تويې كړې،منبر دې خالي شو او محراب دې هم تش تور دى .”))

وګورئ :

(١)بحار الانوار 43/176 .

(٢)عوالم 11/486 ، 12 باب .

 

پېغمبر اکرم،چې خاورو ته وسپارل شو ؛نو فاطمې بي بي نړۍ داسې وښووه: (( پر اسمانو تپې تيارې خپرې شوې، د سهار او ماسپښين رڼا ولاړه ،د رسول الله (ص) پر مړينه ځمکه ويرجنه ده،د اسلام د پېغمبر په وير کې بايد ختيځ او لويديځ اوښکې تويې کړي او د “مضر” او “يمان” ټبرونو ته هم په کار دي،چې اوښکې تويې کړي،په کار دي،چې د “طورغره” او د کعبې اسمان يې په وير کې اوښکې تويې کړي . د پېغمبرانو خاتمه! رڼا دې سپېڅلې ده،د خداى درود دې درباندې وي .))

وګورئ :

(١)سيرة نبوي ٣/٣٦٤ .

(٢)عوالم : ١١ مخ .

 

فاطمې بي بي د پېغمبر اکرم تر مړينې وروسته په ويرجن حالت کې وويل: ((تر تا وروسته ډېرې خبرې، ستونزې او بلاګانې رامنځ ته شوې، که ته واى؛نو دومره به غټې شوې نه واى.موږ ته داسې له لاسه ورکړې؛لکه ځمکه،چې له اورښته بې برخې شي او قوم دې نيمه خوا پاتې شو او راشه وګوره،چې څرنګه يې بې لارې کړ؛هغه کورنۍ،چې خداى ته نږدې وه او پرديو يې هم درناوى کاوه؛ته يې چې خاورو ته وسپارلې؛نو په امت کې دې څو کسان راپيدا شول،څه يې چې پر زړه وو،رابرسېره يې کړل،ته چې ولاړې،نورو خلکو راته خپل تندي تريو کړل،راته يې ونه کتل او زموږ پر ځمکو يې خېټه واچوله. پلاره! ته؛ لکه د څوارلسمې سپوږمۍ په شان ځلېدې او زموږ د ژوند رڼا وې او د خداى له لوري درباندې وحې راتله.جبراييل به له قرآني آيتونو سره راته؛خو چې ولاړې؛نو د ټولو نېکيو ورونه وتړل شول،کاشکې چې له تا مخکې مړه شوې واى او دا ورځ مو نه واى ليدلې،چې ته يې په خاورو کې کېښوولې،په رښتيا موږ پر داسې مصيبت اخته شو،چې په عربو او عجمو کې به پرې څوک نه وي اخته شوي.چا چې زموږ پر کورنۍ تېرى کړى وي؛نو د قيامت پر ورځ به پوه شي،چې کوم خوا ته روان دي،چې ژوندي يو او سترګې راسره وي؛ نو د پسرلي د اورښت په شان به ستا په وير کې اوښکې تويوو،موږ يې پر تګ ويرجن يو،چې سپېڅلى خلقت يي درلود، د لوړو اخلاقو خاوند و او له پاک ځوځاته و،چې ته ژوندى وې؛نو جبراييل به زموږ زيارت ته راته،چې ولاړې؛نو سيورى يې هم ولاړ او هر خير له موږ مخ پټ کړ.تر تا وروسته ټوله دنيا راباندې تنګه شوې او ستا پر دوو لمسيانو تېرى وشو،چې دا راته ډېر دردوونکى دى .))

وګورئ :

(١)احقاق الحق ١٠/٤٣٣ .

(٢)بحارالانوار ٤٣/١٩٦ .

(٣) الغدير ٧/١٩٢ – ٧٩.

 

د پېغمبر اکرم تر مړينې وروسته به فاطمې بي بي تل د شپې او ورځې ژړل .ځينې خلک حضرت علي ته راغلل او ورته يې وويل : (( د فاطمې ژړا کابو کړه.)) بله ډله راغله او ويې ويل: (( فاطمه دې يا د شپې ژاړي يا د ورځې.))

فاطمې بي بي ورته وويل: (( ابالحسنه! لږې مودې ته درسره يم او ډېر ژر به درنه ولاړه شم، پر خداى قسم،چې ژوندۍ يم، شپه او ورځ به ژاړم څو، له رسول الله سره يو ځاى شم.))

حضرت علي ورته وويل :(( څرنګه،چې دې خوښه وي؛هماغسې وکړه.))

فاطمې بي بي ته يې په “بقيع” کې د “بيت الاحزان” په نامه يوه خونه جوړه کړه،چې وير پکې وکړي .

وګورئ :

(١)بحارالانوار ٤٣/١٧٧ .

(٢) کوکب الدرى ١/٢٤٢ )

 

حضرت فاطمه د پېغمبر اکرم په وير کې وايي: (( چا چې د رسول الله د قبر د خاورې ښکلى بوى، بوى کړى وي؛نو که په ټول عمر کې بل ښه څيز بوى نه کړي؛نو څه به وشي. غم او وير راباندې ورېږي،که پر رڼا ورځو ورېدلى واى؛نو پر تپو تيارو به اوړېدلى واى، پلاره! زړه مې له غم او غوسې ډک دى،څومره به ښه وي،چې له هماغو غمونو سره زه هم تللې واى.پلاره! تر تا وروسته په ژوند کې خير او نېکي نشته؛ ځکه ډېره ژاړم،چې تر تا وروسته ډېر عمر ونه کړم،پر زړه مې چې راوورېږې؛نو د قبر خواته دې ژاړم،ګيلې کوم؛خو ته راته ځواب نه راکوې .اى هغه چې په خاورو کې ارام ويده يې!ژړا خو تا راښوولې او چې دې راياد کړم؛نو ټول غمونه رانه هېر شي،که څه هم په خاورو کې رانه پټ يې؛خو له ويرجن زړه مې پټ نه يې.ای سترګو! اوښکې توى کړه. د خداى رسوله! د يتيمانو او بېوزليو غږ اورېدونکيه! غرونه،څاروي،مرغان او تر ځمکې وروسته،اسمان هم په غم کې ژاړي .زما سروره! د مکې ښار،رکن،مشعر او د بطحها ځمکه هم ژاړي،اسمان،محراب او ستا د قرآن ښوونې ځاى سبا بېګا ستا په بېلتانه کې ژاړي . پلاره! که منبر ته دې وګورې؛نو تيارې پرې کېناستې . خدايه! ژر مرګ راکړې؛ځکه د دنيا ژوند راباندې تور او تياره شوى،غمونه راباندې ورېږي،که دا پر ورځو ورېدلى واى؛نو پر تپو تيارو به اوښتي واى . رسول الله،چې ژوندى و؛نو زه يې تر سيوري او ملاتړ لاندې وم او له هيڅ دښمن او کينې نه ډارېدم . هغه مې ښکلا وه؛خو نن وېرېږم،چې که تېرى راباندې وشي؛نو تېرى کوونکى به په خپله لوپټه له ځانه وشړم.که کوتره د شپې د ونې پر ښاخ ژاړي؛نو زه په سهار کې ژاړم،تر تا وروسته مې وېره او غم له ځان سره مله کړى او له اوښکو مې ځان ته وسله جوړه کړې،ستا بېلتون راته ډېر ګران دى،د هغه محبوب په غم کې به ژاړم،چې لار يې راوښووله او ولاړ. اى سترګو! لاسنيوى مې وکړئ،ځکه زړه مې ډک دى او د خپل محبوب په غم کې به تل اوښکې تويوم.

وګورئ :

(١)ابن شهر اشوب؛ مناقب ١/٢٤٢ .

(٢)اعلام النسا‌ء ١/١٢٥.

(٣)کتاب عوالم ١١/٤٥٤.

(٤) احقاق الحق ١٠/٤٨٣ .

حضرت “ورقه بن عبدالله ازدي” له حضرت “فضه” روايتوي،چې حضرت فاطمې يوه ورځ د خپل پلار د قبر تر څنګ وويل: ((ستا په وير کې مې غم تازه دى او پر خداى قسم، زړه مې سخت عاشق دى،غم دې راباندې هره ورځ ډېرېږي او له زړه دې نه شم ايستاى،ستا مړينه ډېره ستره ده او اوښکې مې هره شېبه تازه کېږي.کوم زړه،چې ستا په وير کې صابر وي؛نو ډېر ټينګ او زغمناک به وي .))

وګورئ :

(١)بحارالانوار ٤٣/١٧٦ .

(٢) کوکب الدري ،لومړى جز / ٢٤٠.

 

فاطمه له خپلو زامنو سره ناسته وه او د پېغمبر اكرم خوږې شېبې يي ورته يادولې : ((زما د دوو زامنو پلار چېرته دى،چې تاسې يې ډېر خوښ وئ او تل يې پر خپلو اوږو ګرځولئ او ځمكې ته به يې نه پرېښوولئ؟ ستاسې پلار چېرته دى،چې پر تاسې تر ټولو زيات زهير او مهربان و؟ بيا به يې په دې دنيا ونه وينو،چې ددې كور پر وره راننوځي اولكه د تل په شان مو په غېږ كې واخلي.))

وګورئ :

(١)ابن شهر اشوب؛ مناقب: 3/362 .

(٢)اعيان الشيعه : 1/319 .

 

سلمان و که بوذر و که مقداد و که عمار

هر يو زمونږه تاج و د دوى تاج د سر علي

حمزه بابا

د پېغمبر اكرم تر مړينې وروسته فاطمې بي بي د مدينې د ښځو په يوه ټولي كي وويل:[(( انالله وانا اليه راجعون)) پېغمبر اكرم وفات شو او وحې هم ورسره بنده شوه.]

وګورئ :

احقاق الحق 10/435 .

حضرت “سلمان فارسي”(رض) وايي: (( د حضرت علي په بلنه د فاطمې بي بي کور ته ولاړم او راته يې وويل:” سلمانه! د پلار تر مړينې وروسته دې راسره جفا وکړه”، بيا يې راته وويل:” کېنه څه درته وايم،پرون دلته ناسته وم،چې ناڅاپه درې ښکلې نجونې راننووتې؛ ورپاڅېدم او ومې پوښتلې : د مکې ياست، که د مدينې؟” ويې ويل : “د محمد(ص) لورې! موږ د مکې او مدينې نه يو،جنتي حورې يو او د ليدو عاشقانې دې يو او موږ پالونکي رالېږلي يو” يوه پکې غټه وه او د نامه پوښتنه مې ترې وکړه ويې ويل:”مقدودي.” ومې ويل:”مقدودي ولې؟” ويې ويل:”ځکه زه “مقداد بن اسود” ته پيدا شوې يم.”بله مې وپوښتله: ويې ويل:”ذره.”ومې ويل : “ته راته درنه ښکارې، نوم دې ولې ذره دى؟”ويي ويل:”زه ابوذر غفاري ته پيدا شوې يم.”درېمه مې وپوښتله، ويې ويل:”سلمي.” ومې ويل : سلمي ولې؟ ويې ويل:” خداى زه سلمان فارسي ته پيدا کړې يم. “وروسته حورو راته خوږبويه کجورې راکړى.”حضرت سلمان زياتوي: له دې کجورو يې لږې راته راکړې، کجورې مې راواخستې، په لار کې مې، چې هر اصحابي ليده؛نو راته به يې ويل: څومره ښکلى بوى دى،مشک درسره دي؟ حضرت سلمان فارسى زياتوي : حضرت فاطمې له جنتي حورو سره تر ليدنې وروسته راته لږې کجورې راکړى،چې ډير ښه بوى يې کاوه،په لار کې راته اصحابو کرامو وويل: څومره ښه عطر درسره دي؟ دا پېښه مې حضرت فاطمې بي بي ته وويله،چې خوشحاله او مسکۍ ښکارېده او ويې وويل:” دا جنتي خوږبويه کجورې د هغې ونې دي،چې زما له يوې دعا پيداشوي دي اودا دعا راته رسول الله (ص) ښوولې وه،چې داده:

بسم الله النور

بسم الله الذى يقول لشىء کن فيکون

بسم الله الذى يعلم خائن الاعين وما تخفى الصدور

بسم الله الذى خلق النور من النور

بسم الله الذى هو بالمعروف مذکور

بسم الله الذى انزل النور علي الطور بقدر فى کتاب مسطور، علي نبى محبور.))

وګورئ :

(١) بحار الانوار ٢٢/٣٥٢ – ٤٣/٦٦- ٩١/٣٢٦ .

(٢) دلائل الامامة : ٨ مخ .

 

دحضرت فاطمة الزهرا په کور کې غونډه

ځينو اصحابو كرامو له حضرت ابوبكر (رض) سره له بيعته ډډه وكړه او ټول د حضرت فاطمې په كور كې راټول شول .

حضرت عمر(رض) په دې اړه وايي: (( چې كله رسول الله ومړ؛ موږ خبر شو،چې حضرت علي،حضرت زبير او نورو له موږ سرغړونه کړې او د فاطمې په كور كې راټول شوي دي.))

د حضرت فاطمې په كور كې بې له حضرت علي او حضرت زبير دا لاندې اصحاب كرام هم راټول شوي ول:

(١)حضرت عباس بن عبدالمطلب.

(٢)حضرت عتبه بن ابي لهب.

(٣) حضرت سلمان فارسي.

(٤)حضرت ابوذر غفاري.

(٥)حضرت مقداد بن اسود.

(٦)حضرت براء بن عازب.

(٧)حضرت ابن ابي كعب.

(٨)حضرت سعد بن ابي وقاص.

(٩)حضرت طلحه.

(١٠) او د مهاجرينو،انصارو او بنى هاشمو ځينې نور كسان.

وګورئ :

(١)احمد بن حنبل؛ مسند 1/55.

(٢)طبري؛ تاريخ 2/464.

(٣)ابن اثير؛ تاريخ 1/22.

(٤)ابن كثير؛ تاريخ 5/266.

(٥) صفوة الصفوة 1/97.

(٦)ابن ابي الحديد؛ شرح نهج البلاغه 2/134-135، 1/123.

(٧)سيوطي؛ تاريخ: 45 مخ .

(٨)ابن هشام؛سيرة 42/336.

(٩)تيسير الوصول 2/41.

(١٠) الرياض النضره 1/167.

(١١) تاريخ خميس 1/188.

(١٢) العقدالفريد 3/64.

(١٣) تايخ ابوالفداء 1/156.

(١٤) سيرة حلبية 3/394-397.

 

حضرت ابوبكر (رض) دا اصحاب د حضرت فاطمې كور ته ولېږل،چې بيعت ترې واخلي :

حضرت عمر،حضرت خالد بن وليد،حضرت عبدالرحمن بن عوف، حضرت ثابت بن شماسل،حضرت زياد بن وليد،حضرت سلمه بن سالم بن وقش،حضرت سلمه بن اسلم،حضرت اسيد بن حضير اوحضرت زيد بن ثابت.

وګورئ:

(١)طبري؛ تاريخ 3/198.

() ابن ابي الحديد؛د نهج البلاغې شرح: 6/285، 2/134-135.

 

ابن ابى شيبه (235س مړ) په المصنف( ٧\432) كې په 37045 روايت كې ليكلي:حضرت عمر(رض) د حضرت فاطمې كور ته ولاړ او ويې ويل :

(( د پېغمبر لورې! ستا پلار تر ټولو پر موږ ګران دى او بيا ته پر موږ ګرانه يې؛خو بيا هم کولاى شم هغه كسان،چې په خپل کور كې دې راټول كړي،په اور كې وسوځم.))

ابن قتيبه (276س مړ) په الامامة والسياسه لومړي ټوك كې ليكلي: ((حضرت ابوبكر،حضرت عمر په هغو پسې ولېږه،چې د حضرت فاطمې په كور كې راټول شوي ول،هغوى له كوره راونه وتل، حضرت عمر امر وكړ:”لرګي راوړئ” او په كور كې ناستو خلكو ته يې وويل:”پر خداى قسم ! كه له كوره را ونه وځئ؛نو كور ته به اور واچوم.”))

بلاذري (279س مړ) په نساب الاشراف( 1\586) كې د امرالسقيفه تر عنوان لاندې په 11847روايت كې ليكي :

((حضرت ابوبكر،حضرت عمر بيعت اخستو ته په حضرت علي پسې ولېږه. حضرت علي ورسره بيعت ونه كړ.حضرت عمر د اور له لمبې سره د حضرت فاطمې كور ته روان شو،مخامخ ورته حضرت فاطمه ودرېده او ويې ويل:” د خطاب زويه !ايا رښتيا غواړې زما كور ته اور واچوې؟”حضرت عمر وويل:”هو دا كار راته ستا د پلار تر دينه هم غوره دى .”))

طبري (310س مړ) د تاريخ الامم والملوک په دويم ټوك كې ليكي: ((حضرت طلحه،حضرت زبيراو نورو مهاجرينو،چې د حضرت علي په كور كې راټول شوي ول،حضرت عمر وويل:” بيعت ته راووځئ كه نه پر خداى قسم كور ته به اور واچوم.”))

مسعودي(346س مړ) په اثبات الوصيه كې د حكاية السقيفه تر عنوان لاندې ليكلي:

((حضرت علي له نورو اصحابو كرامو او مهاجرينو سره په خپل كور كې ناست و،په دې وخت كې يې پر كور بريد وشو، د كور ور يې ورته وسيځه اوټول يې په زور له كوره راوايستل . حضرت فاطمه د وره شاته يې سخته ژوبله كړه ان تردې،چې د حضرت فاطمې په خېټه ماشوم (محسن) هم ولوېد.))

ابن عبدربه (328س مړ) د عقدالفريد په درېم ټوك كې لېكلي: ((حضرت ابوبكر،حضرت عمر ته امر وكړ:”كه له كوره را و نه وتل؛ ورسره وجنګېږه.”حضرت عمر د اور له لمبې سره د حضرت فاطمې كور ته روان شو،مخې ته يې حضرت فاطمه ودرېده او و يې ويل:” زموږ د كور سېځلو ته راغلې يې؟” حضرت عمر په ځواب كې وويل :” هو ! تاسې هم بايد د نورو په څېر له ابوبكر سره بيعت وكړئ.”))

مقاتل عطيه حنفي ( 505س مړ) د الامامة والخلافة په 160مخ كې ليكي:

(( حضرت ابوبكر(رض)،چې له خلكو په زور بيعت واخست؛ حضرت عمر او قنفذ يې له يوې ډلې سره د حضرت علي او حضرت فاطمې د كور پر لور ولېږل، حضرت عمر لرګي راټول کړل او د كور وره ته يې اور ولګاوه.))

ابن ابي الحديد ( 655 س مړ) د نهج البلاغې په شرح (2\ 56) كې دجوهري له خولې ليكلي:

((حضرت عمر د فاطمې بي بي كور ته ولاړ او ويې ويل:” يا بيعت ته راووځئ او كه نه پر خداى قسم كور ته به اور واچوم.))

اسماعيل عماد الدين (732س مړ) په المختصر فى اخبار البشر ( 1\156 ) بيروت چاپ کې ليكي:

((حضرت ابوبكر،حضرت عمر ته امر وكړ،چې :” حضرت علي او نور د حضرت فاطمې له كوره راوباسه او كه ډډه يې وكړه؛ورسره وجنګېږه.”پر دې وخت حضرت عمر د اور له لمبې سره د حضرت فاطمې د كور پر لور روان شو،پر لار يې حضرت فاطمه وليده او حضرت عمر ته يې وويل:”د خطاب زويه! زما د كور سوځولو ته راغلى يې؟” ويې ويل :” هو ! تاسې هم بايد د نورو په څېر بيعت وكړئ.”))

عبدالفتاح عبدالمقصود په “الامام علي بن ابيطالب” (١/90) بيروت چاپ كې ليكي:

((….. هو! داسې ويل شوي،چې حضرت عمر له يوې ډلې سره د حضرت فاطمې د كور پر لور روان ول او دې پايلې ته ورسېدل،چې او د مسلمانانو تر منځ د يووالي او ثبات غوره وسيله ده.))

نورو معلوماتو ته وګورئ :

(١)شهرستاني؛ الملل و النحل : 1/57 بېروت چاپ .

(٢)عمر رضا كحاله؛ اعلام النساء : د بېروت چاپ.

(٣)د محمد حافظ ابراهيم ديوان 1/82 .

(٤)متقي هندي؛ كنزالعمال:5/651 .

(٥)نويري؛ نهاية الارب فى فنون الادب : 19/40.

(٦)ابن عبدالبر؛ الاستيعاب: 3/975.

(٧)يعقوبي؛ تاريخ:2/123.

• صفدي؛ الوافي بالوافيات : ۳۱۱/۱۷.

ابن شهر اشوب په المناقب (٣/132) كې د ابن قتيبه له كتاب المعارفه روايتوي:

((دحضرت فاطمې اولاد دا دى:حسن،حسين،زينب،كلثوم او محسن، چې قنفذ عدوي وواژه.))

مسعودي په اثبات الوصيه( 142مخ) كې ليكي:

(( د حضرت فاطمې پر كور د بريد له امله حضرت فاطمه د وره شاته پاتې شوه او دومره زور پرې راغې،چې محسن يې زيان كړ.))

شهرستاني په “الملل والنحل” (١/57 بيروت چاپ)كې ليكي: ((حضرت عمر پر حضرت فاطمې داسې وار وكړ ان تر دې،چې پر خېټه ماشوم يې ولوېد.))

صفدي په الوافي بالوفيات (٦/ 17) كې ليكي:

((حضرت عمر پر حضرت فاطمې وار وكړ او پر خېټه ماشوم يې زيان كړ.))

الاسفرائيني التميمي په “الفرق بين الفرق” په 107 مخ كې او ذهبي په ميزان الاعتدال (١/ 139) كې ليكلي دي:

((ان عمر انس فاطمه حتى اسقطت بمحسن))؛حضرت عمر،حضرت فاطمه پر سينه په لغته ووهله او محسن سقط يا زيان شو.))

نورو معلوماتو ته وګورئ :

(١)يعقوبي؛ تاريخ 2/ 105.

(٢)طبري؛ تاريخ 3/198

(٣)تاريخ خميس : 1/188

(٤)رياض النضره : 67

(٥)ابو زيد عمر بن شبه نميری؛ تاريخ المدينه المنوره: ۱/ ۱۹۸.

(٦)بلاذري؛فتوح البلدان : ۴۴ مخ، د مصر چاپ.

(٧) ابن ابي الحديد؛ د نهج البلاغې شرحه: ( ۲/ ۵۷ )،( ۶/ ۱۱،۱۳)،( ۹/ ۱۹۸)، (۱۰/ ۲۶۵)،( ۱۶/ ۲۱۱) دبيروت چاپ.

(٨)متقي هندي؛كنزالعمال : ۵/ ۶۲۲.

(٩)شبلنجي؛نورالابصار : ۴۷ مخ، د مصر چاپ.

(١٠)عمر رضا کحاله؛اعلام النساء: ( ۴/ ۱۳۱،۱۳۲) دبيروت چاپ.

(١١)عبدالفتاح عبدالمقصود؛الامام علي بن ابيطالب : ۱/ ۱۹۰.

(١٢)ذهبي ؛میزان الاعتدال : ۱/۱۳۹.

 

حضرت علي له حضرت ابوبكر(رض) سره بيعت ونه كړ او بېرته راستون شو.تر دې وروسته به حضرت فاطمه او حضرت علي د شپې د انصارو كورونو ته تلل او ترې غوښتل يې،چې له حضرت علي سره بيعت وكړي.دوى به ويل:

(( د رسول الله لورې! د بيعت چارې پاى ته رسېدلي،كه حضرت علي له حضرت ابوبكر(رض)مخكې شوى واى؛ نو بيعت به مو ورسره كړى واى.))

حضرت علي وويل: ((تاسې څه وايئ؛د پېغمبر اكرم جنازه مې پر ځاى پرېښي واى او د چارواكۍ پر سر مې شخړې او لانجې كړې واى.)) حضرت فاطمې وويل: ((څه چې غوره ول،ابوالحسن وكړل، هغوى هم،چې څه کړي، خداى به يې وپوښتي.))

وګورئ :

(١)ابن ابي الحديد؛د نهج البلاغې شرح: 6/28.

(٢) الامامه والسياسه : 1/12.

ټولو مخالفينو شپږ مياشتې وروسته بيعت وكړ او حضرت علي او ټولو بني هاشمو د حضرت فاطمې تر مړينې وروسته بيعت وكړ.

وګورئ :

(١)اسدالغابة : 3/222.

(٢)يعقوبي؛تاريخ: 2/105.

(٣) الاستيغاب : 2/244.

(٤)والتنبيةوالاشراف: 250 مخ.

(٥) تيسر الوصول : 2/46.

(٦) الامامه والسياسه: 1/13.

 

امام بخاري په صحيح کې له ام المؤمنين عايشې بي بي روايتوي: ((حضرت علي (ک) تر شپږو مياشتو پورې له لومړي خليفه حضرت ابوبکر (رض) سره بيعت ونه کړ او د بي بي فاطمې تر مړينې وروسته يې د خلکو په ټينګار بيعت ته غاړه کېښووه.))

خو تاريخپوهان ليکي،چې حضرت ابوبکر (رض) د خپل عمر په وروستيو شېبو کې د حضرت فاطمې پر کور له بريده پښېمانه و؛لکه :

۱-(مسعودي؛مروج الذهب: (۲/۱۹۴)لیکي:

((حضرت ابوبکر (رض) د عمر په وروستیو شېبو کې وویل:”د دنیا پر هیڅ کار هم خواشینې نه یم؛خو کاشکې چې مې د فاطمې کور نه وای پلټلی .))

۲-(طبري؛تاريخ الامم و الملوك:۲/۶۱۹) لیکي:

((حضرت ابوبکر(رض) د عمر په وروستیو شېبو کې وویل:”د دنیا پر هیڅ څیز هم خواشینی نه یم؛خو کاشکې چې د فاطمې د کور سپکاوى مې نه وای کړى،که څه هم هغې راسره د جګړې اعلان کړى وای.))

۳-(طبراني؛ المعجم الكبير: ۶۲/۱) لیکي:

((حضرت ابوبکر(رض) د عمر په وروستیو شېبو کې وویل:” کاشکې مې د فاطمې پر کور برید نه وای کړى او پر خپل حال مې پرېښې وای، که څه هم،چې د جګړې اعلان یې راسره کړی وای.))

۴- (ابن ابي الحديد؛د نهج البلاغې شرح۴۶/۲) لیکي:

((حضرت ابوبکر(رض) د عمر په وروستیو شېبو کې وویل:” کاشکې مې د فاطمې پر کور برید نه وای کړى او پر خپل حال مې پریښې وای، که څه هم د جګړې پرېکړه یې راسره کړې وای.))

۵-(متقي هندي؛كنزالعمال: ۶۳۱/۵) لیکي:

(( حضرت ابوبکر(رض) د عمر په وروستیو شېبو کې وویل:” کاشکې مې د فاطمې پر کور برید نه وای کړى او پر خپل حال مې پرېښې وای که څه هم چې د جګړې اعلان یې راسره کړی وای.))

د نورو معلوماتو لپاره وګورﺉ :

(١)دهلوي هندي ؛ ازالة الخلفاء ۲۹/۲.

(٢)ذهبي؛ ميزان الاعتدال ۲۱۵/۲.

(٣)ابن حجر عسقلاني؛ لسان الميزان ۲۱۹/۴.

(٤)ابن قتيبه دينوري؛ الامامة و السياسة ۱۸/۱.

 

 

د حضرت فاطمة الزهرا مړينه

دحضرت فاطمې بي بي د ناروغۍ د لاملونو په باب بېلابېل روايتونه راغلي؛خو چې ناروغه شوه؛نو تر ټولو لومړۍ يې ام المؤمنين حضرت”ام سلمه” پوښتنې ته ورغله او ويې ويل: ((د رسول الله لور‌ې! شپه دې څنګه وه؟))

و يې وويل: (( زړه مې له غم او ويره ډك دى؛ځكه پېغمبر اكرم له دنيا تللى او له وصي سره يې تېرى وشو او د علي له پردې سره بې حرمتي وشوه. خداى،چې څه په قرآن كې نازل كړي و او پېغمبر اكرم په سنتو كې ويلي ول، خلاف يې وشول،د دې ټولو پېښو اصلي لامل هغه كينې وې، چې له “بدر” يې په زړه كې وې او د هغو وينو غچ و،چې په “احد” كې تويې شوې وې. منافقينو په زړه كې د علي دښمني ساتلې وه اوچې خلافت يې ونيو؛نو خپلو موخو ته ورسېدل، په يو وار تورې ورېځې راغلې او بلاګانې راوورېدې،له سينو يې ايمان والوت او د دنيا په غرور او مستۍ كې يې ازار كړو. د دې ټولو يوازېنى لامل دادى،چې علي د دوی پلرونه په سختو نښتو كې له منځه وړي ول .))

وګورئ :

(١)کنزالعمال۶/ ۲۱۹.

(٢)بلاغات النساء :۲۳مخ.

(٣)حاکم نيشاپوري؛ مستدرک ۳/ ۱۵۳.

(٤)ميزان الاعتدال ۲/ ۱۷۲.

(٥)احمد بن حنبل؛ مسند ۱/ ۶۰.

(٦)سيرة حلبيه ۳/ ۳۹۰.

(٧)اعلام النساء :۳/ ۲۱۴.

(٨)اسدالغابه ۲/ ۵۲۲.

(٩)الامامة والسياسة ۲/ ۲۴.

(١٠)شرح نهج البلاغه ۴/ ۷۸.

(١١)ابن شهر اشوب؛ مناقب.

(١٢)ابوالفضل احمد بن طاهر(۲۰۴-۲۸۰ه).

(١٣) شريف المرتضی(۳۵۵-۴۳۶ه).

(١٤)ابن ابي الحديد(م۶۵۵ه).

(١٥)ابوالحسن اربلي(م۶۹۳ه).

(١٦)ابوبکر احمد بن عبدالعزيز جوهري(م ۳۲۳ه).

(١٧)ابن اثير؛النهاية فی غريب الحديث ۴/ ۲۷۳.

(١٨)مسعودي؛مروج الذهب ۲/۳۱۱.

(١٩) ابن منظور؛لسان العرب ۱۲/۳۳۱.

(٢٠)توفيق ابوعلم؛اهل بيت ۱۵۷)

 

د پېغمبر اكرم تر مړينې وروسته حضرت بلال (رض) اذان ونه كړ. يوه ورځ يې د حضرت فاطمې په وينا اذان وكړ،د اذان په بهير كې حضرت فاطمه ناڅاپه راولېده او بې سده شوه،چې په سد شوه؛نو حضرت بلال ته يې وويل : اذان ته دوام وركړه؛خو و يې نه منله او و يې ويل:”وېرېږم،چې درباندې هماغسې حالت را نشي.”

 

 

د ناروغۍ پوښتنې ته يې ورځي

الف : د مهاجرينو او انصارو ښځې د حضرت فاطمې پوښتنې ته راغلې او ويې ويل: ((“د رسول الله لورې! له ناروغۍ سره څنګه يې؟” حضرت فاطمې،خداى (ج) وستايه او پر پلار يې تر درود ويلو وروسته وويل: ((“له دنيا مو مړه شوم،ستاسې سړي مې و ازمېل، تورې يې ماتې او نېزې يې سستې وې او راى يې ناسمې وې،پر سستۍ‌ او لټۍ دې يې افسوس وي.د ګناهانو پړى مې ورته تر غاړه كړ او پاک خداى يې له ځانه ناراضه کړ او په همېشني اور کې به وي. ظالم قوم دې پوپنا او پوزې او غوږونه دې يې غوڅ شي، د پېغمبر اكرم ځايناستي يې بې ځايه كړه او له كورنۍ يې واخسته،چې د وحې د نازلېدو ځاى او د دنيا او دين پر چارو پوهېدل،چې دا بربنډ او ښكاره زيان دى، پر ابوالحسن يې څنګه نيوكې درلودې؟ علي يې؛ځکه خوښ نه و،چې توره يې وه،زړور و او د خداى په لار كې د كلك عزم او اردې خاوند و ؛نو ځکه ټولو له “علي” سره دښمني راواخسته، كه له واك او ځاى ناستۍ يې نه واى لرې كړى؛نو كوم مزى،چې ورته پېغمبر اكرم وركړى و؛نو غوره او په نرمۍ به يې غځولى واى او د حكومت د اوښ پوزه به پرې نه واى ټپي شوې او ورباندې ناستو به هم په تېزه تيندكونه نه واى خوړلي او دا اوښ به يې داسې ويالې ته بيولى واى،چې له دواړو خواوو به يې اوبه راروانې واى او د ځمكې او اسمانو بركتونه به پرې راورېدل[؛خو داسې ونه شول ] چاچې څه وكړل؛نو خداى به يې وپوښتي؛نو ښه غوږ شئ!كه ژوندي وئ؛ نو روزګار به درته عجيبه كارونه در وښيي. كه تعجب كوونكي يئ؛نو له دې ناخوالۍ تعجب مه كوئ. پر څه يې ډډه ووهله او كومې رسۍ ته يې لاس واچاوه او څاروى يې د سر پر ځاى له لكۍ ونيو.څوک چې ګومان كوي دا يې سم كار كړى؛نو پوزې دې يې غوڅې شي. دوى فساد خپروونكي دي؛خو نه پوهېږي. ايا هغه،چې د حق لوري ته رابلي،د لاروۍ وړ دى او كه هغه،چې نه يوازې خلك حق ته نه رابلي؛بلکې په خپله هم لارښوونې ته اړتيا لري؟پر خداى قسم! ستاسې دې كار، د فساد او فتنې تخم وشينده، لږځنډ وكړئ او پايله به يې ورته څرګنده شي او په دې لوښي كې به د شيدو پر ځاى وينې راولوشئ؛نو په دې وخت كې به راتلونکي پوه شي، چې تيرو څه كړي ول؟فتنو ته سترګې پر لار اوسئ او تاسې ته له اوسه زېرى دركوم،چې په فتنو كې به ډوب شئ او لوټ ماران به مو هر څه لوټ كړي.

اوس مو،چې څه وكړل،په راتلونكي کې به يې ووينئ؛نو خاورې مو پر سر شه،كومې لوري ته روان ياست؟ د حق لار مو پرېښې او د خداى رحمت درباندې بند شوى. ايا موږ تاسې له کرکې سره سره ددې څرګند دليل منلو ته اړ کولاى شو ؟ ))

د مهاجرينو او انصارو ښځو دا خبرې خپلو مړونو ته وكړې. له دى وروسته د مهاجرينو او انصارو د مشرانو يوه ډله پوښتنې او بښنې ته راغلل او ويې وويل: (( د نړۍ د مېرمنو بي بي! موږ مخكې له دې، چې له حضرت ابوبكر (رض) سره بيعت وكړو، كه حضرت علي راته ويلي واى؛نو ورسره به درېدلي واى او له بل چا سره به مو بيعت نه واى كړى.))

حضرت زهرا ورته وويل:((اليكم عنى فدا عذر بعد تعذيركم ولا امر بعد تقصيركم- له ما لرې شئ،چې تر دروغجنو بښنو وروسته كوم عذر نه دى پاتې اوتر دې سرغړونې مو وروسته بله څه چاره نشته.))

وګورئ :

(١)طبرسي؛احتجاج 2/109 د مشهد چاپ.

(٢)بحارالانوار43/158-159.

(٣)اربلي؛كشف الغمة 147 مخ.

(٤)عمررضا كحاله؛اعلام النسا‌‌ء 4/ 122.

(٥)ابن ابي الحديد؛ شرح نهج البلاغه 16/233-234 د ايران چاپ. (٦)بلاغات النساء:٣٢مخ.

 

له فاطمة الزهرا سره

د شيخينو رضي الله عنهما کتنه

ب: داکتر “سيد جعفر شهيدي” (زندگاني فاطمه زهرا:155 مخ) ليکي:

((علامه مجلسي43/170 له دلائل امامه ليکي :” د ناروغۍ پر مهال حضرت ابوبکر او حضرت عمر غوښتل له فاطمې سره وګوري؛خو د پېغمبر اکرم لور ورته د کتو اجازه نه ورکوله.حضرت علي(ک) ورته وويل:”ما ورسره منلې،چې ته به ورته د کتو اجازه ورکوې.”فاطمې وويل:”چې داسې ده؛کور ستا دى.”

ابن سعد(طبقات17/8) ليکلي چې:حضرت ابوبکر له فاطمې سره داسې خبرې وکړې،چې خوشحاله يې کړه؛خو له دې کتنې په زړه پورې پايله تر لاسه نه شوه.د پېغمبر اکرم لور ورته وويل:” اورېدلي مو نه دي،چې پلار مې وويل:”فاطمه مې د بدن ټوټه ده،چا چې وځوروله؛نو زه يې ځورولى يم”؟ و يې ويل:”همداسې ده!” فاطمې ورته وويل:”تاسې ځورولې يم او درنه خپه يم او هغوى له کوره ووتل.” (بحار43/171)

بخاري په صحيح 52/177 کې ليکي:” د پېغمبر لور،چې له خليفه ميراث وغوښت او خليفه ورته وويل چې:”له پېغمبره مې اورېدلي، چې موږ ميراث نه پرېږدو؛نو “زهرا” تر مرګه ورسره خبرې و نه کړې.”))

     ابن قتيبه په الامامة والسياسه ( 14 مخ ) كى او محمد بن يوسف ګنجي شافعي د كفاية الطالب په 99 باب كې راوړي،چې :

((حضرت فاطمې، حضرت ابوبكر او حضرت عمر ( رضى الله عنهما) ته وويل ” اني اشهد الله و ملائكته انكما اسخطانى وما ارضيتماني لئن لقيت النبي لا شكونكما “؛خداى او پرښتې شاهد نيسم، چې تاسې دواړو زه په غوسه كړم او زما رضايت مو لاس ته رانه ووړ، كه له پېغمبر سره ووينم؛نو هرومرو به له تاسې شكايت وكړم.”

حضرت فاطمه په داسې حال کې مړه شوه،چې له حضرت ابوبكر او حضرت عمر ( رضى الله عنهما) څخه خپه وه.))

 

 

د ژوند وروستۍ شېبې

يوه ورځ فاطمې بي بي حضرت علي ته وويل: ((ابالحسنه! رسول الله خبره کړې يم، زه لومړۍ هغه يم،چې ورسره به يو ځاى شم او له دې رغېدن نشته؛نو د خداى د حکم پر وړاندې صبرناک اوسه.))

وګورئ:

(١) صحيح ترمذي :١٣/٢٤٩ .

(٢) صحيح بخاري : ٥/٢١ –٦/ ١٠.

 

فاطمې د ژوند په وروستيو شېبو کې حضرت علي ته يو راز ووايه: ((اباالحسنه! اوس ويده وم او پېغمبر اکرم مې د مرغلينه په يوه سپينه ماڼۍ کې وليد،چې زه يي وليدم، ويي ويل:” لورې! راشه،چې ډېره مې يادېږې.”و مې ويل:پر خداى قسم ! زما هم ډېر يادېږې.”را ته يې وويل:”ته به نن شپه له موږ سره يې ؛نو د څه،چې رسول الله ژمنه وکړي،رښتيا وي.”))

وګورئ:

(١)کتاب عوالم ١١/٤٩١ .

(٢)بحار الانوار ٤٣/١٧٩ حديثونه.

 

حضرت امام صادق روايتوي: ((فاطمې بي بي د ژوند په وروستيو شېبوکې وويل:”سلام دې وي پر رسول الله ! خدايه! له رسول الله سره يم .خدايه ! ستا تر رحمت لاندې ستا په کور “دار السلام” کې يم.”وروسته يې ناستو ته وويل:”څه،چې وينم تاسې يي هم وينئ؟”ځينو وويل:”د رسول الله لورې! څه وينې؟” و يي ويل:” دلته اسماني سپاره دي او رسول الله راته وايي : لورې! ماته راشه.” ))

حضرت علي وايي: ((د مړينې پر مهال، فاطمې بي بي خپل شاوخوا ته وليدل او ويي ويل:”سلام دې وي پر تاسې، د تره زويه! جبراييل راباندې سلام واچاوه رانږدې شو او ويې ويل:”خداى پر تا سلام وايي، د خداى د حبيب محبوبې! د رسول الله د زړه مېوې!نن به الهي ملکوت او جنت ته ورننوځې.”بيا فاطمې له موږ مخ واړو او د پرښتو پر بله ډله يي سلام واچاوه او ويي ويل:”د تره زويه! پر خداى قسم، دا حضرت ميکائيل دى او د جبراييل په شان يې راباندې سلام او زېرى وکړ.”بيا يي په بله ډله سلام واچاوه او ويې ويل:”د تره زويه! پر خداى قسم دا حق دى، دا عزرائيل دى،چې وزرو يې لر و بر نيولى. پلار مې را ته د هغه ځانګړنې ويلې وې او دا هماغه دى. سلام دې وي پر تا،د انسان د روح اخستونکيه! زما د روح په اخستو کې بيړه وکړه او و مې نه ځوروې.” په پا‌ى کې يې وويل:”خدايه! د اور پر لوري نه؛بلکې ستا پر لوري درځم.”))

وګورئ:

(١)بحار الانوار ٤٣/٢٠٠ .

(٢)کتاب عوالم ١١/٦١٠ .

 

فاطمې بي بي د ژوند په وروستيو شېبو کې حضرت علي ته وويل: (( ابا الحسنه! زما د ژوند څو شېبې پاتې دي او د خداى پامانۍ وخت رارسېدلى ،خبرې مې واوره،نور به هيڅ کله د فاطمې غږ وانه ورې، درته وصيت کوم : ابا الحسنه! مه مې هېروه او تر مړينې وروسته مې هم زيارت ته راځه.))

وګورئ :

(١) کتاب زهرة الرياض.

(٢) کوکب الدري ١/.

(٣) بحار ٤٣/٢٠٩.

(٤)طبري؛ دلايل النبوة ٤٣ مخ .

(٥) رياحين الشريعه  ٢/٧٥ .

 

فاطمه حضرت علي ته وصيت کوي او وايي: (( چې مړه شوم؛ نو د غسل او کفن چارې مې ته پر غاړه واخله، پر ما لمونځ وکړه او په قبر کې مې کېږده او د قبر د سر خاورې مې هوارې کړه او بيا مې مخامخ سر ته کېنه او ډېر قرآن راته ووايه او دعا راته وکړه؛ځکه په داسې شېبو کې مړي د ژونديو ډاډګېرنې ته اړتيا لري،زه دې پر خداى سپارم او د اولاد په هکله درته سپارښتنه کوم،چې نېکيو ته يې اړ کړې.))

وګورئ :

(١)بحارالانوار ٧٩/٢٧ .

(٢)مصباح الانوار.

 

په يو بل روايت کې فاطمه حضرت علي ته وصيت کوي: (( زه درته وصيت کوم،چې د غسل او کفن چارې مې ته پر غاړه واخلې ، چې مړه شوم؛نو د شپې مې ښخه کړه او څوک راباندې خبر نه کړې.)) همداراز په يو بل روايت کې راغلي چې: (( فاطمې بي بي،حضرت علي ته وويل:”چې که مړه شوم؛نو په ښځو کې “ام سلمه”،”ام يمن” او “فضه” او په نارينه وو کې “حسن”،”حسين”، “عباس”، “سلمان”، “عمار”،”مقداد”،”ابوذر” او “حذيفه” راباندې خبر کړئ او د قبر په باب مې چا ته څه و نه وياست.))

وګورئ :

(١)دلايل الامامة : ٤٤ مخ .

(٢)بحار الانوار ٧٨/١٣١.

(٣)صحيح بخاري ٥/١٣٩.

 

حضرت اسماء وايي: ((د حضرت فاطمې بي بي د عمر په وروستيو شپو ورځو کې مې ورته ښه پام و،چې لومړى يې غسل وکړ او پاکې جامې يې واغوستې او خپل لاسونه يې د اسمان پر لوري پورته کړل او و يې وويل:”پالونکيه! د هغو پېغمبرانو په حق او د حسن او حسين د ژړاګانو په حق؛زموږ د دوستانو،لارويانو او زما د زامنو د لارويانو ګناهونه و بښې.”))

وګورئ :

ذخاير العقبى:٥٣ مخ .

حضرت فاطمې د خپل ژوند په وروستيو شېبو کې حضرت اسماء بنت عميس ته وويل: (( اسماء! کوم عطر،چې ما تل کارول او هغه کميس،چې تل مې پرې لمونځ کاوه،دواړه مې په څنګ کې کېږده، د لمانځه وخت چې شو؛نو راويښه مې کړه،که راويښه شوم؛لمونځ به وکړم او که ويده وم؛نو څوک په حضرت علي پسې ولېږه،چې راشي.))

وګورئ :

کشف الغمة٢/٦٢.

حضرت ام سلمه وايي: ((فاطمه بي بي مې وپوښتله،چې عطر دې ساتلي دي؟و يې ويل:”هو!” لږ څه يې زما په لاس کې واچول،چې داسې بوى مې هيڅ کله نه و بوی کړی. ومې ويل: دا دې له کومه کړي؟ ويې ويل:دا عطر د جبراييل له وزرو دي.))

وګورئ :

(١)بحارالانوار ٤٣/٩٠-١١٤ .

(٢)امالي : ٤٢ مخ .

 

حضرت ام سلمه زياتوي: (( د مړينې پر مهال له فاطمې بي بي سره وم او راته يي وويل:”د پېغمبر اکرم د مړينې پر مهال جبراييل ورته لږ څه جنتي کافور راوړه .پېغمبر اکرم درې برخې کړل؛يوه يې ځان ته بېله کړه بله يې حضرت علي ته ورکړه او وروستۍ يې ماته راکړه،چې څلوېښت درهمه وزن يې درلود.اسماء! هغه کافور راوړم او راسره يې نږدې کېږده،تر لږ ځنډ وروسته راته غږ وکړه؛که ځواب دې وا نه ورېد؛نو پوه شه،چې زه له “رسول الله” سره يو ځاى شوې يم.اسماء وايي:لږ ځنډ مې وکړ او ورته مې غږ وکړ ؛خو ځواب يې را نه کړ ؛نو پوه شوم،چې په حق رسېدلې ده.))

حضرت ام سلمه په يو بل روايت کې وايي: ((د ژوند په وروستيو کې له فاطمې سره وم،غسل ته يې اوبه وغوښتې،سمدستي مې ورته راوړې،بيا يې راته وويل:”زما نوې جامې هم راوړه” وايې غوستې او خپلې خونې ته ننووته او مخ پر قبله سملاسته او راته يې وويل:” مورې! له ما پر همدې شېبه روح اخستل کېږي او د خپل پالونکيه پر لوري ځم،په رښتيا،چې له نفسه مې فارغ شوم، ما غسل وکړ ( او پاکې جامې چې مې واغوستې)؛نو څوک دې يې زما له تنه اوباسي.”بيا يې ښى لاس تر سر لاندې کېښود او مخ پر قبله سملاسته او په حق ورسېده.))

حضرت “ابن عباس”(رض) روايتوي: ((حضرت فاطمه د ژوند په وروستيو شېبو کې امام حسن او امام حسين له لاسه ونيول او د پېغمبر اکرم قبر ته و لاړل،د قبر او د منبر تر منځ يې دوه رکعته لمونځ وکړ. وروسته يې امام حسن او امام حسين په غېږ کې کلک ونيول او ورسره يي (وداع او) خداى پاماني وکړه او ورته يې وويل:”پلار مو حضرت علي لمونځ کوي او ورسره همدلته ودرېږئ، وروسته کور ته ولاړه او حضرت اسماء ته يې غږ کړ:”اسماء! چېرته نه ځم، په دې خونه کې دمه کوم، که يو ساعت وروسته له خونې را و نه وتم؛نو غږ راپسې وکړه؛که ځواب مې درکړ،راننوځه او که نه ؛نو پوه شه، چې له رسول الله سره به يو ځاى شوې يم.”))

وګورئ :

(١)کشف الغمة ٢/٦٢ .

(٢)وسائل الشيعه ٢/ ٣١.

 

 

د حضرت فاطمة الزهرا وصيت

١- حضرت فاطمة الزهرا د شپې د شپې ښخه شوه.

(امام بخاري؛صحيح: 5 ټوك 177 مخ) له ام المؤمنين عايشې بي بي روايت کړى:((حضرت زهرا( د فدك د پېښى له كبله) پر حضرت ابوبكر (رض) غوسه شوه او ورته يې شا كړه او تر مړينې پورې يې ورسره خبرې ونه كړې او د پېغمبر اكرم (ص) تر رحلت وروسته شپږ مياشتې ژوندۍ وه او حضرت علي د شپې پټه ښخه كړه او حضرت ابوبكر (رض) يې خبر نه كړ .

دا وصيت نورو سرچينو هم راخستى دى؛لکه :

2-(احمد البيهقي؛سنن الكبرى: 6/300، بيروت چاپ)

٣_ ګنجي الشافعي د كفاية الطالب په 225 مخ كې

٤_شېباني د تيسير الاصول الى جامع الاصول: لومړى ټوك : 209 مخ

٥_امام مسلم؛صحيح مسلم: 3/380،د مصر چاپ.

٦_ابن اثير؛الكامل في التاريخ: 2/126.) ليكلي دي. “معمه” د ام المؤمنين عايشې بې بې له قوله روايتوي :

((حضرت زهرا له حضرت ابوبكر صديق (رض) سره د پېغمبر اكرم (صلی الله عليه و اله) د ميراث په هكله خبرې اترې وكړي،حضرت زهرا له حضرت ابوبكر (رض) سره تر مړينې خبرې ونه كړى او د پېغمبر اكرم تر مړينې وروسته شپږ مياشتې ژوندۍ وه او، چې مړه شوه؛مېړه يې حضرت علي د شپې پټه ښخه كړه او حضرت ابوبكر(رض) ته يي په جنازه كې د ګډون اجازه ورنه كړه .))

٧_حافظ عبدالدين محمد بن ابي شيبه؛المصنف:۴/ ۱۴۱.

٨_ابي فلاح الحنبلي؛ شذرات الذهب: ۱/ ۱۵ دقاهرې چاپ.

٩_سيوطي؛الثغور الباسمه: ۱۵ مخ، بمبۍ چاپ.

١٠_بلاذري؛انساب الشراف: 1/ 405د مصر چاپ.

١١_عبدالرحمن بن عمرو الدمشقي؛تاريخ ابي ذرعه:1/290،دمشق چاپ .

١٢_ابن ابي الحديد؛ د نهج البلاغې شرح: 6 /50.

 

 

حضرت ابوبکر د پېغمبر اکرم د لور جنازه وکړه

ابن سعد؛طبقات :8/19 روايتوي،چې حضرت ابوبکر د پېغمبر اکرم د لور پر جنازې څلور تکبيره وکړل.

 

خاورو ته تر سپارلو وروسته د حضرت علي وينا

شيخ کليني شيعه محدث وايي :

((چې کله حضرت علي،فاطمه خاورو ته وسپارله؛نو د پېغمبر اکرم روضې مخې ته ودرېد او ويې ويل: ((د خدای رسوله! په تا دې درود وي، زما له خوا او ستا د لور له خوا،چې اوس ستا يې نزدېکت نصيب شوې او ډېره ژر له تا سره يوځا ی شوه.د خدای رسوله! بې صبره او په بېلتانه يې کمزورى يم ؛خو صبر ته مې دا بس ده، چې ما ستا په بېلتون کې صبر کړی.ستا د وصيت پر وخت مې له صبر او زغمه کار واخست،په خپلو لاسو مې لحد ته ښکته کړې او هم پرسينې مې ستا پاک روح له تنه ووت “انا لله و انااليه راجعون.”( فاطمه) يوه ډالۍ وه،چې بېرته واخستل شوه،يوه نښه وه،چې پورته کړای شوه.عمر مې په درد او غم دى. د شپې خوب نشته،ان تر دې،چې عالم خدای دې ما ته د هغه مقام ( اخرت) اراده وکړي،چې تاسې پکې مېشت ياست،ژر به دې لور خبر کړي، ښه معلومات ترې واخله،زما حال وپوښته،حال داچې ستا له وفاته ډېره موده هم نه ده تېره او له ما ستا يادونه هم لا نه ول هېر شوي او پر تا او پرلور دې زما سلام وي .))

وګورئ :بحارالانوار : 34/193.

 

 

 

د فاطمة الزهرا علمي ميراث

حضرت فاطمة الزهرا له خپل پلاره د احکامو،آدابو،اخلاقو او د اهلبيتو د ځانګړنو په هکله روايتونه کړي،چې ددې روايتونو ټولګه د”فاطمې د مصحف” په نامه يادېږي او د لومړي ځل لپاره ددې ټولګې چار “جلال الدين سيوطي” رحمة الله عليه (٩١١ س مړ) پيل کړ،چې لس روايتونه يې ترې نقل کړي. بيا”حسين شيخ الاسلامي تويسرکاني” له حضرت زهرا د رسول اکرم(٢٦٠) احاديث روايت کړي. په دې پسې “عزيز الله عطاري” او “احمد رحماني همداني” په “فاطمة الزهرا بهجة قلب المصطفى” کتاب کې د سني او شيعه کتابونو٢٨٤ روايتونه راټول کړي دي.همداراز “حافظ ميرزا محمد بدخشاني” اتلس احاديث ترې روايت کړي دي .

وګورئ:

(١)سيرة الائمة الاثنى عشري :١/٩٦

(٢) سيوطي؛الثغور الباسمه في حياة سيدتنا فاطمه : ٥٢ مخ.

(٣) توفيق ابوعلم؛ اهلبيت:١٢٨_١٢٩ مخونه.

(شيخ عزيز الله عطاري؛مسند فاطمة :٥٠٩ _٦٠٢) د (٢٩) تنو راويانو نومونه راوړي،چې له فاطمة الزهرا يې روايتونه راخستي دي ،چې دادي :

١_ابن ابي مليکه .٢_ابو ايوب انصاري .٣_ابو سعيد خدري .٤_ ابوهريره .٥_اسماء بنت عميس .٦_ام کلثوم .٧_بشير بن زيد .٨_جابر بن عبدالله انصاري .٩_حسن بن علي .١٠_حسين بن علي .١١_حکم بن ابو نعيم .١٢_ربعي بن خراش .١٣_زينب بنت ابورافع . ١٤_ زينب بنت علي .١٥_ سلمان فارسي .١٦_ سهل بن سعد انصاري .١٧_ شبيب بن ابورافع . ١٨_عباس بن عبدالمطلب.١٩_عبدالله بن حسن .٢٠_عبدالله بن عباس .٢١_عبدالله بن مسعود. ٢٢_ علي بن ابيطالب . ٢٣_ علي بن حسين . ٢٤_عوانة بن حکم .٢٥_فاطمة بنت امام حسين .٢٦_ قاسم بن ابو سعيد خدري . ٢٧_ هارون بن خارجه . ٢٨_هشام بن محمد .٢٩_ يزيد بن عبدالمالک .

 

 

له مصحفه غورچاڼ

(١) څوک چې خپل ګاونډى ځوروي؛نو مؤمن نه دى.څوک،چې پر خداى او د قيامت پر ورځ ګروهمن وي؛نو خپل ګاوڼدى نه ځوروي . څوک،چې پر خداى او د آخرت پر ورځ ايمان لري؛نو ښه خبره کوي يا چوپ کېني.د خداى ناصح،زغمناک او متقي انسان خوښېږي او کنځل مار،بد ژبى،کينه کښ او لانجه مار يې ښه نه ايسي .حياء د ايمان يو رکن دى او مؤمن په جنت کې دى . بې حياء انسان کنځل مار وي او د بې حياء ځاى په دوزخ کې دى .

وګورئ :

دلائل الامامة/١ .

(٢) په ما پسې به لارښوونکي د بني اسراييلو د نقيبانو هومره وي .

وګورئ :

کفاية الاثر ١٩٣_٢٠٠

(٣) څوک چې زما له يو اولاد سره احسان وکړي او د خپل احسان بدله يې نه وي اخستي؛نو زه يې دکړنو بدله ورکوم.

وګورئ :

بحار٩٦/٢٢٥.

(٤) تر ټولو هغه خورا نېکمرغه دى ،چې پر ژوند او مړينه مې د “علي” مينوال وي .

وګورئ :

شمس الدين جزري؛اسنى مطالب :٧٠ مخ.

(٥) څوک چې خپل لمانځه ته ټيټ ګوري؛پر پينځلسو عذابو اخته کېږي،چې چې شپږ يې دنيوي دي،درې يې د مړينې پر مهال دي،درې په قبر کې او درې په قيامت کې له قبره د راپاڅېدو پر مهال دي.

دنيوي عذابونه:

له عمره يې برکت لرې کېږي،د روزۍ برکتونه يې کمېږي،په تندي کې يې د نېکانو رڼا نه وي،د هر ښه چار بدله يې نه ورکوي،دعا يې نه قبلېږي او د نېکانو په دعا کې نه شمېرل کېږي.

د مړينې پر مهال :

په خوارۍ او ذلت مري،د لوږې پر حال مري،له دنيا تږى مري او که د نړۍ ويالې هم وڅښي؛خو تنده يې نه ماتېږي .

په قبر کې:

پرښته يې په قبر کې ځوروي،قبر پرې تنګېږي،قبر يې تياره کېږي، محشر ته پړمخ بيول کېږي،سخت حساب ورسره کېږي،خداى ورته د رحمت په سترګه نه ويني او نه يې پاکوي او دردناک عذاب ورته سترګې پر لار دى .

وګورئ :

سفينة البحار:٢/٤٣.

(٦) د امت مې ډېر ناوړه هغه دي،چې ښه خوري،ښه اغوندي او پر نورو ملنډې وهي.

وګورئ :

توفيق ابوعلم؛اهلبيت:١٣١ مخ.

(٧) لورې! له کنجوسۍ ډډه وکړه؛ځکه کنجوسي يو آفت دى،چې په لورين انسان کې نه وي.له کنجوسه ډډه وکړه؛ځکه کنجوسي يوه ونه ده،چې جرړې يې په دوزخ او څانګې يې په دنيا کې دي اوچې څوک يې په کومې څانګې ځان ونښلوي؛نو دوزخ ته يې ننباسي او درته د سخاوت او بخشش سپارښتنه کوم؛ځکه سخاوت يوه جنتي ونه ده، چې يې څانګې پر دنيا راپرېوتي دي او څوک،چې يو ښاخ يې هم ونيسي؛نو جنت ته يې ننباسي .

(پورته سرچينه :١٣٠_١٣١ مخ)

(٨) د جمعې پر ورځ د لمر پرېوتو پر مهال دعا قبلېږي.

وګورئ :

دلائل الامامة : ٥ مخ .

(٩) لورې ! پلار راته وايه،چې پرې خوښېږم .

وګورئ :

ابن شهر آشوب؛مناقب ٣/٣٢٠.

(١٠) ډېر غوره مو هغه دى،چې له خلکو سره په عاجزۍ چلېږي او عزتمن مو هغه دى،چې د خپلو ښځو درناوى کوي .

وګورئ :

فاطمة الزهرابهجة قلب المصطفى:١/٢٧٣.

(١١) چې څلور چارې دې نه وي کړې؛مه ويده کېږه :

لومړى : ټول قرآن ولوله . دويم : پېغمبران خپل شفيع کړه . درېم :مؤمنان له ځانه خوشحاله کړه .څلورم : حج او عمره وکړه .

پلار ته مې وويل : زه خو د ويده کېدو پر مهال دا چارې نه شم کولاى!

پلار مې راته وويل : ((قل هو الله احد)) سورت دې،چې درې ځل ووايه؛لکه چې ټول قرآن دې لوستى وي . که پر ما او نورو پېغمبرانو درود ووايې؛نو موږ ټول به دې په قيامت کې شفيعان يو او مؤمنانو ته،چې د بښنې دعا وکړې؛نو ټول به درنه خوشحاله شي او،چې ((سبحان الله والحمدلله و لااله الا الله والله اکبر)) دې ووايه؛نو په حقيقت کې حج او عمره دې کړې.

وګورئ :

خلاصة الاذکار : ٧٠ مخ .

 

 

د حضرت فاطمة الزهرا د دعا بېلګې

خدايه !ستا د عبادت وس،ستا پر کتاب د پوهېدو ليد او ستا پر احکامو پوهه راکړې .

خدايه ! ددې ورځ پيل په ژغورنې،پاى يې پر بري او منځومانه يې نېکمرغي کړې .

اللهم صل على محمد وآل محمد! له هغو مو وشمېرې،چې تاته يې مخ کړى او منلي دې هم دي او پر تا يې توکل کړى او تا ورته کفايت ورکړى او ستا درشل ته يې زاري کړې او د خپلې لورېنې په لمن کې دې نيولي .

پالونکيه ! له تا غواړم : لارښوونه،تقوا،پاکلمني،غنا او پر څه،چې خوښېږې .

پالونکيه!د خپلو کمزوريو پر وړاندې درنه وس غواړم،د خپلو اړتياوو پر وړاندې درنه غنا غواړم او د خپلو ناپوهيو پر وړاندې درنه پوهه او زغم غواړم.

اللهم صل على محمد وآل محمد! موږ ته د شکر ايستنې او ستا د ياد او عبادت وس راکړې يا ارحم الراحمين !

د رڼا د خداى په نامه ! د هغه خداى په نامه،چې په رڼا کې رڼا ده، د هغه خداى په نامه،چې پر رڼا رڼا ده،د هغه خداى په نامه،چې رڼا يې له رڼا پيدا کړه او هغه خداى د ستاېنې وړ دى،چې رڼا يې له رڼا پيدا کړه او پر ستر پېغمبر رڼا يې پر “طور غره” نازله کړه،چې په يوه کتاب کې کښل شوې او په يوه ليکنه کې منشور شوې ده.

د هغه خداى ستاينه،چې په عزت ياد شوى او په وياړنې مشهور دى او په خپګان او خوشحالۍ کې د مننې وړ دى، و صلى الله على سيدنا محمد و آله الطاهرين .

وګورئ :

بحار:٤٣/٦٦

 

 

د حضرت فاطمة الزهرا علمي او ادبي شخصيت

په تاريخ الادب العربي (فى ضو المنهج الاسلامي په٢٥٧ مخ کې راغلي دي :

له حضرت فاطمې دوې ويناوې روايت شوي،چې يوه يې د خپل پلار تر وفات وروسته په ښځو کې کړې او بله يې انصارو او مهاجرو ته کړې ده .پردې سربېره حضرت فاطمه الزهرا شاعره هم وه،چې په همدې کتاب او نورو کتابو کې يې شعرونه راټول شوي دي.

وګورئ :

(١)کشف الغمه ٢/١١٥.

(٢)اعيان الشيعه ١/٣١٨.

 

 

 

 

 

 

 

د فاطمة الزهرا په وير کې

 

 

د لوراند او لورين څښتن په نامه

الحمدلله رب العالمين و صلى الله على سيدنا و نبينا محمد و آله الطبين الطاهرين لا سيما بقية الله فى الارضين واللعن على اعدائهم الى يوم الدين

 

له خلقته مراد د متعال خداى عبادت او معرفت دى؛هغه معرفت،چې بې له وحې شونى نه دى او د عقلونو ډيوې د هغه عظمت او کبرياء پر وړاندې تتې او مړې دي او د “غيب الغيوب” ذات په باب پوهېدنې مو د تيارو له پاسه تيارې دي: (( کل ما ميزتموه باوهامکم فى ادق معانيه مخلوق مصنوع مثلکم مردود اليکم=))^١

و ورته د رسېدو لار ((اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ= الله د اسمانو او ځمكې نور دى))^٢ يوازې د هغه زړه په تاخچه کې ده،چې د وحې ډيوه پکې بله ده ((كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ= (دا) يوكتاب دى،چې موږ پرتا نازل كړى دى، چې خلك دهغوى د پالونكي په اجازه (د شر، ظلم او ناپوهۍ) له تيارو راوباسې)) ^٣ او يوازې هغه “سبوح قدوس” د عبادت وړ دى، انسان چې د نړۍ زړه دى او په نړۍ کې يې نه نوم و او نه نښه، له څاڅکي يې پيدا کړ او ورته يې د اورېدو ځواک ورکړ،چې د شريعت آيتونه يې واوري،سترګې يې ورکړې،چې د حکمت آيتونه يې وويني او له “ماء مهين” يې داسې مخلوق و پنځاوه،چې د “عقل”، “يقين”،”علم يقين”،”عين اليقين” او “حق اليقين” مقام ته ورسي . ((فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ= نو ډېر ستر دى هغه خداى،چې خورا ښه پيداكوونكى دى.)) ^٤

خو ” بې ساري” عبادت يې هم د معرفت په څېر ميسر نه دى؛ خو د عبادت په هغه کړنلار،چې د هغه ((علي عظيم)) له خوا تشريع شوى او په انبياوو يې تبليغ کړې ده،چې هغه ((ذوالجلال و الاکرام)) په ” جلال” او “کمال” ياد کړي،چې د عرفان د مرغلرو زېرمه ده . ((َلِلّهِ الأَسْمَاء الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا= او د “الله” غوره نومونه دي، چې په همدې يې راوبلئ))^٥

او هغه معرفت او عبادت،چې د انسانانو د پنځونې موخه او د پېغمبرانو د بعثت مېوه ده،د حضرت خاتم النبيين په بعثت،چې ((خاتم ما سَبَق)) او “فاتح ما استقبل” دى،د کمال بريد ته ورسېد.

“د دين طيبه شجره”،چې خداى په خپل حکمت او ځواک د بشري فطرت په ځمکه کې وکرله ((فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا= نو خپل مخ دې د پالونكي (ساهو) دين ته سم کړه، دا فطرت دى،چې انسانان پرې خداى پيداكړي دي))^٦ د آنحضرت په شتون ،پر هغه ورځ،چې ((الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الإِسْلاَمَ دِينًا= نن مې ستاسې دين تاسې ته بشپړ كړ او خپل لورنه مې درته پوره كړه او اسلام مې درته ستاسې (تلپاتې) دين غوره کړ)) ^٧ خپله شاه مېوه وښووه او څومره،چې شونې وه، د هدايت نښې “د خاتميت د علم او حکمت په ښار کې راټول شوې او متعال خداى په خپل “بالغه حکمت” دا ښار په يو داسې دېوال را ايسار کړ،چې هېڅ تېروتنه پکې سوړه و نه کړي،چې د الهي علم او حکمت مرغلرې څوک د نيمګړو عقلونو او ورستو زړونو په تېروتنو ککړ نه کړي او يوازې يوه لار يې دې ښار ته پرانسته او هغه هم د “ولايت کبرى” نېغه لار ده او يو ور يې نړۍ او انسان ته پرانستى پرېښود او هغه هم د “امامت عظمى” ور دى، چې بېخي له هرې تېروتنې پاک سوتره دى .(( انا مدينة العلم و على بابها=زه د علم ښار يم او علي يې ور دى ))^٨

[ژباړن :حمزه بابا وايي :

ښار يې دى احمـــــد،علي دى باب د علم

نور محمــد دى،علـــى مهتــــاب د علـــــم ]

څه چې پام ورته پکار دي،دادى،چې له دې “ستر رسالت” او “ستر امامت” سره تر قيامته د ټول امت نښلوونکې؛ “انساني حوره حضرت فاطمة الزهرا” ده.

فاطمه،چې په دې نړۍ کې د خاتم النبيين د امتداد او غځونې وسيله ده،د آنحضرت مُلکي اړخ،چې ځوځات يې دى او د آنحضرت ملکوتي اړخ، چې دين يې دى،په “صديقه کبرى” باقي او برقرار دى .

هغه ده،چې د امامت د اسمان د ستورو د راختو وسيله ده،د ژوند څنډه يې د “حسنى حلم “،حسيني مړانې،سجادي عبادت، باقري مآثر ، جعفريه آثار ، کاظميه علوم ، رضويه حجج ،نقوي جود او تقوا او عسکري هيبت دى؛له حسينه،چې “مصباح الهدى او سفينة النجاة” دى،تر موعود مهدي پورې،چې د انبياوو د مواريثو منتهى اليه او ((بهِ رزق الورى)) او (( بوجوده ثبتت الارض و السماء)) دى،د هغې “پاکې ونې” مېوه ده،چې ((أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِي السَّمَاء .تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا= چې بيخ يې په ځمكه كې ښخ وي او څانګې يې په اسمان كې وي،چې پر هر(ټاكلي) وخت د خپل پالونکي په حكم خپله مېوه وركوي .))^٩.

لنډه داچې “د خداى د پټو خزانو مرغلرې” د هغې د عصمت په سيپي کې دي او له آدمه تر خاتمه د انبياوو ” بله ډيوه” او امامانو روښانه څراغ په فاطمة الزهرا روښانه دى او ددې سيپي وروستۍ پټه مرغلره هغه ده،چې (( يملا الارض قسطاً و عدلاً کما ملئت جوراً و ظلماً=ځمکه به له عدله ډکه کړي؛لکه څنګه چې له تېري او ظلمه ډکه شوې وه.)) ^١٠ او په شتون يې ((هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ = او (الله) هغه دى، چې خپل پېغمبر يې له لارښوونې او حق دين سره ولېږه، چې پر ټولو اديانو يې برلاسى كړي،)) ^١١ تاويل او راښکاره کېدو يې ((وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا= او پر (هغه ورځ) به ځمكه د خپل پالونكي په پلوشو ځلانده شي))^١٢ تفسيرېږي .

بايد پوه شو،چې د هغه “ليلة القدر” قدر مجهول دى،چې “منزل کتاب الله الاعظم” دى او د هغه کوثر مقام زموږ له ادراکه پټ دى ،چې رسول اکرم ته (( عطيه رب العرش العظيم)) دى .

اهلسنت او شيعه دواړه اعتراف کوي،چې رسول الله [((وَمَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَى=   او هغه د ځاني غوښتنو له مخې نه غږېږي))] ^١٣ وويل :

((فانما هى (فاطمة) بضعة منى يريبنى ما ارابها و يوذينى ما آذاها= هغه (فاطمه) مې د وجود ټوټه ده،پر هغه څه زه خپه کېږم، چې هغه پرې خپه کېږي او هر څه چې هغه وکړوي؛ما هم کړوي)))^١٤ او و يې ويل : ((فاطمة بضعة مني فمن اغضبها اغضبنى= فاطمه مې د وجود ټوټه ده،چاچې غوسه کړه؛نو زه يې غوسه کړى يم))^١٥

فاطمه يې د خپل وجود په ټوټې تعبېر کړه ده.

هغه چې ((اول ما خلق=ړومبى تن،چې خداى وپنځاوه))^١٦، ((افضل من نطق))، په اسماء حسنى کې “اسم الله اعظم” او “مثل الله الا على فى الامثال العليا” دى؛نو فاطمه الزهرا يې د خپل وجود ټوټه ګڼلې او غوسه يې خپله غوسه شمېرلې،چې د خداى غوسه ده او دا مقام يې د خداى له رڼا د رابېلېدو له امله دى او د خداى او رسول د غوسې انعکاس د صديقه کبرى په غوسه کې دى.

ټول اسلامي مذاهب يوه خوله دي،چې فاطمې ته يې وويل : (( ان الله يعضب لغضبک و يرضى لرضاک=خداى دې په غوسه، غوسه کېږي او په خوشحالۍ دې خوشحالېږي))^١٧

د انسانيت د کمال تر ټولو لوړه مرتبه د عصمت مقام دى،چې خوښي او غوسه يې د خداى د خوښۍ او غوسې چورليد او کړۍ وي .

که “کبرى عصمت” په دې وي،چې کامل انسان داسې ځاى ته ورسي،چې په مطلقه بڼه،د خداى په خوښۍ خوښ او د خداى په غوسه غوسه شي؛نو فاطمه الزهرا داسې څوک ده،چې په مطلقه بڼه د خداى په خوښۍ خوښېږي او په غوسه يې غوسه کېږي او دا هغه مقام دى،چې جرړه يې په “حيرة الکُمَل” کې ده!

هغه ده،چې د ولايت د اسمان د ستورو “مشرق الانوار” او د هدايت د کتاب “مخزن الاسرار” ده .

هغه ده،چې د حضرت اسماعيل (ع) د اولاد د دولس رئيسانو مېرمن او مور ده،چې خداى يې د تورات د اولسم باب په “سفر تکوين” کې حضرت ابراهيم ته خبر ورکړى و.

هغه ده،چې په “مکاشفات يوحنا” کې يوه ستره نښه ده،چې په آسمان کې راښکاره شوې ده؛هغه ښځه چې لمر يې رانغاړلى، سپوږمۍ يې تر پښو لاندې او د سر تاج يې دولس ستوري دي.^١٨

هغه په ((حـــــم سورت)) کې د “ليلة مبارکه” تاويل دى،چې ((فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ = پرهغه (شپه) هر ډول چارې د (الهي) حكمت له مخې سمبال او بېلېږي؛ ))^١٩

هغه ده،چې په قرآن مجيد کې “جمع منحصر به فرد” ((نساءنا))^٢٠ ده. هغه او مېړه يې د نبوت علمونه دي،چې د ((مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيَانِ= دوه (بېلابېل) سيندونه (تريو او خوږ، تود او سوړ) يې [داسې] بهولي دي، چې سره يو ځاى کېږې))^٢١  مصداق دي .

هغه په خپله زمانه کې يوازېنۍ ښځه ده،چې خداى يې دعا د مباهلې پر ورځ د خاتم النبيين او سيد الوصيين سره هم طرازه کړه.

هغه په نړۍ کې يوازېنۍ ښځه ده،چې د ((إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنكُمْ جَزَاء وَلَا شُكُورًا =(او وايي:) موږ تاسې ته يوازې د خداى لپاره خواړه دركوو (او) له تاسې هېڅ بدله او مننه نه غواړو.))^٢٢ تاج يې پر سر ايښوول شوى دى .

هغه ده،چې رسول اکرم د “معراج” پر شپه وليدل،چې د جنت پر وره يې کښلي ول : ((فاطمة خيرة الله=فاطمه د خداى له لوري ټاکل شوې ده))^٢٣.

هغه ده،چې د خداى رسول وويل : (( و ابعث على البراق خطوها عند اقصى طرفها و تبعت فاطمة امامي- او پر براق مبعوثېږم،چې قدم يې له سترګو لرې دى او فاطمه زما په مخ کې مبعوثېږي.))^٢٤

هغې ته هماغه بس،چې (( اِمام الاولين و الآخرين)) د “يوم النشور” امام محشور شي،چې د ((يَسْعَى نُورُهُم بَيْنَ أَيْدِيهِمْ= رڼا يې د هغو پر وړاندې، وړاندې او ښي خواوو ته ځغلي))^٢٥   ځلا ده؛هغه هم هغه رڼا،چې د چا له مخه د جزا پر ورځ مبعوثېږي،چې متعال خداى په قرآن مجيد کې “سراج منير” نومولې او د نور په آيت کې يې د خپلې رڼا مثال ورکړى دى.

شخصيت ته يې همدومره بس،چې “قرب بساط” ته ورننوتى ړومبى تنه ((فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِيكٍ مُّقْتَدِرٍ= (هغوى) په رښتياني استوګنځى كې د واکمن او زورور خداى پر وړاندې (له نعمتونو برخمن دي). ))^٢٦ده، (( اول شخص يدخل الجنة فاطمة= فاطمه به تر ټولو مخکې جنت ته ننوځي))^٢٧  او چې د حق په لورنځي کې واقع شوه؛نو ټول انبياء به يې زيارت ته راځي : (( زارک آدم من دونه من النبيين= آدم او ټول پېغمبران به له هغه وروسته ستا ديدن ته راځي .))^٢٨

هغه يوازېنى مرغلره ده،چې متعال خداى د خاتم پېغمبر په بعثت پر مؤمنينو منت ايښى دى،وايي : ((لَقَدْ مَنَّ اللّهُ عَلَى الْمُؤمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولاً مِّنْ أَنفُسِهِمْ= په رښتيا چې خداى پر مؤمنانو احسان كړى [=ستر نعمت يې پرې لورولى]،چې د هغو يو تن يې استازى ورولېږه ))^٢٩ او د آنحضرت د وجود د وړانګې پر امتداد يې ددې مرغلرې په ورکړه پر پېغمبر اکرم منت کېښود : ((إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ . فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ . إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ (کوثر) = په حقيقت كې موږ تاته كوثر [=خير او ډېربركت ] دركړ؛ نو خپل پالونكي ته دې لمونځ وكړه او قرباني وكړه [؛ځكه] چې يوازې ستا كينه كښ ( دښمن ) بې سټې دى !))

تر قرآن کريم وروسته د معصومو امامانو د علومو خزانه په درې “مکنون محزون کتابو” کې خلاصه کېږي : “جفر”،”جامعه” او “د فاطمة الزهرا مصحف” او چې د خداى رسول له دنيا ولاړ او فاطمة الزهرا د پلار په وير سخته ويرجنه شوه؛له شپږم امامه؛”جعفر بن محمد الصادق” نه د صحيح روايت له مخې،حضرت جبرائيل امين به يې تسل ته راته او د پلار له ځايه يې خبروله او له هغه څه يې خبروله،چې پر ځوځات به يې راځي او اميرالمؤمنين به دا هر څه کښل او دا مصحف د “مايکون علم” زېرمه شوه .^٣٠

بايد پوه شو،چې په “قدسيه نفس” کې يې څه ځواک و او څومره جاذبه په دې “بضعه حقيقت محمديه” کې وه،چې “شديد القوي” له “اعلى څنډې” او “روح الامين” له “سدرة المنتهى” د هغې قدرت تابع او د هغې د حقيقت مجذوب شو .

هو ! د نړۍ له تيارو سلام او روغتيا،په هغه ليلة القدر کې،چې د ولايت د اسمان مطلع الفجر دى،د پرښتو او روح د راکېوتو لامل و.

له “موسى بن قاسم” نه صحيح حديث دى،چې وايي : “ابي جعفر ثاني” ته مې وويل :اراده مې وکړه،چې ستا او د پلار طواف دې وکړم،راته وويل شول : له اوصياوو طواف نه کېږي .

و يې ويل : څومره چې دې له لاسه کېږي،طواف يې وکړه.

درې کاله وروسته مې ورسره وکتل،ورته مې وويل : يوه ورځ مې رسول الله ته طواف وکړ بيا يې درې ځل وويل : ((صلى الله على رسول الله)) دويمه ورځ مې اميرالمؤمنين ته،درېمه ورځ حسن ته، څلورمه ورځ حسين ته،پينځمه ورځ علي بن الحسين ته،شپږمه ورځ جعفر بن محمد ته،اوومه ورځ جعفر بن محمد ته،اتمه ورځ مې پلار ته دې موسى ته،نهمه ورځ مې پلار ته علي ته،لسمه ورځ تا ته،تردې چې و يې ويل : ګواهي ورکوم، مور ته دې طواف کوم او کله طواف نه کوم.

و يې ويل :دا طواف ډېر کوه،چې له غوره اعمالو ځنې دى،چې کوې يې.^٣١

د هغه چا د فضايلو سمندر په تقرير او تحرير نه تقديرېږي،چې ورته د بيت الله اضافه طواف،هغه طواف له غوره اعمالو ګرځوي.

د رسول الله تر رحلت وروسته څه وشول،چې داسې څوک،چې له خپلو زامنو حسن او حسين زړه شلوي او له خپلو وړو لوڼو سترګې پټوي او د پلار د قبر ترڅنګ وايي : (( يا الهي ! عجل وفاتي سريعاً=خدايه ! مرګ مې ژر راورسى))^٣٢ او همداراز و يې ويل : ((صبت على مصائب لو انها صبت على الايام صرن لياليا=راباندې داسې مصيبتونه راغلل که پر ښکاره ورځ راغلي ول؛نو د تيارې شپې په څېر به تياره شوې وه))^٣٣  او خاورو ته د سپارلو پر مهال يې له بدنه يوازې شبحه پاتې وه (( وصارت کالخيال=د شبح په څېر شوې وه .))^٣٤

هغه مېړنى،چې د ارادې ځواک يې دنيا او آخرت پر ګوڼدو کړ،دې مصيبت دومره له پښو ورغورځاوه،چې د خداى استازي ته يې وويل : (( اما حُزنى فسرمد و اما ليلى فمسهد= غمونه (د فاطمې په بېلتون کې) تل دي او تردې وروسته به زما هر شپه تر سهره په ويښه وي.))^٣٥

 

زموږ دنده

دا چې رسول اکرم “مَن به الوجود” او زموږ د وجود کمالات دى او زموږ په نسبت د رب العالمين د “تکوينيه” او “تشريعيه” روزنې واسطه ده او پر هر مسلمان په هغه هدايت،چې مبداء او معاد او (( من ارسل الله )) او (( ما انزل الله)) ته يې کړى،د تلپاتې حيات حق لري،”د عقل د ادارک” په غوښتنه او “منعم شکر” په وجوب او په “مودت ذى القربى” د شرع په حکم : ((قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى= ووايه: ((زه له تاسې پر خپل رسالت هېڅ بدله نه غواړم؛خو (زما) له خپلوانو (= اهل بيتو) سره مينه (هرومرو غواړم))^٣٦  او داچې فاطمه په ټولو مخلوقاتو کې د خداى پر استازي ګرانه ده او ورته نږدې ده؛نو دنده مو ده،چې په دې ستر مصيبت کې،چې الهي ناموس،د خاتم النبيين د وجود ټوټه،د سيد الوصياء مېرمن او د معصومو امامانو مور په ډېره غريبۍ د شپې په پټه ښخه شوې او قبر يې،چې د الهي اسرارو زېرمه ده،پټ پاتې دى،راپاڅو او څومره مو،چې له لاسه کېږي،د شهادت د ورځې شعائر او مراسم يې پر ځاى کړو؛ځکه شهادت يې ړومبي مظلوم د حق د احقاق سند دى .(( و لم ار مثله حقاً اضيعاً= او د هغه په څېر مې يو حق هم و نه ليد،چې ضايع شو او له منځه تللى وي .))^٣٧

د “فاطميه” په نامه د شهادت د ورځې لمانځل يې د اميرالمؤمنين د حکم بياژواکي (احياء) ده او د آنحضرت (ک) د امر بياژواکي،چې د خداى د استازي (ص) نفس دى؛د خاتم النبيين د حکم بياژواکي ده او د انبياوو د ښاغلي د امر بياژواکي د ټولو انبياوو او مرسلينو د حکم بيا ژواکي ده او د پېغمبرانو د حکم بيا ژواکي د رب العالمين د د معرفت او عبادت بياژواکي ده .

هيله ده،د هغوى په همت،چې د قيامت پر ورځ يې د پلار د شفاعت هيلمن دي او د ځلکدن پر مهال يې د مېړه د ليدو په تمه دي او د قبر د لومړۍ شپې په وېره کې د “صديقه کبرى” دعا ته سترګې په لار وي،څومره يې چې له لاسه کېږي، فاطمة الزهرا ته “ويرغونډې” جوړې کړي او هيلمن يم دا “ويرغونډې” يې پلار،مېړه، زامنو او امام مهدي ته د زړه تسل وي .

ټولو مؤمنيو ته دې ټکي ته پام پکار دى،چې نه په تعصب او تحکم؛بلکې د برهان او دليل په غوښتنه ((إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللّهِ الإِسْلاَمُ= په حقيقت كې د خداى پر وړاندې (خو يوازېنى) دين همدا اسلام ( او د حق پر وړاندې تسلېمېدل) دي))^٣٨ او دا چې اسلام په خپلو اصول او فروعو کې يې پر معصومينو ولاړ دى : (( بنا عرف الله بنا عبدالله نحن الادلاء على الله و لو لا نا ما عبدالله= په موږ خداى وپېژندل شو،په موږ د خداى عبادت وشو،موږ د خداى پر لور لارښوونکي يو او که موږ نه وو؛نو د خداى عبادت به نه کېده))^٣٩ پټ لاسونه هڅه کوي،چې ددې ولس اړيکه له معصومو امامانو سره،چې د ژغورنۍ بېړۍ ده،سسته کړي او په دې صراط مستقيم هدايت،چې د معصوموم امامانو د ژوند ثمره او د رباني علماوو او راشدو فقهاوو د علمي او عملي جهاد پايله ده،په ښکاره بې لارۍ،چې د اولياء الله له ولايته کږلاري او له اعداء الله برائت دى،بدل کړي؛نو د عقلي او شرعي دندې غوښتنه ده،چې دديني شعايرو په ترسره کولو،چې ښکاره مصداق يې د “صديقه کبرى” مقام ته د ارادت ښوونه،پر “حبل الله”،چې ((قرآن او عترت)) دى، منګولې لګول او حقه طريقه له “قُطاع الطريق سبيل الله الا عظم” نه وساتي .

بختور دي هغه چې د قيامت د ورځې د شفاعت کوونکې په خوښۍ د خداى خوښي لاس ته راوړي،چې د خداى خوښي د انبياوو او اولياوو “منتهى الآمال” دى : ((ذَلِكَ فَضْلُ اللّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاء= دا د خداى لورنه ده، چا ته چې يې خوښه شي (او وړ يې وبولي) وركوي يې .))^٤٠

او د آنحضرت د شهادت د ورځې پر لمانځلو،دا حقه طريقه د مخالفينو او منافقينو له چلونو وژغورو .

وينا ته مې د آنحضرت پر وصيت د پاى ټکى ږدم :

(( بسم الله الرحمن الرحيم هذا ما اوصيت به فاطمة بنت رسول الله اوصت وهي تشهد ان لا اله الا الله و ان محمداً عبده و رسوله و ان الجنة حق و النار حق و ان الساعة آتيه لا ريب فيها و ان الله يبعث من فى القبور. يا على ! انا فاطمة بنت محمد،زوجنى الله منک لاکون لک فى الدنيا و الآخرة،انت اولى بى من غيرى،حنطنى و غسلني و کفنى بالليل و صل على و ادفنى بالليل و لا تعلم احداً و استودعک الله و اقراء على ولدي السلام الى يوم القيامة= د لوراند او لورين څښتن په نامه ! دا هغه وصيت دى،چې فاطمې د محمدرسول الله لور کړى دى او ګواهي ورکوي،چې بې له هغه بل خداى نشته او داچې محمد يې بنده او استازى دى او داچې جنت او دوزخ حق دى او قيامت به راشي او په دې کې هېڅ شک نشته او خداى به هغوى راپاڅوي،چې په قبرونو کې دي. علي ! زه فاطمه د محمد لور يم ! خداى تاته درواده کړم،چې په دنيا او آخرت کې دې مېرمن ووسم؛ته تر نورو ما ته وړ يې،د شپې مې حنوط کړه،غسل راکړه،د شپې مې کفن کړه او د جنازې لمونځ مې وکړه او د شپې مې خاورو ته وسپاره او څوک راباندې مه خبروه. پر خداى دې سپارم او تر قيامته مې پر ځوځاته سلام وايه .))^٤١

دا هغه وصيت دى،چې وصيت کوونکې يې د مبداء،معاد،جنت، اور، رسالت او رسول په شهود ليکلى دى او د شهادت د آيت : ((شَهِدَ اللّهُ أَنَّهُ لاَ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ وَالْمَلاَئِكَةُ وَأُوْلُواْ الْعِلْمِ قَآئِمَاً بِالْقِسْطِ لاَ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ = خداى ( د كايناتو د يو نظام پر پيدايښت ) شاهدي وركوي،چې بې له هغه بل معبودنشته او پرښتې او د پوهې خاوندان هم ( هريو په يو ډول پردې مطلب شاهدان دي ! حال دا چې خداى ټول كاينات) پر عدالت ټينګ درولى دي، بې له هغه بل معبود نشته چې ناماتى ځواکمن حكيم دى. ))^٤٢ له نازلېدو نه تر “يوم مشهود”،داسې شهادت له داسې شهادت ورکوونکې نه ورکړل شوې او نه به ورکړ شي .

هغه شهادت،چې د دوو شاهدانو په مخ کې ورکړ شو : لومړى شاهد يې خداى او دويم شاهد يې د خداى ولي ((قُلْ كَفَى بِاللّهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ= ووايه : (( چې زموږ او ستاسې تر منځ خداى او څوك،چې په كتاب پوهېږي ( او پر قرآن هم خبر وي ) د شاهدۍ لپاره بس دى .)) ^٤٣

ددې شهادت،معرفت،شاهدې او مشهود ،هغه “الوالعلمو” ته ځانګړى دى،چې د توحيد په مراتبو،د خاتميت د مقام،د جنت، اور او “بعث من فى القبور و اهول يوم النشور” له حقيقته خبر دي.

مراد مې د وصيت وروستۍ جملې ته اشاره ده: ((و اقراء على ولدي السلام الى يوم القيامة))،چې دا جمله ددې چار ګواه دى،چې فاطمة الزهرا د غيب له عالم سره په اړيکه او پر “عالم شهود” په احاطه پوهېده،چې تر قيامته به يې ځوځات منقرض نشي او له اميرالمؤمنين يې وغوښتل،چې تر قيامته يې پر ځوځات سلام ووايي .

فاطميين او فاطميات بايد پوه شي،چې د وياړ کوم تاج يې پر سر ورايښوول شوى! او د مسئووليت څومره دروند پېټې ور پر اوږو شوى دى ! د نړۍ د پاچايانو د سر تاج چېرته او د زهرا پر ځوځات د الهي ناموس د افسر سلام چېرته ! د زهرا سلام د قرآن له زړه د “يــس” له سورته راولاړ دى او دا سلام په ((سَلَامٌ قَوْلًا مِن رَّبٍّ رَّحِيمٍ = (پرتاسې) سلام،(دا) د لوروونكي پالونکي له لوري خبره ده.))^٤٤ پورې تړلى دى،چې د “يــس” د سورت زړه دى .

د مسئووليت دروندوالى ددې سلام په ځواب کې دى، د هغه سپېڅلي شخصيت له لوري دى،چې خداى ((هُوَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلَامُ= الله هغه دى چې بې له هغه بل هېڅ معبود نشته، هماغه اصلي واكمن او مالك دى،له هرې نيمګړتيا پاك دى))^٤٥ درود او سلام وايي .

ددې سلام ځواب دادى،چې د زهرا ځوځات تر قيامته په خپل ټول وجود د خپل مور له حقه دفاع وکړي او ددې سلام ځواب د هر “سيــد” له مقام سره متناسب دى .

ګوره چې داسې ونشي،چې کوم “سيــد” کوم مقام ته ورسي او د خپل مور د حق په غوښتو کې ناغېړي وکړي !،چې د زهرا د حق احقاق د هدايت د امامت د چار احيا ده؛ځکه په رنځور بدن يې پلار ته ويل : (( رفعت قوتى= ځواک مې له لاسه ورکړى دى))^٤٦ او په خپه زړه يې د هغسې پلار په بېلتون کې ويل : (( ماذا على من شم تربة احمد ان لا يشم مدى الزمان غواليا= هغه چې د احمد ښه بوى بوى کړى وي؛نو باک ورته نشته،چې که د ډېر وخت لپاره بل يو عطر هم بوى نه کړي))^٤٧ ؛نو په داسې حال کې يې له معصومو امامانو په دفاع کې وويل : (( و طاعتنا نظاماً للملة و امامتنا اماناً من الفرقة= او له موږ (اهلبيتو) يې د امت د چارو سمونې او آفت او خپرېدو د مخنيوي لپاره لاروي فرض کړې ده. ))^٤٨  

ګوره پام چې د محرومو لارويانو د ستونزو په هواري کې ناغېړي ونشي ! چې زړه يې له هغو زړونوسره شريک دى،چې په غم او ښادۍ کې ورسره شريک وي .

د هغو ساداتو د سلام ځواب،چې د علم مرتبه يې لاس ته راوړې، دادى،چې د آل محمد د پلار مړيو په حکمت،”حسنه موعظه” او “احسن جدال” کفالت وکړي او پرېنږدي،چې دا وزر ماتې کوترې، د خاوندانو په نشتون کې د مخالفينو د شبهو په جال کې راګېر شي او جني او انسي شيطانان يې ښکار کړي .

“عامه سادات” دې ددې غمجنو ټکيو په ګرېوان کې سر ‌ښکته کړي، چې صديقې شهيدې،اميرالمؤمنين ته وصيت وکړ : (( د شپې غسل راکړه،کفن مې کړه، د جنازې لمونځ مې وکړه او څوک هم راباندې مه خبروه !))

نو تر ټولو وړوکى د سلام ځواب يې دادى،چې د هغې جنازې د غربت جبران ته،چې يتيمان يې له سينې نه بېلېدل_که څه هم دا مصيبت نه جبرانېدونکى دى _ په هر ښار او کلي کې ورته “ويرغونډې” جوړې کړي او خپلې نيا ته ووايي : هېڅکه به تا او هغه تېري هېر نه کړو،چې درباندې شوي دي،هر څه به هېر کړو؛خو ستا پټ قبر او رنځور بدن به هېر نه کړو . ((حَتَّىَ يَحْكُمَ اللّهُ وَهُوَ خَيْرُ الْحَاكِمِينَ= چې خداى (دبريا) پرېکړه وکړي او هغه ډېر غوره پرېکړه کوونکى دى. ))^{٤٩ .}

 اللهم بحق فاطمة و ابيها و بعلها و بنيها و السر المستودع فيها صلى على فاطمة و ابيها و بعلها و بنيها و عدد ما فى علمک صلاة دائمة بدوام ملکک و سلطانک و علج فى فرج وليک و اصلح کل فاسد من امور المسلمين و اغفرلنا و لاخواننا الذين سبقونا بالايمان و آخر دعوانا ان الحمدلله رب العالمين.